Τελειώνει το μέτρο της επιβολής πλαφόν περιθωρίου μικτού κέρδους στα βασικά αγαθά του σούπερ μάρκετ. Το μέτρο που επέζησε σχεδόν πέντε χρόνια, σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης, θα ισχύσει για το επόμενο δίμηνο και θα ολοκληρωθεί στις 30 Ιουνίου 2025.
Μέχρι τότε θα έχει διανύσει περίπου πέντε χρόνια εφαρμογής και θα έχει στοιχίσει στην βιομηχανία και το λιανεμπόριο μερικές δεκάδες εκατ. ευρώ. Συγκεκριμένα, με βάση το συγκεκριμένο μέτρο έχουν επιβληθεί τα τελευταία τρία χρόνια, πρόστιμα ύψους 30 εκατ. ευρώ. Στο στόχαστρο του υπουργείου βρέθηκαν τόσο παραγωγοί βασικών αγαθών και προϊόντων όσο και εισαγωγείς. Επίσης βαριές «καμπάνες» έπεσαν και σε αλυσίδες και καταστήματα λιανικής.
Το μέτρο αποσύρεται από την κυβέρνηση μετά από πιέσεις της αγοράς, αφού πλέον δεν εξυπηρετεί κανένα σκοπό. Ο πληθωρισμός έχει μειωθεί, ενώ επιπλέον το μέτρο ισχύει για περισσότερο από πέντε χρόνια. Ο έκτακτος επομένως χαρακτήρας ρύθμισης των τιμών της αγοράς έχει πάψει να ισχύει.
Επιπλέον όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, όλα τα προηγούμενα χρόνια τα προϊόντα για τα οποία ισχύει το πλαφόν έχουν εκλείψει, είτε για λόγους marketing των επιχειρήσεων, είτε για λόγους αποφυγής της εφαρμογής του μέτρου επιβολής πλαφόν στο περιθώριο κέρδους. Οι άνθρωποι της αγοράς αναφέρουν ότι οι πολυεθνικές εταιρείες για ν’ αποφύγουν την επιβολή του μέτρου, γρήγορα έφεραν νέα προϊόντα, ελαφρώς ή αρκετά διαφοροποιημένα από εκείνα που πωλούσαν στο τέλος του 2021, έτσι ώστε να μην υπάρχει η σύγκριση της τιμής», παραδέχεται στέλεχος της αγοράς.
Πάντως οι ίδιες πηγές σημείωναν ότι το μέτρο ορθώς επιβλήθηκε από την κυβέρνησης της ΝΔ αμέσως μετά την πανδημία, καθώς κανείς δεν γνώριζε αν θα υπάρχει επάρκεια αγαθών στη αγορά και ότι δεν υπήρχαν φαινόμενα αισχροκέρδειας. Αρχικά στο στόχαστρο βρέθηκαν οι εταιρείες που διακινούσαν προϊόντα περιορισμού της πανδημίας (φαρμακευτικές, ιατρικού εξοπλισμού, ιατρικών αναλωσίμων κ.λπ.).
Καθώς όμως ο πληθωρισμός κάλπαζε, το μέτρο εστιάστηκε από το 2022 και μετά στα τρόφιμα και τα οικιακά είδη καθημερινής χρήσης. Μάλιστα τον Μάρτιο του 2022, ο τότε υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης, έφερε τον τύπο υπολογισμού του περιθωρίου μικτού κέρδους (ΠΜΚ) και ο οποίος με βάση τις σχετικές ρυθμίσεις δεν έπρεπε να ξεπερνά το ΠΜΚ που είχε το ίδιο αγαθό την 31.08.2021. Στην συνέχεια, το 2023, η σύγκριση του ΠΜΚ των πωλούμενων αγαθών, ορίσθηκε να γίνεται με το ΠΜΚ που ίσχυε στο τέλος του 2021 (31.12.2021) και αυτό είναι που ισχύει ακόμη και σήμερα.
Σημειώνεται ότι όλα τα προηγούμενα χρόνια, το μέτρο που είχε προσωρινό χαρακτήρα, επεκτείνονταν ανά εξάμηνο. Μόνον στο τέλος του 2024 επεκτάθηκε για τέσσερις μήνες (01.01.2025-30.04.2025) και τώρα όλα δείχνουν ότι το υπ. Ανάπτυξης θα φέρει τροπολογία, ώστε το μέτρο να ισχύσει για ένα επιπλέον δίμηνο (01.05.2025 έως 30.06.2025). Στη συνέχεια το μέτρο θα εγκαταλειφθεί οριστικά.
Η σχετική ρύθμιση αναμένεται να έρθει πιθανόν ακόμη και σήμερα στην Βουλή, μέσω τροπολογίας που θα ψηφιστεί με το σχέδιο νόμου του υπ. Υγείας για το Σύλλογο Διατροφολόγων-Διαιτολόγων.
Η ενίσχυση του Συνηγόρου Καταναλωτή
Παράγοντες κοντά στο υπουργείο αναφέρουν ότι το μέτρο θα είχε αρθεί από την 1η Μαΐου 2025, αλλά οι δεύτερες σκέψεις ήρθαν μετά τις ανακοινώσεις Τραμπ για τους δασμούς. Επιπλέον σε αυτό, στην κυβέρνηση ήθελε να διασφαλίσει ότι δεν θα ξεκινήσει η τουριστική σεζόν της χώρας με αυξήσεις τιμών.
Μάλιστα χθες ο κ. Θεοδωρικάκος συναντήθηκε για άλλη μια φορά με τον πρόεδρο του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τροφίμων, κ. Γιάννη Γιώτη. Βασικό θέμα συζήτησης ήταν το πλαφόν στο περιθώριο μικτού κέρδους και οι παραινέσεις του υπουργού προς την βιομηχανία, να μην υπάρξουν αθέμιτες αυξήσεις τιμών στα τρόφιμα.
Ο κ. Θεοδωρικάκος ακόμη γνωστοποίησε στον ΣΕΒΤ ότι στο τέλος Μαΐου, θα φέρει γρήγορα στην Βουλή και ένα δεύτερο σχέδιο νόμου που θα δίνει νέες ελεγκτικές αρμοδιότητες στον Συνήγορο του Καταναλωτή. Βασική στόχευση είναι η ενίσχυση της εποπτείας της αγοράς και της προστασία του καταναλωτή και η εκχώρηση της αρμοδιότητας επιβολής προστίμων σε όσους αθέμιτα κερδοσκοπούν.
Τέλος, σύμφωνα με πηγές του υπ. Ανάπτυξης, τα άλλα τέσσερα μέτρα διαφάνειας στην αγορά, για τα οποία ανακοινώθηκε χθες ότι παρατείνονται μέχρι τις 31 Οκτωβρίου 2025, θα εξεταστεί λίγο πριν την εκπνοή τους, αν απαιτείται η συνέχιση τους. Πρόκειται για τα μέτρα που αφορούν:
- το Καλάθι του νοικοκυριού
- την απαγόρευση προσφορών για τρεις μήνες μετά από ανατίμηση ενός προϊόντος,
- την υποχρεωτική ανακοίνωση αυξήσεων τιμοκαταλόγων από τα supermarket, και τέλος
- την ανακοίνωση τιμών οπωροκηπευτικών.
