Eurobank: Έτος κλειδί για την ελληνική οικονομία το 2025

Με έμφαση στην ανάπτυξη και τη διατήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, το 2025 αναδεικνύεται ως έτος-κλειδί για την οικονομική πορεία της χώρας, αναφέρουν οι αναλυτές της Eurobank στο εβδομαδιαίο τεύχος 7 ημέρες Οικονομία. Χαρακτηρίζουν την ελληνική οικονομία ανθεκτική με αναμενόμενους ρυθμούς ανάπτυξης.

Η εκτέλεση του Κρατικού Προϋπολογισμού για το 2024 επιβεβαιώνει τη θετική δυναμική των δημοσιονομικών μεγεθών, με τα αποτελέσματα να υπερβαίνουν τις αντίστοιχες προβλέψεις του Προϋπολογισμού 2025. Η υψηλότερη των εκτιμήσεων απόδοση των φορολογικών εσόδων, οι αυξημένες εισπράξεις από παραχωρήσεις και η αποτελεσματική διαχείριση των δαπανών συνέβαλαν στη δημιουργία πρόσθετου δημοσιονομικού χώρου, ενισχύοντας τη σταθερότητα των δημόσιων οικονομικών, αναφέρουν οι αναλυτές της τράπεζας.

Σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών, ο Κρατικός Προϋπολογισμός για την περίοδο Ιανουαρίου–Δεκεμβρίου 2024 παρουσίασε δημοσιονομικό πλεόνασμα ύψους €0,37 δισ., ξεπερνώντας τον στόχο ελλείμματος ύψους €3,60 δισ. κατά €3,97 δισ. (-110,2%). Το πρωτογενές πλεόνασμα διαμορφώθηκε στα €8,70 δισ., υπερβαίνοντας τον στόχο κατά €4,06 δισ. (87,7%). Οι βασικοί παράγοντες απόκλισης από τους στόχους του προϋπολογισμού περιλαμβάνουν α) τα αυξημένα έσοδα από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) κατά €0,612 δισ., β) την μεταφορά πληρωμών για αμυντικά προγράμματα ύψους €0,74 δισ. στο 2025, και γ) την υστέρηση στις μεταβιβάσεις προς τους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης κατά €1,91 δισ.

Εκτέλεση Κρατικού Προϋπολογισμού: Έσοδα, Δαπάνες, Συνολικό και Πρωτογενές Δημοσιονομικό Ισοζύγιο (€ δισ., Δεκ. 2024, Στόχοι & Πραγματοποιήσεις)

Τα ανωτέρω ποσά είναι δημοσιονομικά ουδέτερα και δεν επηρεάζουν τα ετήσια αποτελέσματα (σε όρους ESA). Εξαιρώντας τα δημοσιονομικά ουδέτερα μεγέθη, η θετική απόκλιση του πρωτογενούς πλεονάσματος από τον στόχο ανέρχεται στα €0,74 δισ. Από αυτά, €0,47 δισ. αποδίδονται στην υπεραπόδοση των καθαρών φορολογικών εσόδων, μετά τις επιστροφές φόρων. Επιπλέον, τον Οκτώβριο εισπράχθηκαν €3,24 δισ. από τη Σύμβαση Παραχώρησης της Αττικής Οδού, περιλαμβάνοντας €0,79 δισ. ΦΠΑ. Τον Δεκέμβριο, €0,79 δισ. αναταξινομήθηκαν από την κατηγορία «Πωλήσεις Αγαθών και Υπηρεσιών» στην κατηγορία «Φόροι», με ουδέτερο δημοσιονομικό αποτέλεσμα.

Τα συνολικά έσοδα έφτασαν τα €74,11 δισ., υπερβαίνοντας τον στόχο για το 12μηνο του 2024 κατά €1,22 δισ. (1,7%), ενώ οι δαπάνες ανήλθαν σε €73,74 δισ., χαμηλότερες από τον στόχο για το 12-μηνο κατά €2,75 δισ. (-3,6%).

