Οι δασμοί αποτελούν σημαντικό εμπόδιο για την οικονομία των ΗΠΑ αλλά και για την παγκόσμια οικονομία, οδηγώντας το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) σε αναθεώρηση προς τα κάτω της πρόβλεψής του για την αμερικανική ανάπτυξη το 2025.
Η ανακοίνωση του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στις 2 Απριλίου για την επιβολή «ανταποδοτικών» δασμών όχι μόνο κλόνισε τις αγορές αλλά προκάλεσε και αντίμετρα από άλλους εμπορικούς εταίρους. «Από μόνη της αυτή η εξέλιξη αποτελεί ένα σοβαρό αρνητικό σοκ για την ανάπτυξη», ανέφερε το ΔΝΤ στην εκτελεστική σύνοψη της Παγκόσμιας Οικονομικής Προοπτικής του Απριλίου 2025.
Η νέα αυτή έκθεση περιλαμβάνει μια «βασική πρόβλεψη» για την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη και τον πληθωρισμό, με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία έως τις 4 Απριλίου — περιλαμβανομένων των «ανταποδοτικών» δασμών αλλά εξαιρώντας μεταγενέστερες εξελίξεις όπως η 90ήμερη παύση στην αύξηση των δασμών και η εξαίρεση για τα smartphones — και επικαιροποιεί την προηγούμενη πρόβλεψη του Ιανουαρίου.
Σύμφωνα με τις νέες προβλέψεις, το ΔΝΤ αναμένει ανάπτυξη 1,8% για τις ΗΠΑ το 2025, δηλαδή κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από την πρόβλεψη του Ιανουαρίου. Αντίστοιχα, η παγκόσμια ανάπτυξη προβλέπεται στο 2,8% για το 2025, μειωμένη κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με την προηγούμενη εκτίμηση.
«Η ανακοίνωση της 2ας Απριλίου στον Λευκό Οίκο μας ανάγκασε να εγκαταλείψουμε τις σχεδόν ολοκληρωμένες τότε προβλέψεις μας και να συμπιέσουμε έναν κύκλο παραγωγής που συνήθως διαρκεί πάνω από δύο μήνες σε λιγότερες από δέκα ημέρες», έγραψε ο επικεφαλής οικονομολόγος Pierre-Olivier Gourinchas στην έκθεση του Απριλίου.
ΔΝΤ: Υψηλότερες προβλέψεις για τον πληθωρισμό στις ανεπτυγμένες οικονομίες
Το ΔΝΤ αναθεώρησε επίσης προς τα πάνω τις προβλέψεις του για τον πληθωρισμό στις ανεπτυγμένες οικονομίες, που περιλαμβάνουν τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τον Καναδά, στο 2,5% για το 2025 — αύξηση κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με την πρόβλεψη του Ιανουαρίου. Για τις ΗΠΑ, η πρόβλεψη για τον πληθωρισμό αυξήθηκε κατά 1 ποσοστιαία μονάδα, εκτιμώντας ότι θα κυμανθεί πάνω από το όριο του 2%.
«Για τις Ηνωμένες Πολιτείες, αυτό αντικατοπτρίζει την επίμονη δυναμική των τιμών στον τομέα των υπηρεσιών, καθώς και την πρόσφατη αύξηση του ρυθμού ανόδου των τιμών βασικών αγαθών (εξαιρουμένων τροφίμων και ενέργειας) και το σοκ προσφοράς από τους νέους δασμούς», σημείωσε το ΔΝΤ στην έκθεση.
Η αύξηση του πληθωρισμού στις μεγάλες οικονομίες αντισταθμίστηκε εν μέρει από καθοδικές αναθεωρήσεις σε επιλεγμένες αναδυόμενες αγορές και αναπτυσσόμενες οικονομίες. Το κατά πόσο οι δασμοί θα ασκήσουν πιέσεις στις προσπάθειες των κεντρικών τραπεζών για μείωση του πληθωρισμού εξαρτάται από το αν οι δασμοί εκληφθούν ως προσωρινοί ή μόνιμοι, σύμφωνα με την έκθεση του ΔΝΤ.
Προηγούμενα επεισόδια αστάθειας στις αγορές οδήγησαν στην ενίσχυση του δολαρίου έναντι άλλων νομισμάτων, ασκώντας πληθωριστικές πιέσεις σε άλλες χώρες. Ωστόσο, το δολάριο έχει αντιστρέψει αυτή την τάση εν μέσω της πρόσφατης πτώσης των αγορών.
«Η επίδραση των δασμών στις συναλλαγματικές ισοτιμίες δεν είναι ευθεία», ανέφερε ο Gourinchas. «Μεσοπρόθεσμα, το δολάριο ενδέχεται να υποτιμηθεί σε πραγματικούς όρους, εάν οι δασμοί οδηγήσουν σε μείωση της παραγωγικότητας στον τομέα εμπορεύσιμων αγαθών των ΗΠΑ σε σχέση με τους εμπορικούς τους εταίρους».
