Αβοκάντο Κρήτης: Το καλό εισόδημα και τα μεγέθη των εξαγωγών

Αβοκάντο Κρήτης © facebook.com/greekavocado

Το καλό εισόδημα για τον παραγωγό και η αυξημένη ζήτηση, ειδικά από την εγχώρια αγορά, έχουν καταστήσει το αβοκάντο Κρήτης ελκυστικό προϊόν για νέες καλλιέργειες.

Σημειώνεται ότι καλλιέργειες αβοκάντο υπάρχουν στην Ελλάδα από το 1970 και πιθανόν νωρίτερα αλλά οι πρώτες οργανωμένες καλλιέργειες άρχισαν στα μέσα της δεκαετίας του ’80 ενώ στις αρχές της δεκαετίας του ’90 βγήκαν οι πρώτες ποσότητες από την παραγωγή, που κατευθύνθηκαν σε ευρωπαϊκές αγορές, κυρίως Αγγλία και Γαλλία. Στην ελληνική αγορά ζήτηση άρχισε να αναπτύσσεται πριν από μια 15ετία περίπου και πλέον έχει εκτοξευθεί, με αποτέλεσμα ο μεγαλύτερος όγκος από τις ποσότητες, που παράγονται στην Ελλάδα, να απορροφώνται από την τοπική αγορά και μάλιστα σε καλές τιμές για τον παραγωγό.

Εξάλλου, είναι ενδεικτικό ότι οι εισαγωγές αβοκάντο είναι πλέον πολλαπλάσιες των εξαγωγών. Σύμφωνα με στοιχεία που μας παραχώρησε ο Γιώργος Πολυχρονάκης της Incofruit Hellas, το 2024 η αξία των εξαγωγών αβοκάντο ανήλθαν σε 4,2 εκατ. ευρώ και οι εισαγωγές μας ξεπέρασαν τα 23,8 εκατ. ευρώ.

Από την πλευρά του ο Γιώργος Κορναράκης, υπεύθυνος πωλήσεων στον Συνεταιρισμό Χανίων και παραγωγός ο ίδιος, εξηγεί ότι τα τελευταία χρόνια που έχει βγει στην αγορά η ποικιλία αβοκάντο Hass, που είναι πιο εμπορικό προϊόν, με υψηλή ζήτηση από το εξωτερικό, έχει ενισχυθεί και το ενδιαφέρον για εξαγωγές.

Πιο ακριβό το ελληνικό αβοκάντο από το εισαγόμενο

Σημειώνεται δε ότι το ελληνικό αβοκάντο είναι πολύ πιο ακριβό από το εισαγόμενο στα σούπερ μάρκετ και φέρνει καλή απόδοση για τον αγρότη.

Για παράδειγμα, τον Νοέμβριο η τιμή του αβοκάντο για τον Έλληνα παραγωγό ήταν στα 2,50 με 2,60 ευρώ, ενώ η αντίστοιχη τιμή για το ισπανικό συσκευασμένο, έτοιμο προϊόν, παραδοτέο στην Αθήνα, ήταν στα 2,10 ευρώ. Αυτή η διαφορά αποδίδεται αφενός στην ποιότητα του ελληνικού αβοκάντο, κάτι που επιβεβαιώθηκε από τις πρώτες εξαγωγές του προϊόντος πριν από μερικές δεκαετίες. «Το χανιώτικο αβοκάντο, από άποψη ποιότητας, είναι το καλύτερο στην Ευρώπη», σημειώνει στο Powergame.gr ο κ. Κορναράκης σημειώνοντας ότι έμποροι-συνεργάτες του συνεταιρισμού Χανίων στην Αγγλία τη δεκαετία του ’90, έλεγαν ότι είναι το καλύτερο αβοκάντο που μπαίνει στην αγορά τους. Θεωρεί ότι η καλλιέργεια έχει απόδοση για τον παραγωγό αποτελώντας την καλύτερη εναλλακτική για τους αγρότες που βασίζονταν στην καλλιέργεια πορτοκαλιού τα προηγούμενα χρόνια.