Αναλυτικότερα:

• Δημοσιονομικό Ισοζύγιο: Το δημοσιονομικό ισοζύγιο κατέγραψε πλεόνασμα €0,30 δισ., βελτιωμένο κατά €3,90 δισ. (-108,3%) σε σχέση με τον στόχο του 12μήνου 2024.
• Πρωτογενές Ισοζύγιο: Το πρωτογενές δημοσιονομικό ισοζύγιο κατέγραψε πλεόνασμα €8,63 δισ., που αντιπροσωπεύει βελτίωση κατά €3,99 δισ. (+86,2%) σε σύγκριση με τον στόχο του 12μήνου 2024.
• Έσοδα Κρατικού Προϋπολογισμού: Τα συνολικά έσοδα ανήλθαν σε €74,04 δισ., σημειώνοντας αύξηση κατά €1,15 δισ. (1,6%) σε σχέση με τον στόχο του 12μήνου 2024. Τα φορολογικά έσοδα διαμορφώθηκαν στα €68,84 δισ., υπερβαίνοντας τον στόχο του 12-μηνου κατά €1,94 δισ. (2,9%).
• Συνολικά Φορολογικά Έσοδα: Τα συνολικά έσοδα από τον φόρο εισοδήματος ανήλθαν στα €23,99 δισ., υπερβαίνοντας τον στόχο του 12μήνου κατά €0,27 δισ. (1,1%). Πιο αναλυτικά:
  * Φόρος Εισοδήματος: Τα έσοδα του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων ανήλθαν σε €14,28 δισ., οριακά χαμηλότερα κατά €0,02 δισ. (-0,15%) σε σχέση με τον στόχο του 12-μηνου του 2024. Τα έσοδα από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων ανήλθαν σε €7,66 δισ., υψηλότερα κατά €0,20 δισ. (2.8%) σε σχέση με τον αντίστοιχο στόχο για το 12-μηνο του 2024.

* Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ): Τα συνολικά έσοδα από ΦΠΑ έφτασαν τα €26,35 δισ., καταγράφοντας αύξηση κατά €1,03 δισ. (4.1%) σε σχέση με τον αντίστοιχο στόχο για το 12-μηνο 2024. Ο ΦΠΑ προϊόντων και υπηρεσιών εκτός καπνικών προϊόντων και πετρελαιοειδών και παραγώγων, ήταν στα €23,50 δισ., αυξημένος κατά €1,04 δισ. (1,0%) έναντι του αντίστοιχου στόχου του 12-μηνου 2024.
* Φόρος Ακίνητης Περιουσίας: Τα έσοδα από το φόρο ακίνητης περιουσίας, (εδώ συμπεριλαμβάνονται κυρίως τα έσοδα από τον ΕΝΦΙΑ), ήταν ελαφρώς μειωμένα στα €2,44 δισ. βελτιωμένα κατά €0,03 δισ. (1,4%), έναντι του αντίστοιχου στόχου για το 12-μηνο 2024.
* Συνολικές Δαπάνες: Οι δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού ανήλθαν σε €73,74 δισ., κα-ταγράφοντας μείωση κατά €2,75 δισ. (-3,6%) σε σύγκριση με τον αντίστοιχο στόχο του 12-μηνου 2024.

• ΠΔΕ: Τα έσοδα από τον ΠΔΕ ανέρχονταν στα €4,43 δισ., αυξημένα κατά €0,61 δισ. (16,0%) σε σύγκριση με τον στόχο του 12-μηνου 2024. Οι δαπάνες του ΠΔΕ αυξήθηκαν στα €9,91 δισ., σημειώνοντας μικρή άνοδο κατά €0,06 δισ. (0,6%) έναντι του στόχου του 12-μηνου 2024. Το ισοζύγιο του ΠΔΕ ήταν αρνητικό, καταγράφοντας έλλειμμα €5,49 δισ., βελτιωμένο κατά €0,55 δισ. (-9,1%) σε σχέση με τον στόχο του 12-μηνου 2024.
•  Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (TAA): Τα έσοδα από το ΤΑΑ ανήλθαν σε €1,16 δισ. στο ίδιο επίπεδο με τον στόχο του 12-μηνου 2024. Οι δαπάνες του ΤΑΑ ήταν στα €3,40 δισ., αυξημένα κατά €0,10 δισ. (4,7%) σε σχέση με τον στόχο 12-μηνου 2024. Το ισοζύγιο του ΤΑΑ ήταν ελλειμματικό στα €2,24 δισ. σε χειρότερη θέση κατά €0,10 δισ. (4,7%) έναντι του στόχου του 12μήνου 2024.

