THEPOWERGAME
Αθόρυβα φαίνεται να προχωρά η Ευρωπαϊκή Ένωση σε όλες τις απαραίτητες διαδικασίες προκειμένου να επιβληθεί ένα θεσμικό πλαίσιο για την εποπτεία και τη χαλιναγώγηση των τεχνολογικών κολοσσών που παίζουν κυρίαρχο ρόλο στο Διαδίκτυο. Οι δυο κρίσιμες οδηγίες που σχεδίασε η Κομισιόν έναν χρόνο πριν και πρόκειται να παρουσιαστούν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2022 προβλέπουν πρόστιμα που φθάνουν έως και το 10% του ετήσιου τζίρου των αποκαλούμενων «κηδεμόνων του Διαδικτύου».
Οι νέοι κανόνες αφορούν κυρίως τους ομίλους Apple, Alphabet, Facebook, Microsoft και Amazon, οι οποίοι παίζουν κυρίαρχο ρόλο στο Διαδίκτυο υπό τη μορφή του ηλεκτρονικού εμπορίου, της διαφήμισης και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Η υιοθέτηση των κανόνων αυτών αποτελεί και ένα «προσωπικό στοίχημα» της Γαλλίας που αναλαμβάνει την εκ περιτροπής προεδρεία της ΕΕ από τον Ιανουάριο του 2022 για ένα εξάμηνο.
Σκοπός των Βρυξελλών είναι να αναλάβουν οι ψηφιακοί κολοσσοί την ευθύνη για το περιεχόμενο που αναρτάται στις πλατφόρμες τους από υλικό τρομοκρατικών οργανώσεων μέχρι παιδική πορνογραφία. Παράλληλα γίνονται προβλέψεις για να μην κάνουν κατάχρηση της ισχύος που κατέχουν στην αγορά τους, ακολουθώντας μονοπωλιακές στρατηγικές απέναντι σε διαφημιζόμενους ή ανταγωνιστές.
Το οδοιπορικό των DMA και DSA – ιστορική η απόφαση για την Γαλλία
Οι οδηγίες για τις Ψηφιακές Αγορές (DMA) και τις Ψηφιακές Υπηρεσίες (DSA) παρουσιάστηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2020. Έχοντας ήδη λάβει την έγκριση του Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας, οι δυο οδηγίες θα παρουσιαστούν μέσα στον επόμενο χρόνο στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αλλά και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Την περασμένη εβδομάδα, όταν βρίσκονταν στο προσκήνιο τα μέτρα των κυβερνήσεων για την αναχαίτιση του τέταρτου κύματος της πανδημίας της νόσου Covid-19, πραγματοποιήθηκε συνάντηση του Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας στις Βρυξέλλες, το οποίο τυπικά απαρτίζεται από τους υπουργούς όλων των κρατών-μελών που είναι αρμόδιοι για το Εμπόριο, την Οικονομία, τη Βιομηχανία, την Έρευνα και την Καινοτομία και το Διάστημα.
Εκεί εγκρίθηκαν οι DMA και DSA, με τον υπουργό Ψηφιακών Υποθέσεων της Γαλλίας, Σεντρίκ Ο, να δηλώνει πριν τη συνάντηση πως «η σημερινή είναι μια σημαντική ημέρα, σχεδόν ιστορική». Ο υπουργός Βιομηχανίας της Σουηδίας, Σίμον Κόλεραπ, είπε στην ειδησεογραφική ιστοσελίδα Politico πως «χρειαζόμαστε αυτούς τους κανόνες εδώ και πολλά χρόνια πριν». Πρόσθεσε πως «είναι μια σημαντική εξέλιξη για τη δημοκρατία να μπορεί να διεκδικεί την ισχύ της για το μέλλον των κοινωνιών που ζούμε».
Κηδεμόνας του Διαδικτύου: Οικονομική δύναμη με ευθύνες
Τι είναι, λοιπόν, ένας «κηδεμόνας του Διαδικτύου» στην περίπτωση της οδηγίας για τις ψηφιακές αγορές (DMA); Μια εταιρεία με ετήσιο τζίρο άνω 6,5 δισ. ευρώ την τελευταία τριετία και χρηματιστηριακή αξία ισάξιας τουλάχιστον με 65 δισ. ευρώ που παρέχει βασικές υπηρεσίες μέσω ψηφιακής πλατφόρμας σε τουλάχιστον τρεις χώρες-μέλη της ΕΕ. Οι ενεργοί χρήστες της εταιρείας θα πρέπει να υπερβαίνουν τα 45 εκατομμύρια ανά μήνα και να εξυπηρετεί ετησίως πάνω από 10.000 επιχειρήσεις στην ΕΕ, αλλά και να απολαμβάνει μια κυρίαρχη θέση σε βάθος χρόνου.
Πρόστιμα έως και 10% του ετήσιου τζίρου, προβλέπονται στην DMA εάν αυτοί οι «ψηφιακοί κηδεμόνες» δεν μοιράζονται συγκεκριμένα δεδομένα με τις ρυθμιστικές αρχές ή τους ανταγωνιστές τους και ευνοούν δικές τους υπηρεσίες στις πλατφόρμες τους εις βάρος άλλων εταιρειών. Η συστηματική παραβίαση των κανόνων αυτών μπορεί να υποχρεώσει έναν ψηφιακό κηδεμόνα σε διάσπαση των δραστηριοτήτων του.
Στην οδηγία της ΕΕ για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA), μεγάλη πλατφόρμα θεωρείται επίσης μια με πάνω από 45 εκατ. χρήστες. Πρόστιμα έως και 6% του παγκόσμιου τζίρου τους μπορεί να επιβάλλονται εάν οι πλατφόρμες αυτές δεν λάβουν τα αναγκαία μέτρα για να αντιμετωπίσουν αναρτήσεις παράνομου υλικού, την παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων και την κατάχρησή τους για ασκηθεί επιρροή σε εκλογές ή θέματα δημόσιας υγείας. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης μπορεί να δοθεί και εντολή διακοπής λειτουργίας.