Εστίαση: Γεμίζουν τα τραπέζια, όχι όμως τα ταμεία

Για αύξηση τζίρου το 2024 μιλούν οι επιχειρηματίες της εστίασης, αλλά παραδόξως κανείς δεν «πετάει τη σκούφια του», καθώς τα υψηλά λειτουργικά κόστη, σε συνδυασμό με τον έντονο ανταγωνισμό που δεν αφήνουν περιθώρια μεγάλων ανατιμήσεων στα μενού, εξανεμίζουν την κερδοφορία και συντηρούν τους κινδύνους κυρίως για τις μικρές επιχειρήσεις του κλάδου που ξεμένουν από ρευστότητα. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ενόψει και των Θεοφανείων -μια καλή ημέρα για εισπράξεις, ειδικά για τα παραλιακά καταστήματα- οι επιχειρηματίες της εστίασης διατηρούν προσδοκίες για μια καλή εκκίνηση το 2025.

Εξάλλου, τα καταστήματα εστίασης, από ταβέρνες και εστιατόρια, μέχρι νυχτερινά μαγαζιά, μπαρ και καφέ, γέμισαν στα ρεβεγιόν Πρωτοχρονιάς και Χριστουγέννων, καθώς και την επομένη που ήταν αργία. «Οι καταναλωτές έδωσαν ψήφο εμπιστοσύνης στα καταστήματα εστίασης και πολλοί επιχειρηματίες πήραν ανάσα», όπως σημειώνει στο powergame.gr ο Γιάννης Δαβερώνης, πρόεδρος της Ένωσης Εστιατορίων και Συναφών Αττικής, περιγράφοντας την κίνηση του τελευταίου δεκαημέρου. Εκφράζει προσδοκίες και για τις ημέρες των Θεοφανίων, καθώς ο καιρός αναμένεται να είναι σύμμαχος.

Οι θετικοί οιωνοί και οι αβεβαιότητες για την εστίαση

Πρακτικά, η νέα χρονιά αρχίζει με θετικούς οιωνούς, σε συνέχεια καλών επιδόσεων για τα καταστήματα εστίασης στα νησιά και στα τουριστικά θέρετρα, σε μεγάλες πόλεις αλλά και στην Αττική, κυρίως στα μαγαζιά του κέντρου. Ωστόσο, δεν είναι όλες οι επιχειρήσεις εστίασης σε σημεία με υψηλή ζήτηση. Ως εκ τούτου, επικρατεί προβληματισμός. Σύμφωνα με τον κ. Δαβερώνη, είναι επίσης ζητούμενο τι χρήματα αφήνουν οι πελάτες στα καταστήματα εστίασης, καθώς συνολικά στην αγορά η δουλειά έχει αυξηθεί αλλά σημαντική μερίδα επιχειρηματιών εμφανίζει γεμάτα μαγαζιά με μικρές εισπράξεις.

Αυτό είναι αποτέλεσμα των υψηλών τιμών στις αγορές που κάνουν οι επιχειρηματίες, χωρίς ωστόσο να έχουν προβεί σε αντίστοιχες ανατιμήσεις. Όπως προσθέτει, τα κόστη έχουν αυξηθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια, ενώ έχουν αυξηθεί οι έλεγχοι και τα πρόστιμα, με ασήμαντες αφορμές. Με έτος αναφοράς το 2019 οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας έχουν εκτοξευτεί, καθώς όπως σημειώνει ενδεικτικά, φούρνοι και ψησταριές που πλήρωναν 500-600 ευρώ σε λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος καλούνται να διαθέσουν 2.000 και 3.000 ευρώ, ενώ πληρώνουν ακριβά τα ενοίκια και τις προμήθειες σε τρόφιμα. Προσθέτει, δε, ότι αν και ορισμένα κόστη έχουν σχεδόν τριπλασιαστεί, οι αυξήσεις στις τιμές είναι πολύ περιορισμένες, λόγω του ισχυρού ανταγωνισμού, με ενδεικτικές τις ανατιμήσεις π.χ. στο σουβλάκι, που δεν ξεπερνούν το 8-10%.

Οι σφιχτοί προϋπολογισμοί των καταναλωτών

Σημειώνεται ότι μετά τις δοκιμασίες κατά την περίοδο της πανδημίας, οι επιχειρήσεις εστίασης βρέθηκαν στη δίνη της ενεργειακής κρίσης και του υψηλού πληθωρισμού. Αν και η ζήτηση ανέκαμψε σταδιακά μετά τα lockdown, με ώθηση και από την αύξηση της τουριστικής κίνησης, είναι ζητούμενο πόσες επιχειρήσεις έχουν ισοσκελίσει τις ζημιές που υπέστησαν. Επιπλέον, όπως σημειώνουν στο powergame.gr επιχειρηματίες, η μέση ελληνική οικογένεια έχει περιορίσει τις «άσκοπες» εξόδους για φαγητό, δεδομένης της πίεσης των εισοδημάτων.