Ληξιπρόθεσμες Υποχρεώσεις Γενικής Κυβέρνησης

Επιπλέον, σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Κυβέρνησης (ΓΚ) για το 11μηνο 2024, οι συνολικές ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις συμπεριλαμβανομένων των ληξιπρόθεσμων επιστροφών φόρων που είναι δυνατόν να πιστωθούν στους δικαιούχους, ανέρχονται σε €3,03 δισ., αυξημένες κατά €0,51 δισ. (20,1%) σε σχέση με το τέλος του 2023 (Σχήμα 2). Με την εξαίρεση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων προς τα νοσοκομεία, όλες οι υπόλοιπες κατηγορίες καταγράφουν αύξηση σε σχέση με το τέλος του 2023. Σε ό,τι αφορά στις οφειλές των νοσοκομείων το 12-μηνο 2024 ανέρχονταν σε €1,22 δισ. και αποτελούσαν το 40,3% του συνόλου των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων. Οι εν λόγω υποχρεώσεις παρουσίασαν μείωση 7,6% σε σχέση με το τέλος 2024. Υπενθυμίζουμε ότι στις οφειλές προς τα νοσο-κομεία εμφανίζονται τα μικτά ποσά και υφίσταται υποχρέωση από τους προμηθευτές για rebate & clawback που δεν έχει συμψηφιστεί ακόμη. Οι καθαρές ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις των νοσοκομείων είναι σημαντικά χαμηλότερες. Εξαιρώντας τις οφειλές των νοσοκομείων, οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις της ΓΛ αυξήθηκαν κατά περίπου €0,61 δισ. σε σχέση με το τέλος του 2023.

Προϋπολογισμός 2025: Προοπτικές και Δημοσιονομικές Προτεραιότητες

Ο Προϋπολογισμός 2025 ισορροπεί μεταξύ ανάπτυξης και δημοσιονομικής σταθερότητας, σε ένα περιβάλλον αυξημένων προκλήσεων. Η ελληνική οικονομία παραμένει ανθεκτική με αναμενόμενους ρυθμούς ανάπτυξης που υπερβαίνουν σημαντικά τον μέσο όρο της Ευρωζώνης τόσο για το 2024 όσο και για το 2025. Το πρωτογενές αποτέλεσμα ΓΚ του 2024 αναμένεται στο 3,0% του ΑΕΠ ενώ η πρόβλεψη για το 2025 είναι στο 2,4% του ΑΕΠ. Ο Προϋπολογισμός εισάγει μέτρα όπως η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, η αύξηση των μισθών που αποσκοπούν στην ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος. Με έμφαση στην ανάπτυξη και τη διατήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας, το 2025 αναδεικνύεται ως έτος-κλειδί για την οικονομική πορεία της χώρας.

Η Eurobank παρουσιάζει συνοπτικά τα βασικά σημεία του Προϋπολογισμού 2025:

1. Οικονομικές Εξελίξεις και Διεθνές Περιβάλλον: Η παγκόσμια οικονομία, αν και ανθεκτική στις προκλήσεις των τελευταίων ετών, όπως η πανδημία, η ενεργειακή κρίση και οι πληθωριστικές πιέσεις, συνεχίζει να αντιμετωπίζει υψηλά επίπεδα αβεβαιότητας. Οι γεωπολιτικές εντάσεις (π.χ. πόλεμος στην Ουκρανία), η κλιματική αλλαγή, οι εμπορικές διαμάχες και το δημόσιο χρέος απο-τελούν καθοριστικούς παράγοντες που επηρεάζουν τις προοπτικές ανάπτυξης σε παγκόσμιο επίπεδο.

2. Επισκόπηση και Προοπτικές της Ελληνικής Οικονομίας: Η ελληνική οικονομία διατηρεί την ανθεκτικότητά της, με τον ρυθμό ανάπτυξης να εκτιμάται στο 2,2% για το 2024 και στο 2,3% για το 2025, υπερβαίνοντας τις αντίστοιχες προβλέψεις για την Ευρωζώνη. Η αγορά εργασίας συνεχίζει να ενισχύεται, με το ποσοστό ανεργίας να υποχωρεί, από 10,3% το 2024, στο 9,7% το 2025, ενώ ο πληθωρισμός αποκλιμακώνεται περαιτέρω, από 2,7% το 2024 σε 2,1% το 2025. Ο Πίνακας 2 παρακάτω παρουσιάζει συνοπτικά τις τρέχουσες προβλέψεις για την Ελληνική Οικονομία μαζί με τις προβλέψεις του Προϋπολογισμού 2025 και πρόσφατες προβλέψεις επίσημων φορέων, την τρέ-χουσα πρόβλεψη της Eurobank Research αλλά και την μέση πρόβλεψη της αγοράς (όπως αυτή υπολογίζεται από την Focus Economics) για τις εν λόγω μεταβλητές.