Απαιτητική καλλιέργεια με σημαντικές ανάγκες σε νερό

Ο Παντελής Λεδάκης, της Avocado Hellas, σημειώνει ότι ένα δέντρο αβοκάντο μπορεί να παράγει 200 έως 300 φρούτα όταν είναι περίπου 5-7 ετών. Ενήλικα δέντρα μπορούν να φτάσουν παραγωγή 60-80 κιλά ετησίως υπό προϋποθέσεις ανά δέντρο. Ωστόσο, η απόδοσή τους εναλλάσσεται από πλήρη παραγωγική περίοδο σε περίοδο μειωμένης παραγωγικής ικανότητας με μειωμένη απόδοση καρποφορίας.

Επίσης η καλλιέργεια έχει απαιτήσεις. Το αβοκάντο είναι υποτροπικό φυτό. Αναπτύσσεται και ευδοκιμεί σε μέσης σύστασης εδάφη που διαθέτουν καλό αερισμό και αποστράγγιση και θα μπορούσε να έχει καλά αποτελέσματα σε πλαγιές λόφων, εδάφη με σχετικά χαμηλή κλίση. Είναι επίσης φυτό πολύ ευαίσθητο στην αλατότητα του εδάφους ενώ χρειάζεται σχετικά ζεστό, δροσερό περιβάλλον, χωρίς ακραίες θερμοκρασίες και πολύ ψυχρούς χειμώνες για να αναπτυχθεί και να ευδοκιμήσει. Οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες και οι ισχυροί βοριάδες δημιουργούν ζημιά στα αβοκάντο, ειδικά για τα νεαρά δενδρύλλια που χρειάζονται προστασία με ειδικά αντιανεμικά δίχτυα και υφάσματα κατά του παγετού. Οι θερμοί ξηροί άνεμοι στις αρχές του καλοκαιριού μπορούν να προκαλέσουν σημαντική πτώση καρπών και μείωση της παραγωγής. Επίσης ένα ώριμο δέντρο χρειάζεται κατά μέσο όρο 60-80 λίτρα νερό καλής ποιότητας την ημέρα.

Το χανιώτικο αβοκάντο και οι καλές τιμές

Οι παραπάνω συνθήκες δεν συναντώνται σε πολλά μέρη της Ελλάδας. Αυτός είναι και ο λόγος που το αβοκάντο ευδοκιμεί κατά κύριο λόγο στα Χανιά και μάλιστα, όχι σε όλη την έκταση του νομού, παρά μόνο στο βόρειο τμήμα, από το Κολυμπάρι μέχρι τον Δυτικό Αποκόρωνα. Σύμφωνα με τον κ. Κορναράκη, έχουν αναπτυχθεί κάποιες καλλιέργειες και στο Ρέθυμνο. Επίσης, γίνονται κάποιες προσπάθειες για να αναπτυχθεί καλλιέργεια και σε άλλα μέρη, όπως στη Λακωνία και στην Άρτα ενώ παλαιότερα το αβοκάντο είχε προσελκύσει το ενδιαφέρον καλλιεργητών επιδοτούμενο ευρωπαϊκό πρόγραμμα για τη φύτευση 25.000 στρεμμάτων αβοκάντο. Είχαν φυτευτεί τότε σχεδόν 2.500 στρέμματα αλλά χωρίς σημαντικό αποτέλεσμα. Σήμερα, που δεν υπάρχουν τέτοια κίνητρα, το επενδυτικό ενδιαφέρον έχει αναζωπυρωθεί.

Ο Παντελής Λεδάκης σημειώνει σχετικά με τις τιμές ότι η πώληση του καρπού από παραγωγούς αβοκάντο της Κρήτης σε συσκευαστήρια του νησιού σε Χανιά και Ρέθυμνο -σ.σ. στα Χανιά λειτουργούν περί τα 5-6 μεγάλα συσκευαστήρια- για τη σεζόν 2024/2025 κυμαίνονται σε 1,75-2,20 ευρώ το κιλό για τις ποικιλίες Fuerte – Zutano τη χειμερινή περίοδο, ενώ την θερινή περίοδο η τιμή ανεβαίνει αφορώντας κυρίως την ποικιλία Hass. Ειδικότερα, οι τιμές κυμαίνονται σε 2,20-2,70 ευρώ την άνοιξη, ενώ το καλοκαίρι η τιμή ανεβαίνει σε 2,50 έως και 3,5 ευρώ το κιλό για ΒΙΟκαλλιέργεια.

