Ακριβά πληρώνουν οι παραγωγοί, αλλά και οι καταναλωτές στη συνέχεια, τις καταστροφές του Daniel, σε επίπεδο γαλακτοκομικών και τυροκομικών προϊόντων. Η τιμή της πρώτης ύλης, δηλαδή του πρόβειου γάλακτος, κινείται πάλι στη στρατόσφαιρα, πλησιάζοντας σε Θεσσαλία και Μακεδονία το 1,5 ευρώ. Μάλιστα, αυτήν την εβδομάδα η τιμή του πρόβειου γάλακτος ανατιμήθηκε κατά περίπου 8 λεπτά.
Αστάθμητος παράγοντας είναι οι ασθένειες των αιγοπροβάτων, οι οποίες οδηγούν σε θανάτωση κοπάδια ολόκληρα. Μάλιστα, το τελευταίο διάστημα υπήρξαν κρούσματα σε μεγάλες μονάδες, με μεγάλο ζωικό κεφάλαιο, που -εφόσον οδηγήσουν σε θανατώσεις του συνόλου του ζωικού κεφαλαίου- θα οδηγήσουν σε νέες ελλείψεις πρώτης ύλης, δηλαδή γάλακτος.
Το πρόβλημα ξεκίνησε μετά τα καταστροφικά καιρικά φαινόμενα σε Θεσσαλία και Στερεά Ελλάδα, Daniel και Elias. Οι καταστροφές αυτές έπληξαν δεκάδες παραγωγούς αιγοπρόβειου γάλακτος, οι οποίοι χάρη στις επιδοτήσεις, αλλά και για να μη χάσουν το παράθυρο ευκαιρίας της υψηλής τιμής του αιγοπρόβειου γάλακτος, προχώρησαν σε αθρόες και εν πολλοίς ανεξέλεγκτες εισαγωγές ζώων από Ρουμανία και Βουλγαρία, μεγάλο μέρος των οποίων προερχόταν από την Τουρκία.
Οι εισαγωγές έγιναν χωρίς τους απαραίτητους εξονυχιστικούς ελέγχους, με αποτέλεσμα ορισμένα ζώα να φέρουν τον ιό της ευλογιάς. Το αποτέλεσμα ήταν πέρυσι να θανατωθεί ένας σημαντικός όγκος ζώων, προκειμένου να αποφευχθεί ο μαζικός εμβολιασμός των ζώων. Ο τελευταίος ποτέ δεν γίνεται, γιατί αν λάβει χώρα, τότε με βάση τους κανονισμούς της ΕΕ, θα βγάλει για πολλά χρόνια εκτός αγορών της,τους Έλληνες παραγωγούς γαλακτοκομικών και τυροκομικών προϊόντων.
Ο φαύλος αυτός κύκλος συνεχίστηκε μέχρι και σήμερα, με τους κτηνοτρόφους και τους εμπόρους ζώων να εισάγουν άρον-άρον τα ζώα από το εξωτερικό. Και τώρα που ξεκινά η νέα σεζόν παραγωγής τυροκομικών προϊόντων, η κανονική ροή της πρώτης ύλης, δηλαδή του γάλακτος, παραμένει ασαφής. Ανάλογα με την εξέλιξη των κρουσμάτων, παρατηρούσε παράγοντας της αγοράς, η τιμή του 1,5 ευρώ του πρόβειου γάλακτος μπορεί να είναι υψηλή, αλλά μπορεί και να είναι χαμηλή.
Με άλλα λόγια, η αβεβαιότητα είναι μεγάλη με αποτέλεσμα και το ρίσκο των παραγωγών τυροκομικών προϊόντων να είναι μεγάλο. Σημειώνεται ότι η κατανάλωση εγχώριων τυροκομικών προϊόντων και δη των Προϊόντων Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ), έχει μειωθεί σημαντικά, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, λόγω των υψηλών τιμών που έχουν διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια.
Βασικός παράγοντας είναι, πέρα από το υψηλό εργασιακό και ενεργειακό κόστος, το κόστος της πρώτης ύλης, η οποία στο παρελθόν είχε φτάσει ακόμη και το 1,65 ευρώ το λίτρο. Και με δεδομένο ότι κάθε κιλό φέτας ΠΟΠ απαιτεί 4 κιλά αιγοπρόβειο γάλα, σημαίνει ότι μόνον η πρώτη ύλη θέτει τον πήχη σίγουρα πάνω από τα 6 ευρώ το κιλό και μπορεί να φτάσει ακόμη και τα 7 και τα 8 ευρώ, αν συνυπολογιστεί το κόστος συλλογής και μεταφοράς του γάλακτος από τη μονάδα παραγωγής στη μονάδα επεξεργασίας.
Και δεν είναι μόνον αυτό. Οι παραγωγοί γαλακτοκομικών και τυροκομικών προϊόντων, με τον τρόπο που λειτουργεί η συγκεκριμένη αγορά, μπορεί να χάσουν τις προπληρωμές τους προς τους κτηνοτρόφους. Αν κάτι πάει στραβά, π.χ. υπάρξουν κρούσματα ευλογιάς, τότε ο επιχειρηματίας ή οι επιχειρηματίες που συνεργάζονται με τον συγκεκριμένο παραγωγό γάλακτος μπορεί να χάσει (χάσουν) τα χρήματά του, αφού ο τελευταίος θα αναγκαστεί να θανατώσει τα ζώα της μονάδας του.
Σημειώνεται ότι στη συγκεκριμένη αγορά οι κτηνοτρόφοι προπληρώνονται για την παραγωγή, που θα διαθέσουν στη συνέχεια.
Η κατάσταση αυτή πιθανώς να μην ήταν τόσο άσχημη, αν τα αρμόδια υπουργεία, και κυρίως το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης είχε κάνει τη δουλειά του, ελέγχοντας περισσότερο εξονυχιστικά τις εισαγωγές αιγοπροβάτων από άλλες χώρες. Και ναι μεν υπάρχει ελεύθερη διακίνηση αγαθών και υπηρεσιών εντός της ΕΕ, αλλά οι μετακινήσεις ζωικού κεφαλαίου έχουν κανόνες, που στην προκειμένη περίπτωση φαίνεται ότι από κάποιους επιτήδειους για άλλη μία φορά δεν τηρήθηκαν.
Έτσι, οι παραγωγοί παράγουν ακριβά και οι καταναλωτές αγοράζουν τα γαλακτοκομικά και τυροκομικά προϊόντα τους ακόμη πιο ακριβά.
Διαβάστε επίσης
Τράπεζες: Μειώνουν προμήθειες και χρεώσεις από το 2025
Οι κερδισμένοι του 2025: Ποιοι θα πληρώσουν μειωμένους φόρους
Έξυπνες Γέφυρες: Υπεγράφη η πέμπτη σύμβαση, στο τιμόνι η ΤΕΡΝΑ
