Aύξησε ταχύτητα η αγορά των σούπερ μάρκετ τον Ιανουάριο, με τον ρυθμό ανάπτυξης των πωλήσεων να υπερτριπλασιάζεται συγκριτικά με το προηγούμενο έτος, εξαιτίας τόσο της αύξησης της ζήτησης, όσο και των ανατιμήσεων στα τρόφιμα, ενώ σε καταλύτη ανάπτυξης ανάγεται η αύξηση της κατανάλωσης στα νησιά χειμώνα-καλοκαίρι.
Είναι ενδεικτικό ότι τον Ιανουάριο του 2025 καταγράφεται διψήφια ανάπτυξη πωλήσεων για τα σούπερ μάρκετ σε Κρήτη, νησιά Ιονίου και Αιγαίου, αλλά και στην Πελοπόννησο, ενώ στο σύνολο της αγοράς η ανάπτυξη ανήλθε σε 8,7% -από 2,7% στο αντίστοιχο διάστημα πέρυσι.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Circana, οι πωλήσεις των ταχυκίνητων καταναλωτικών προϊόντων (FMCG) σημείωσαν ισχυρές επιδόσεις τον Ιανουάριο, με ώθηση τόσο από τα προϊόντα σταθερού barcode -τρόφιμα και μη τρόφιμα-, που έχουν το μεγαλύτερο μερίδιο στον τζίρο της αγοράς (77,2%), με αύξηση τζίρου 7,6%, όσο και από τα χύμα ή επί ζυγίω προϊόντα, που εμφάνισαν αύξηση 12,3%. Σε απόλυτα μεγέθη η αγορά άγγιξε το 1 δισ. ευρώ τον συγκεκριμένο μήνα (746 εκατ. ευρώ ήρθαν από τα συσκευασμένα προϊόντα και 220 εκατ. ευρώ από τα χύμα), με τη μερίδα του λέοντος να αποσπά η κατηγορία των τροφίμων, εισφέροντας σχεδόν 800 εκατ. ευρώ ή 81,6%.
Επίσης, οι πωλήσεις στα τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων των επί ζυγίω, εμφάνισαν διψήφια ανάπτυξη τον πρώτο μήνα του έτους, με τις άλλες δύο μεγάλες κατηγορίες να ανακάμπτουν. Για τα μεν προϊόντα ομορφιάς και προσωπικής φροντίδας οι πωλήσεις εμφανίζονται αυξημένες κατά 1,4% και για τα δε απορρυπαντικά και είδη φροντίδας σπιτιού ενισχύθηκαν κατά 2,3%.
Ανατιμήσεις 2,3%, οι μεγαλύτερες από τον Νοέμβριο του 2023
Αξιοσημείωτες είναι οι ανατιμήσεις, που διαμορφώθηκαν σε 2,3% στο σύνολο της αγοράς, καθώς στα συσκευασμένα προϊόντα, όπου η αύξηση της αξίας των πωλήσεων -όπως αναφέρθηκε- ανήλθε σε 7,6%, σημειώθηκε χαμηλότερη αύξηση όγκου, 5,2%. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αύξηση που έχει καταγραφεί από τα στοιχεία της Circana για τη μέση τιμή ανά μονάδα προϊόντος από τον Νοέμβριο του 2023. Η αλλαγή τάσης αποδίδεται κατά βάση στα συσκευασμένα τρόφιμα, κατηγορία με αύξηση της αξίας πωλήσεων κατά 9,2% και του όγκου κατά 5,5% τον Ιανουάριο του 2025.
Την ίδια ώρα, η κατηγορία ομορφιάς εμφάνισε αύξηση τζίρου 1,4% και όγκου 4,5% ενώ η κατηγορία απορρυπαντικών αναπτύχθηκε με ρυθμό 2,3% σε αξία και 3,2% σε όγκο. Αυτές οι τάσεις ερνημεύουν τις ανατιμήσεις στα τρόφιμα, που ανήλθαν σε 3,5% τον Ιανουάριο, παρασσύροντας την επίδοση του συνόλου της αγοράς. Εξάλλου, τόσο στα προϊόντα ομορφιάς, όσο και στα απορρυπαντικά είχαμε πτώση τιμών, 2,9% και 0,9% αντίστοιχα.