Συγκαλλιέργειες με πορτοκαλιές και δυναμικότητα παραγωγής

Οι καλές τιμές για τον παραγωγό είχαν ως αποτέλεσμα τα τελευταία 15 χρόνια να φυτεύονται περίπου 50 – 60 χιλ. δέντρα τη χρονιά ή και περισσότερα, με βάση στοιχεία φυτωριούχων. Προφανώς δεν έχουν ευδοκιμήσει όλα, αυξάνοντας το ποσοστό της λεγόμενης φίρας ενώ παρατηρείται και το φαινόμενο της συγκαλλιέργειας, δηλαδή φυτεύονται δέντρα αβοκάντο μέσα σε πορτοκαλεώνες. Οι πορτοκαλιές κόβονται μετά την παραγωγή, αλλά οι καλλιέργειες δηλώνονται στον ΕΛΓΑ ως πορτοκαλεώνες, λόγω και του χαμηλότερου κόστους, με τα δέντρα του αβοκάντο να δηλώνονται μετά την πενταετία που έχουν βγει στην παραγωγή.

Γι’ αυτό και δεν υπάρχουν αξιόπιστα επίσημα στοιχεία δημόσιων υπηρεσιών για τις καλλιέργειες αβοκάντο στην Ελλάδα. Υπολογίζονται σε επιφάνεια 1096,2 εκτάρια, δηλαδή περίπου 11 χιλ. στρέμματα, σύμφωνα με στοιχεία που συλλέγει η Incofruit του Γιώργου Πολυχρονάκη, που εκτιμά την ετήσια παραγωγή του 2024 σε 9,573 τόνους, στοιχείο με το οποίο συμφωνούν οι εκτιμήσεις μεγάλων παραγωγών στα Χανιά. Οι εισαγωγές, σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, εκτιμώνται σε 10,722 τόνους, ήτοι σύνολο 20,295 τόνοι εισαγωγές και εγχώρια παραγωγή. Από την άλλη μεριά, οι εξαγωγές υπολογίζονται σε 2,053 τόνους. Σε αξία, οι εισαγωγές υπολογίζονται σε 23,8 εκατ. ευρώ και οι εξαγωγές σε 4,2 εκατ. ευρώ.

Η ανομβρία και η έλλειψη υποδομών

Εν κατακλείδι, το αβοκάντο είναι μια καλλιέργεια με μέλλον και ειδικά για τους παραγωγούς των Χανίων έχει καλύτερη απόδοση, αν σκεφτεί κανείς ότι η τιμή ανά κιλό για τον παραγωγό στο πορτοκάλι είναι μόλις 35 λεπτά, ενώ το χειρότερο αβοκάντο πληρώνεται 70 λεπτά το κιλό. Επίσης, οι παραγωγοί δεν φοβούνται τόσο την ανομβρία όσο την έλλειψη υποδομών που επιδεινώνει το φαινόμενο της σπατάλης του νερού, που υπάρχει ακόμη στο νησί. Οι μη επαρκείς υποδομές -λιμνοδεξαμενές, φράγματα- για την συγκράτηση των νερών από τις ροές που δημιουργούνται από τα χιονισμένα βουνά και τις βροχοπτώσεις, έχουν ως αποτέλεσμα μεγάλες ποσότητες νερού να καταλήγουν στη θάλασσα. Οι γεωτρήσεις εξαντλούν τους πόρους στον υπόγειο ορίζοντα και εκτός αυτού δεν επαρκούν, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς που μιλούν για αύξηση της ζήτησης όσο αυξάνεται ο τουρισμός στην Κρήτη.

Διαβάστε επίσης

Αλλαγή ώρας 2025: Πόσο τελικά επηρεάζει την υγεία μας;

Πρεμιέρα για τη συγκοινωνιακή αστυνομία

Βιομεθάνιο: Πράσινο φως για επενδυτική ενίσχυση των μονάδων