3. Προϋπολογισμός ΓΚ: Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Προϋπολογισμού 2025, σε επίπεδο ΓΚ για το 2024 εκτιμάται ότι το πρωτογενές δημοσιονομικό ισοζύγιο θα είναι θετικό – πρωτογενές δη-μοσιονομικό πλεόνασμα- στα €6,03 δισ. ή 2,5% του ΑΕΠ από 2,1% του ΑΕΠ το 2023 (Πίνακας 3). Για το 2025 αναμένεται ότι το πρωτογενές δημοσιονομικό ισοζύγιο θα εξακολουθήσει να είναι πλεονασματικό στα €5,97 δισ. ή 2,4% του ΑΕΠ.

Το συνολικό δημοσιονομικό ισοζύγιο της ΓΚ για το 2024 εκτιμάται ελαφρώς αρνητικό (δημοσιονομικό έλλειμμα), στα €1,71 δισ. ή -0,7% του ΑΕΠ σημαντικά βελτιωμένο (κατά περίπου 45% έναντι της αντίστοιχης τιμής (-1,7% του ΑΕΠ) για το 2023. Για το 2025 αναμένεται ότι το συνολικό δημοσιονομικό ισοζύγιο θα είναι επίσης αρνητικό αλλά χαμηλότερο σε απόλυτες τιμές στα €1,42 δισ. ή -0,6% του ΑΕΠ. Με βάση την εκτέλεση του Κρατικού Προϋπολογισμού για το 12-μηνο 2024, όπως παρουσιάστηκε παραπάνω, θεωρούμε ότι η σημαντική υπέρβαση του στόχου του Προϋπoλογισμού 2025 για το πρωτογενές πλεόνασμα 2024 είναι δυνατή. Υπολογίζουμε ότι εξαιτίας της υπέρβασης του στόχου των φορολογικών εσόδων, που ήδη αναφέρθηκε, το πρωτογενές δημοσιονομικό ισοζύγιο του μπορεί να προσεγγίζει το 3,0% και αντίστοιχα το συνολικό δημοσιονομικό ισοζύγιο να προσεγγίσει εγγύτερα στο 0% του ΑΕΠ. Η περαιτέρω βελτίωση (έναντι του στόχου Προϋπολογισμού 2025) του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2025 θα εξαρτηθεί από:

• Την πραγματοποίηση της πρόβλεψης για το ρυθμό μεταβολής του ΑΕΠ του εν λόγω έ-τους.
•  Την περαιτέρω αύξηση των εσόδων από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
• Την περαιτέρω μείωση των δαπανών όπου αυτό είναι δυνατό.

Υπενθυμίζεται ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat και τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Νοέμ-24) η Ελλάδα σε επίπεδο ΓΚ καταγράφει σημαντικά πρωτογενή πλεονάσματα για 7 έτη (πρωτογενή δημοσιονομικά ελλείμματα καταγράφηκαν μόνο το 2015 και την περίοδο 2020-21 (πανδημία COVID19). Επίσης, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Νοέμ-24), η Ελλάδα εκτιμάται ότι θα καταγράψει το τρίτο υψηλότερο πρωτογενές πλεόνασμα ως ποσοστό του ΑΕΠ μεταξύ των 20 χωρών – μελών της Ευρωζώνης. Τονίζεται ότι η δημιουργία επιπλέον δημοσιονομικού χώρου μέσω της επίτευξης πρωτογενούς πλεονάσματος υψηλότερου του στόχου δεν μπορεί πλέον να μεταφραστεί σε επιπλέον αύξηση των δαπανών της ΓΚ.