Σε ποια τρόφιμα αυξήθηκαν οι πωλήσεις και οι τιμές
Παρατηρείται, επίσης, έκρηξη τζίρου στα αλκοολούχα ποτά, με αύξηση 36,9% τον Ιανουάριο, για να ακολουθήσουν μη αλκοολούχα και αναψυκτικά, με αύξηση πωλήσεων 12,8%, τα κατεψυγμένα τρόφιμα και τα γαλακτοκομικά με ανάπτυξη από 8,6%, τα σνακς με 8,3% κ.λπ. Σε αυτές τις κατηγορίες ανάλογη είναι και η αύξηση του όγκου πωλήσεων, ήτοι 23,4% στα αλκοολούχα, 9,3% στα αναψυκτικά, 7,6% στα κατεψυγμένα, 7,3% στα γαλακτοκομικά κ.λπ.
Μάλιστα, η έντονη αύξηση των τιμών σε αλκοολούχα ποτά και σνακς, 10,9% και 6,8% αντίστοιχα, είχε αποτέλεσμα την επιβάρυνση του πληθωρισμού τροφίμων. Η μέση τιμή ανά προϊόν σε αυτές τις δύο κατηγορίες διαμορφώθηκε σε 5,14 ευρώ και 1,48 ευρώ αντίστοιχα. Μικρότερες αυξήσεις τιμών σημειώνονται σε άλλες κατηγορίες τροφίμων, όπως στα αναψυκτικά, 3,1%, στις συσκευασίες έτοιμου φαγητού 2%, στα γαλακτοκομικά 1,2%, στα κατεψυγμένα περίπου 1% κ.λπ.
Οι κατηγορίες με τις μεγαλύτερες ανατιμήσεις τον Ιανουάριο του 2025
Ανακάμπτουν τα branded προϊόντα
Εν τω μεταξύ, καθώς αυξάνεται ο τζίρος της αγοράς η ιδιωτική ετικέτα (private label) συνεχίζει να αυξάνει τα μερίδιά της σε πολλές κατηγορίες προϊόντων, με συνολική αύξηση 5,3% τον Ιανουάριο, αλλά ταυτόχρονα παρατηρείται επιτάχυνση των branded προϊόντων, των οποίων το μερίδιο την ίδια περίοδο αυξήθηκε κατά 8,5%. Συνολικά, τον Ιανουάριο αυτός ο ανταγωνισμός είχε αποτέλεσμα αύξηση του μεριδίου των branded προϊόντων έναντι των private label, σε 73,5% έναντι 26,5% αντίστοιχα. Τα αντίστοιχα μερίδια στο τέλος του 2024 ήταν 72,9% και 27,1% αντίστοιχα.
Μάλιστα, τα επώνυμα προϊόντα ενίσχυσαν τη θέση τους τον Ιανουάριο σε όλες τις κατηγορίες προϊόντων, υποβαθμίζοντας αντίστοιχα το μερίδιο των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας. Ειδικότερα, στα τρόφιμα το μερίδιο της ιδιωτικής ετικέτας ανήλθε σε 26,6% από 27,3% πέρυσι, στα προϊόντα ομορφιάς σε 21,4% από 22% αντίστοιχα και στα απορρυπαντικά σε 27,6% από 27,8% αντίστοιχα. Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί ότι τον Ιανουάριο μειώθηκε η προωθητική ένταση στο σύνολο των προϊόντων FMCG και στις 3 βασικές κατηγορίες και κυρίως στα μη τρόφιμα.
Κερδίζουν μερίδια οι μεγάλες σάλες
Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι οι καταναλωτές επιστρέφουν στις μεγάλες σάλες. Είναι εντυπωσιακή η διψήφια ανάπτυξη για τα hypermarkets της τάξης του 10,6% τον Ιανουάριο, με την συγκεκριμένη τυπολογία καταστημάτων να έχει αυξήσει το μερίδιό της στον τζίρο της αγοράς σε 12,3%. Η κατηγορία των σούπερ μάρκετ από 1.000 έως 2.500 τ.μ., με μερίδιο 43%, εμφάνισε ανάπτυξη 7,3% τον Ιανουάριο, ενώ πιο μέτριες επιδόσεις εμφανίζουν τα σούπερ μάρκετ 400 – 1.000 τ.μ., με ανάπτυξη 8,3%. Τα μικρότερα σημεία πώλησης, με μερίδιο 12,1% αναπτύχθηκαν με ρυθμό 8,3%.
Αξίζει να σημειωθεί η διψήφια ανάπτυξη πωλήσεων για τα σούπερ μάρκετ σε Κρήτη, νησιά και Πελοπόννησο, 10,2%, 10,4% και 10,3% αντίστοιχα. Πρόκειται για γεωγραφικές περιοχές με μερίδιο 6,6%, 7,1% και 7,8% αντίστοιχα στον τζίρο της αγοράς. Πάντως, τα σούπερ μάρκετ της Αττικής απολαμβάνουν τη μερίδα του λέοντος, ήτοι 45% του συνολικού τζίρου, με ρυθμό ανάπτυξης τον Ιανουάριο 7,1%. Στη Θεσσαλονίκη, με μερίδιο 10,5% τον Ιανουάριο οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 7,6% και στη Βόρεια Ελλάδα, με μερίδιο 10,7%, η ανάπτυξη ήταν 6,1%. Όσο για την Κεντρική Ελλάδα, με μερίδιο 12,3% οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατά 6,6%.
