Τα χαμηλά ποσοστά των εμβολιασμένων στις αναδυόμενες αγορές, η μετάλλαξη Όμικρον του ιού SARS-CoV-2 και η προοπτική της αύξησης των επιτοκίων από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) ενισχύουν την αβεβαιότητα για την πορεία των αναδυόμενων αγορών. Στα τέλη Νοεμβρίου, οι ροές των επενδυτικών κεφαλαίων από το εξωτερικό πάγωσαν για πρώτη φορά από τον Μάρτιο του 2020, όταν δηλαδή είχε ξεσπάσει το πρώτο κύμα της πανδημίας.
Οι τάσεις αυτές «δεν αφορούν αποκλειστικά μεμονωμένες περιπτώσεις όπως η Τουρκία» τονίζει ο Ρόμπιν Μπρουκς, επικεφαλής οικονομολόγος του Διεθνούς Χρηματοπιστωτικού Ινστιτούτου (IIF). Απευθυνόμενος στους Financial Times, προσθέτει πως «η Τουρκία είναι απλά το σύμπτωμα ενός ευρύτερου φαινομένου» που αφορά τις αναδυόμενες αγορές, εξαιρουμένης της Κίνας.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών έχει επιδεινωθεί ιδιαίτερα η πτώση της τουρκικής λίρας επειδή ο κεντρικός τραπεζίτης, ο τέταρτος μέσα σε μια τριετία μετά από μια σειρά αντικαταστάσεων με προεδρικά διατάγματα του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δεν προχωρά στην αύξηση των επιτοκίων. Αντίθετα έχει μειωθεί αισθητά το κόστος δανεισμού στην οικονομία, με αποτέλεσμα το κόστος διαβίωσης να έχει αυξηθεί κατακόρυφα.
Παράλληλα, όμως, η εμφάνιση της μεταδοτικότερης μετάλλαξης Όμικρον αποτελεί μια νέα απειλή σε χώρες όπως η Βραζιλία, η Νότια Αφρική και η Ινδία που ήδη βρίσκονται σε δεινή θέση ως προς τη διαχείριση της πανδημικής κρίσης. Οι κυβερνήσεις δανείζονται από τις ξένες και εγχώριες αγορές για να χρηματοδοτήσουν μέτρα καταπολέμησης της πανδημίας. Υπό αυτό το πρίσμα, τα ιστορικά χαμηλά επιτόκια στις ΗΠΑ, την Ευρωζώνη και την Ιαπωνία βοήθησαν τις κυβερνήσεις αυτές να δανειστούν με ξένο νόμισμα σε ευνοϊκούς όρους.
Σύμφωνα με στοιχεία του αμερικανικού πρακτορείου Bloomberg, κυβερνήσεις και εταιρείες έχουν εκδώσει φέτος ομόλογα σε δολάρια, ευρώ και γιεν συνολικού ύψους 745 δισ δολαρίων. Αλλά εάν εφαρμοστεί μια αυστηρότερη νομισματική πολιτική σε μια περίοδο που είναι βραδύτεροι οι ρυθμοί ανάπτυξης και υπάρχει απροθυμία από τους επενδυτές να αναλάβουν μεγαλύτερο ρίσκο, τότε αναμένεται να σημειωθεί πτώση των εκδόσεων αυτών, εκτιμά η Goldman Sachs.
Ενώ πιθανολογείται πως η Fed θα προχωρήσει σε μια αύξηση του κόστους δανεισμού στις ΗΠΑ μετά το πρώτο εξάμηνο του 2022, οι αναδυόμενες αγορές επανέρχονται στο προσκήνιο. Όπως επισημαίνει η BNP Paribas, δέκα μεγάλες χώρες του αναδυόμενου κόσμου –μεταξύ των άλλων η Χιλή, το Μεξικό, η Πολωνία και η Ινδία- ενδεχομένως να μην μπορούν να αντλήσουν κεφάλαια από τις αγορές χρέους με τόση ευκολία.