Σύμφωνα με το νέο δημοσιονομικό πλαίσιο της Ευρωζώνης, οι κυβερνήσεις δεσμεύονται από το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό-Διαρθρωτικό Σχέδιο το οποίο καθορίζει συγκεκριμένους δημοσιονομικούς στόχους και όρια δαπανών για τα επόμενα χρόνια. Ακόμη και αν δημιουργηθεί επιπλέον δημοσιονομικός χώρος, η κυβέρνηση δεν μπορεί να αυξήσει τις δαπάνες πέρα από τα όρια που έχουν ήδη τεθεί, εκτός αν αναθεωρηθεί το μεσοπρόθεσμο σχέδιο σε συμφωνία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Ο πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος μπορεί να αξιοποιηθεί αποκλειστικά για τη μείωση του δημόσιου χρέους ή τη δημιουργία αντικυκλικού αποθεματικού, όπως προβλέπει το νέο πλαίσιο οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ. Από την άλλη, η επίτευξη του δημοσιονομικού στόχου θα μπορούσε να επιτρέψει αλλαγές στην φορολογική κλίμακα με δεδομένο ότι δεν επηρεάζονται αρνητικά τα έσοδα των επόμενων ετών.

4. Δημοσιονομικές Παρεμβάσεις: Οι δημοσιονομικές παρεμβάσεις για το 2025 (όπως και για το 2024) κινούνται σε τρεις βασικούς άξονες: α) την ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος, β) τη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων και γ) την αντιμετώπιση διαρθρωτικών προκλήσεων, όπως το δημογραφικό και το στεγαστικό ζήτημα. Παράλληλα, προβλέπονται παρεμβάσεις για την αντιμε-τώπιση των επιπτώσεων από φυσικές καταστροφές, ενώ συνεχίζονται οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις που αποσκοπούν στη βελτίωση της οικονομικής και κοινωνικής σταθερότητας. Το συνολικό κόστος των νέων παρεμβάσεων για το 2025 εκτιμάται στα €2,96 δισ. ή 1,2% του ΑΕΠ (εκ των οποίων €0.63 δισ. αφορούν μείωση των εσόδων της ΓΚ), καταγράφοντας αύξηση κατά €1,12 δισ. σε σχέση με το 2024. Οι παρεμβάσεις περιλαμβάνουν, τόσο μέτρα ελάφρυνσης στο σκέλος των εσόδων (συνολικά €0,63 δισ.), όπως μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, όσο και μέτρα ενίσχυσης των δαπανών (συνολικά €2,33 δισ.), με στοχευμένες κοινωνικές μεταβιβάσεις και στήριξη σε πληττόμενους κλάδους. Ανάμεσα στις βασικές παρεμβάσεις του 2025 ξεχωρίζουν:

• Η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά μία ποσοστιαία μονάδα.
• Η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
• Η αύξηση του κατώτατου μισθού από τον Απρίλιο 2025.
• Οι αυξήσεις στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων.
  Η αναπροσαρμογή των συντάξεων βάσει πληθωρισμού και ρυθμού ανάπτυξης.

Οι παρεμβάσεις εντάσσονται στο πλαίσιο του Μεσοπρόθεσμου Δημοσιονομικού – Διαρθρωτικού Σχεδίου 2025-2028 και στοχεύουν στη διατήρηση της ισορροπίας μεταξύ δημοσιονομικής σταθερότητας και ανάπτυξης.

5. Δημόσιο Χρέος: Το δημόσιο χρέος της Ελλάδας ακολουθεί πτωτική τροχιά ως ποσοστό του ΑΕΠ, αντανακλώντας τη θετική πορεία της οικονομίας και τη συνετή δημοσιονομική διαχείριση. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, το χρέος της ΓΚ αναμένεται να διαμορφωθεί στα €365 δισ. το 2025, δια-τηρώντας σταθερό το απόλυτο μέγεθός του σε σχέση με την εκτίμηση για το 2024 (Πίνακας 3). Ως ποσοστό του ΑΕΠ το δημόσιο χρέος αναμένεται ότι θα μειωθεί στο 147,5% από 154,0% το 2024 και 163,9% το 2023.