Επιταχυντής τζίρου τα νησιά χειμώνα-καλοκαίρι. Το limit up
Από τα στοιχεία της Circana, που έχει ενσωματώσει στη βάση δεδομένων της τις επιδόσεις των σούπερ μάρκετ στα νησιά Αιγαίου και Ιονίου, επιπλέον αυτών στην Κρήτη, διαπιστώνεται ότι οι πωλήσεις σε αυτές τις περιοχές σημειώνουν μεγαλύτερη αύξηση τους τελευταίους μήνες συγκριτικά με τις πωλήσεις των σούπερ μάρκετ στην ηπειρωτική χώρα. Αν και το μερίδιό τους στο σύνολο της πίτας της αγοράς είναι σχετικά περιορισμένο, 13,7% συνολικά (6,6% για την Κρήτη και 7,1% για τα υπόλοιπα νησιά), αυξάνεται με σταθερούς ρυθμούς.
Ειδικά τα καλοκαίρια, αυξάνεται η ζήτηση σε αυτές τις περιοχές διαχρονικά. Το καλοκαίρι του 2024 οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ στην Κρήτη σημείωσαν αύξηση 5,7%, ενώ σωρευτικά από το 2021 η αύξηση φτάνει το 54,7%. Στα νησιά Ιονίου και Αιγαίου πέρυσι το καλοκαίρι οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ αυξήθηκαν κατά 8%, ενώ σωρευστικά από το 2021 η αύξηση ανέρχεται σε 61,5%. Επίσης, την ίδια περίοδο οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ στην ηπειρωτική Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 3,9% και 29,6% αντίστοιχα.
Όμως η ζήτηση φαίνεται να ενισχύεται και τους χειμερινούς μήνες. Ενδεικτικό είναι ότι τον Ιανουάριο του 2025 οι πωλήσεις των σούπερ μάρκετ της Κρήτης αυξήθηκαν κατά 10,2% και ο τζίρος στα υπόλοιπα νησιά ενισχύθηκε κατά 10,4%. Σημειώνεται ότι το μερίδιο των πωλήσεων της Κρήτης και των άλλων νησιών άγγιξε το 20% στον τζίρο της αγοράς πέρυσι το καλοκαίρι, από 16,5% που ήταν το καλοκαίρι του 2021. Ειδικότερα, το περασμένο καλοκαίρι η Κρήτη απέσπασε μερίδιο 8%, τα υπόλοιπα νησιά (Αιγαίου και Ιονίου) 10,9% και η ηπειρωτική χώρα 81,1%. Το 2021 τα αντίστοιχα μερίδια είχαν διαμορφωθεί σε 7,1%, 9,4% και 83,5% αντίστοιχα.
Οι επιδόσεις των σούπερ μάρκετ σε Κρήτη, νησιωτική και ηπειρωτική χώρα τα καλοκαίρια
Οι επιδόσεις των σούπερ μάρκετ το 2024
Με βάση τα συγκεντρωτικά στοιχεία για το 2024, συμπεριλαμβανομένων των νησιών, η αγορά των ταχυκίνητων καταναλωτικών προϊόντων (FMCG) σημείωσε ανάπτυξη 3,1%, λαμβάνοντας ώθηση τόσο από τα προϊόντα σταθερού barcode (+3,1%), που είχαν και το μεγαλύτερο μερίδιο στον τζίρο της αγοράς (78%), όσο και από τα χύμα ή επί ζυγίω προϊόντα (+3,2%). Σε απόλυτο μέγεθος η αξία της αγοράς ανήλθε σε 13,3 δισ. ευρώ, από περίπου 12,9 δισ. ευρώ το 2023.
«Ναυαρχίδα» παραμένουν τα τρόφιμα, με ανάπτυξη 3,8%, την ώρα που επιδόσεις στις άλλες δύο μεγάλες κατηγορίες ήταν αρνητικές. Για τα μεν προϊόντα ομορφιάς και προσωπικής φροντίδας οι πωλήσεις εμφανίζονται μειωμένες κατά 0,6% και για τα δε απορρυπαντικά και είδη φροντίδας σπιτιού η επιβράδυνση διαμορφώνεται σε 0,5%.