Στοιχεία μελέτης της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ) δείχνουν ότι 6 στα 10 νοικοκυριά με έσοδα από μισθούς και συντάξεις έχουν διαθέσιμα μέχρι τις 19 του μήνα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την κατανάλωση στα καταστήματα του λιανεμπορίου -πλην των σούπερ μάρκετ απ’ όπου οι καταναλωτές προμηθεύονται τα αναγκαία αγαθά.

Δεν έκαναν γιορτές και οι 80.000 επιχειρήσεις εστίασης

Στοιχεία για το 2024 από εκτιμήσεις επιχειρηματιών αναφέρουν ότι η αγορά της εστίασης, συνολικά, ευνοήθηκε από τον τουρισμό, ενώ στο κλείσιμο της χρονιάς, περίοδο υψηλών προσδοκιών, η ζήτηση αυξήθηκε σημαντικά. Σε πολλές γειτονιές της πρωτεύουσας αλλά και σε εμπορικές πιάτσες της Θεσσαλονίκης, μεγάλων επαρχιακών πόλεων και νησιών επικράτησε το αδιαχώρητο τις τελευταίες εβδομάδες του 2024.

Πολλοί επιχειρηματίες περίμεναν αυτές τις ημέρες για να κλείσουν οικονομικές εκκρεμότητες και σε πολλές περιπτώσεις κατάφεραν να περιορίσουν τα «ανοίγματα» σε τράπεζες, προμηθευτές, Ταμεία, Εφορία κ.ο.κ. Ωστόσο, μεγάλη μερίδα της αγοράς μεταφέρει υποχρεώσεις στο νέο έτος.

Ας σημειωθεί ότι στην αγορά εστίασης λειτουργούν περί τις 80.000 επιχειρήσεις που απασχολούν περίπου 400.000 εργαζόμενους. Πρόκειται για μια αγορά με πολλαπλασιαστή 2,2 στην οικονομική δραστηριότητα, σύμφωνα με στοιχεία της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών & Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ), καθώς συντηρεί έμμεσα θέσεις εργασίας σε όλη την αλυσίδα τροφίμων. Ταυτόχρονα, μελέτες κλαδικών φορέων αναφέρουν ότι μεσοσταθμικά, τα τελευταία 2-3 χρόνια, τα λειτουργικά έξοδα των επιχειρήσεων εστίασης έχουν αυξηθεί κατά 42%, ενώ ο τζίρος έχει αυξηθεί περίπου 15%.

Οι προκλήσεις για την εστίαση, που συντηρούνται το 2025 και αυτές που έρχονται

Οι επιχειρηματίες θεωρούν πλήγμα για τον κλάδο την υψηλή φορολογία, κατόπιν και της αναπροσαρμογής του φορολογικού συντελεστή από 13% σε 24% για μη αλκοολούχα ποτά και καφέ, την ώρα που επιβαρύνονται με αυξημένα ενοίκια, δημοτικά τέλη, αλλά και με υψηλό Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (ΕΦΚ), ενώ είναι αντιμέτωποι με ανατιμήσεις στις διεθνείς τιμές καφέ, πορτοκαλιού, ζάχαρης, ελαιολάδου και άλλων πρώτων υλών και τροφίμων.

Επιπλέον, η αγορά είναι αντιμέτωπη με νέες προκλήσεις όπως, για παράδειγμα, η ευρωπαϊκή Οδηγία για την απαγόρευση του καπνίσματος σε εξωτερικούς χώρους. Εκτιμάται ότι εάν εφαρμοστεί το μέτρο θα στοιχίσει πελατεία στον κλάδο, ενώ προστίθεται σε άλλα βάρη όπως η υψηλή φορολογία, οι μεγάλες ασφαλιστικές εισφορές και η ακρίβεια σε πρώτες ύλες και ενέργεια.

Υπό το πρίσμα των παραπάνω, παράγοντες της αγοράς κρατούν «μικρό καλάθι» για τις επιδόσεις το 2025 αλλά και για τον τελικό απολογισμό του 2024 που αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του νέου έτους.

Διαβάστε επίσης

Ανάρπαστο στην Ελλάδα το Starlink του Έλον Μασκ

Τα “ψιλά γράμματα” στο Σπίτι μου 2

Οι λεπτομέρειες των νέων επενδύσεων της AKTOR στις ΑΠΕ