Η στρατηγική διαχείρισης του χρέους εστιάζει στη διατήρηση της σταθερότητας του χαρτοφυλακίου, με έμφαση στην επέκταση της διάρκειας των λήξεων και τη μείωση του κόστους δανεισμού. Οι λήξεις του χρέους εκτείνονται έως το 2070, ενώ η σταδιακή αντικατάσταση δανείων από νέα ομόλογα αναμένεται να ενισχύσει την ανθεκτικότητα του ελληνικού χρέους έναντι μεταβολών στα επιτόκια. Η στρατηγική διαχείρισης του δημόσιου χρέους για το 2025 προσανατολίζεται στη διατήρηση της βιωσιμότητας, με βασικούς στόχους τη μείωση του κόστους εξυπηρέτησης, τη διατήρηση υψηλού ποσοστού χρέους σταθερού επιτοκίου και τη διασφάλιση ευνοϊκών όρων δανεισμού στις διεθνείς αγορές. Στο μέτωπο των εγγυήσεων, το Ελληνικό Δημόσιο διατηρεί ενεργό ρόλο στη στήριξη της χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα και των επενδύσεων. Οι συνολικές εγγυήσεις που έχουν παρασχεθεί μέσω του σχήματος «Ηρακλής» για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων των τραπεζών ανέρχονται σε €19,17 δισ., με το ανεξόφλητο υπόλοιπό τους να υπολογίζεται στα €16,35 δισ. έως το τέλος Σεπτεμβρίου 2024.

Πρόκληση η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος του 2025

Η επίτευξη του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2025 αποτελεί πρόκληση για τη δημοσιονομική πολιτική, με την ανάλυση Monte Carlo να δείχνει ότι ο στόχος του κρατικού προϋπολογισμού (2,4% του ΑΕΠ) είναι εφικτός με πιθανότητα 42,48%. Αν θεωρηθεί ως δεδομένη η βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης η επίτευξη του εν λόγω στόχου θεωρείτε σχεδόν βέβαιη.

Η προσομοίωση Monte Carlo πραγματοποιήθηκε για να εκτιμηθεί η πιθανότητα επίτευξης του στόχου του Προϋπολογισμού 2025 για το πρωτογενές δημοσιονομικό πλεόνασμα του 2025, θεωρώντας ως δεδομένη την πρόβλεψη του προϋπολογισμού για το αντίστοιχο αποτέλεσμα του 2024 (2,5% του ΑΕΠ). Χρησιμοποιήθηκαν ετήσια στοιχεία από το 2001 έως το 2023 από την βάση δεδομένων της Ευ-ρωπαϊκής Επιτροπής. Για τη βελτίωση της ακρίβειας των εκτιμήσεων, αποκλείστηκαν τα πρώτα έτη της οικονομικής κρίσης (η περίοδος δημοσιονομικής σύγκλισης 2008-2013) καθώς και αυτά της πανδημίας COVID19 (2020-2021). Η προσομοίωση βασίστηκε σε 10.000 τυχαίες επαναλήψεις για να δημιουργηθεί μια κατανομή πιθανών δημοσιονομικών αποτελεσμάτων για το 2025. Η εκτιμώμενη μέση τιμή του 2025 προσαρμόστηκε προς τα πάνω, υποθέτοντας ότι, πέρα από την αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας, οι μεταρρυθμίσεις στη φορολογική συμμόρφωση και τη βελτιωμένη δημοσιονομική πειθαρχία που εφαρμόστηκαν εντός του 2024 θα συνεχίσουν να αποδίδουν ως προς την βελτίωση των φορολογικών εσόδων.

Σημειώστε επίσης ότι η πληροφόρηση που παρέχεται στα ιστορικά στοιχεία (2001-2023) δεν περιλαμβάνει τα μέτρα καταπολέμησης της φοροδιαφυγής που εφαρμόσθηκαν μέσα στο 2024 (πχ η διασύνδεση των POS με την εφορία που ολοκληρώθηκε την άνοιξη του 2024) και συνεπώς οι προβλέψεις της άσκησης είναι συντηρητικότερες ως προς την επίτευξη των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος.

Στο Σχήμα 3 παρουσιάζεται η κατανομή πιθανών τιμών του πρωτογενούς δημοσιονομικού πλεονά-σματος της Ελλάδας για το 2025, όπως προκύπτει από την προσομοίωση Monte Carlo. Ο άξονας των Χ δείχνει το πλεόνασμα ως ποσοστό του ΑΕΠ, ενώ ο άξονας των Υ τη συχνότητα εμφάνισης κάθε τιμής. Οι κατακόρυφες γραμμές υποδεικνύουν βασικά σημεία: η κόκκινη γραμμή αντιστοιχεί στον στόχο του Προϋπολογισμού 2025 (2,4%), η πορτοκαλί στην πρόβλεψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2,9%) και η πράσινη στο πιο πιθανό αποτέλεσμα. Η περιοχή γύρω από την πράσινη γραμμή αντιπροσωπεύει την πιο πιθανή έκβαση. Η κατανομή των τιμών περιλαμβάνει όλες τις πιθανές εκβάσεις του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2025, με τη συχνότητα εμφάνισης κάθε τιμής να μειώνεται όσο απομακρυνόμαστε από τη μέση της κατανομής (πράσινη γραμμή). Οι προβλέψεις που βρίσκονται αριστερά της μέσης τιμής αντιπροσωπεύουν πιο απαισιόδοξα σενάρια, ενώ οι προβλέψεις δεξιά της μέσης τιμής υποδεικνύουν πιο αισιόδοξα σενάρια. Η σύγκριση μεταξύ των προβλέψεων πρέπει να λαμβάνει υπόψη τη συχνότητα εμφάνισης: μια πρόβλεψη δεξιά της μέσης είναι λιγότερο πιθανή, ενώ προβλέψεις κοντά στη μέση της κατανομής, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα επίτευξης.

Η παραπάνω άσκηση δείχνει ότι η πιθανότητα επίτευξης του στόχου του Προϋπολογισμού 2025, ο οποίος ανέρχεται στο 2,4% του ΑΕΠ, εκτιμάται στο 42,48%. Η σχετικά υψηλή πιθανότητα επιβεβαιώνει ότι η επίτευξη του εν λόγω στόχου για το 2025 είναι εφικτή. Σημειώνεται εδώ ότι το εναλλακτικό σενάριο (100%-42,48%) δεν θα είναι απαραίτητα χειρότερο του στόχου του προϋπολογισμού για το 2025. Το εναλλακτικό σενάριο μπορεί να αποκλίνει είτε προς τα κάτω, δηλαδή να είναι χαμηλότερο από το στόχο (χειρότερη δημοσιονομική απόδοση), είτε προς τα πάνω, δηλαδή να είναι υψηλότερο από το στόχο (καλύτερη δημοσιονομική απόδοση). Η κατανομή των προσομοιώσεων υποδηλώνει ότι το εύρος των πιθανών αποκλίσεων περιλαμβάνει και τις δύο περιπτώσεις. Αντίστοιχα, η πιθανότητα επίτευξης της πρόβλεψης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2,9% του ΑΕΠ) είναι 32,98%.

Σύμφωνα με το αποτέλεσμα της προσομοίωσης για τον στόχο του Προϋπολογισμού 2025 και αν δεν ληφθεί υπόψιν η προσαρμογή της μέσης τιμής για το εν λόγω έτος, που αποδίδεται στην περαιτέρω βελτίωση των φορολογικών εσόδων και άλλων παραγόντων, η εκτίμηση για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2025 διαμορφώνεται στο 1,64% του ΑΕΠ. Αυτό το σενάριο όμως είναι ήδη εκτός συζήτησης αφού σύμφωνα με τον Προϋπολογισμό του 2025, μόνο η ετήσια αύξηση των φορολογικών εσόδων προβλέπεται στο 1,0% του ΑΕΠ. Με άλλα λόγια, εφόσον οι προβλέψεις του Προϋπολογισμού 2025 για τα έσοδα και την οικονομική δραστηριότητα επιβεβαιωθούν αποκλείεται το χαμηλότερο σενάριο που μόλις αναφέρθηκε (+1,64% του ΑΕΠ) και η επίτευξη του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2025 θεωρείται σχεδόν βέβαιη, ενισχύοντας την πιθανότητα επίτευξης ενός υψηλού πλεονάσματος. Αποδεικνύεται συνεπώς ότι οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στη φορολογία και η βελτίωση της φορολογικής συμμόρφωσης συμβάλλουν σημαντικά στη δημοσιονομική προοπτική της χώρας. Επιπλέον, η επίτευξη υψηλότερου πρωτογενούς πλεονάσματος το 2024 -ενδεικτικά, της τάξης του 2,9% του ΑΕΠ, όπως διαφαίνεται και από τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού παραπάνω- θα ενισχύσει περαιτέρω την πιθανότητα επίτευξης του στόχου για το 2025.

Διαβάστε επίσης

Γαλακτοκομικά: Οι εξαγωγές και τα στοιχήματα σε φέτα και γιαούρτι

Βραχυχρόνια μίσθωση: Αύξηση 42% των διανυκτερεύσεων στην 5ετία

Ηλεκτροκίνηση: Το μεγάλο στοίχημα των ταχυφορτιστών και του δικτύου

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!