THEPOWERGAME
Οι αλλαγές που σηματοδοτεί η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ δεν αφορούν μόνο τη γεωπολιτική σφαίρα. Όλοι προεξοφλούν ότι θα επέλθουν δραματικές αλλαγές στην παγκόσμια οικονομία, στην παραγωγή, στο εμπόριο, στον ανταγωνισμό, στη φρενήρη κούρσα της καινοτομίας και της ψηφιακής τεχνολογίας. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Ένωση θα βρεθεί αντιμέτωπη με νέες προκλήσεις. Και η Ελλάδα; Πόσο προετοιμασμένη είναι να διαχειριστεί τα νέα δεδομένα στην οικονομία;
Πλέον τα ευχολόγια και το να βλέπουμε το ποτήρι της ανάπτυξης της χώρας μισογεμάτο δεν αρκούν. Ίσως περισσότερο από ποτέ επείγει πλέον η ενδοσκόπηση στο τι μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης θέλουμε και πώς θα επιβιώσουμε στον σκληρό διεθνή ανταγωνισμό που ήδη αντιμετωπίζουμε.
Δεν τα λέμε εμείς, αλλά κάποιοι που γνωρίζουν περισσότερα από εμάς. Για παράδειγμα, επικαλούμαι όσα είπε ο CEO της Eurobank, Φωκίων Καραβίας, στο Athens Investment Forum. Για να μη χάσει η χώρα μας το τρένο της ανταγωνιστικότητας, είπε, θα χρειαστεί μια διαρκής επενδυτική άνοιξη, που δεν έχει συμβεί ξανά από τη δεκαετία του 1950. Τι σημαίνει αυτό εξειδικευμένα; Μια σταθερή αύξηση των παγίων επενδύσεων της τάξης του 9% τουλάχιστον για 10 χρόνια. «Δεν είναι εύκολο, δεν είναι αδύνατον, είναι απαραίτητο», είπε ο κ. Καραβίας. Το άλμα αυτό δεν θα γίνει στο κενό, αφού ήδη τα τελευταία χρόνια οι ξένες επενδύσεις στη χώρα μας σημείωσαν άνοδο -που όμως δεν αρκεί, κυρίως για τον στόχο της αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου της χώρας. Κι εδώ το πρόβλημα είναι πως εξακολουθούμε να έχουμε μια οικονομία που στηρίζεται κυρίως στο καταναλωτικό μοντέλο. Τι άλλο δείχνει ότι είναι ο βασικός αιμοδότης του ΑΕΠ, καθώς συμβάλλει σε αυτό με ποσοστό 68,7%, κατά 15 ποσοστιαίες μονάδες πάνω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης; Εάν δεν αλλάξει αυτό το μείγμα στην οικονομία, τότε δεν μπορούμε να θεραπεύσουμε το έλλειμμα στο ισοζύγιο των τρεχουσών συναλλαγών, που εμφανίζει τάσεις αύξησης τα δύο τελευταία χρόνια και, θυμίζουμε, αποτέλεσε μία από τις δύο πληγές για τη βαθιά δεκαετή οικονομική κρίση που βιώσαμε. Τα Ταμείο Ανάκαμψης είναι ένας από τους μοχλούς που θα μπορούσαν να κάνουν τη διαφορά. Ωστόσο, η μεγάλη καθυστέρηση απορροφητικότητας από τη χώρα μας -εφόσον η ΕΕ δεν δώσει παράταση στην αξιοποίησή του- μπορεί να αποτελέσει μία ακόμα χαμένη επενδυτική ευκαιρία.
Πώς μπορεί να γίνει μια ουσιαστική και ταχύρρυθμη αλλαγή στο παραγωγικό μοντέλο της χώρας -πολύ περισσότερο εδώ και τώρα, καθώς οι εξελίξεις τρέχουν; Η απάντηση μπορεί να μοιάζει τετριμμένη, αλλά δεν υπάρχει δεύτερη: μεταρρυθμίσεις. Εδώ υπεισέρχεται η πολιτική βούληση, η ικανότητα του πολιτικού συστήματος -όχι μόνο της κυβέρνησης, αλλά και των κομμάτων που διατείνονται ότι μπορούν να διαχειριστούν καλύτερα τις τύχες της χώρας- να ξεκλειδώσει τη βαριά πόρτα που εμποδίζει τις τομές και τις αλλαγές που έχει ανάγκη η οικονομία για μια αλλαγή ρότας. Κι εδώ τα πράγματα δεν είναι ρόδινα… Η καινοτομία μοιάζει να μην είναι συμβατή με το μεγάλο μέρος των επιχειρήσεων, κυρίως των μικρομεσαίων. Αποτέλεσμα; Στον δείκτη αυτόν η χώρα μας είναι ουραγός, στην 25η θέση των 27 της ΕΕ. Όχι μόνο το είδος των επενδύσεων, αλλά και η ποιότητα της εκπαίδευσης είναι που εμποδίζουν την εισαγωγή καινοτομιών-οξυγόνου για την ανταγωνιστικότητα της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων. Ας σημειώσουμε εδώ μία ακόμη αναφορά του CEO της Eurobank, που αποτυπώνει το μεταρρυθμιστικό έλλειμμα της χώρας: «Σε έναν παγκόσμιο δείκτη για την πολυπλοκότητα στη λειτουργία επιχειρήσεων, η Ελλάδα παίρνει ένα καθόλου αξιοζήλευτο χρυσό μετάλλιο. Πρώτη μεταξύ 79 χωρών (TMF Global Business Complexity Index 2024) για τη φορολογία, τη γραφειοκρατία, την εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας, το υπερβολικό διαχειριστικό και ρυθμιστικό κόστος».
Για την επενδυτική ανομβρία, όμως, δεν φταίνε μόνο οι «από πάνω». Παράδειγμα, το φρένο στις επενδυτικές προοπτικές για περισσότερη αιολική ενέργεια, που εξακολουθούν να βάζουν οι τοπικές κοινωνίες και οι τοπικοί άρχοντες. Και τι δεν ακούγεται για να δικαιολογηθεί αυτή η άρνηση! Ξεχωρίζουμε, όμως, δύο βασικά εμπόδια. Το πρώτο είναι το «επιχείρημα» ότι οι τοπικές κοινωνίες δεν έχουν να ωφεληθούν, γιατί τα λεφτά πάνε στις τσέπες των λίγων. Διαδεδομένο επιχείρημα, που δεν ευσταθεί, όπως δείχνει η εμπειρία των περιοχών όπου ήδη λειτουργούν τα αιολικά πάρκα. Όσο για όλους όσοι επικαλούνται την «οπτική όχληση» από τις ανεμογεννήτριες, παραγνωρίζουν την ασχήμια σε πόλεις και χωριά από τις κάθε μεγέθους κολόνες και τα εναέρια καλώδια που συχνά περνάνε σύριζα στα μπαλκόνια σπιτιών… Όμως το κυριότερο εμπόδιο είναι η κακή συνήθεια να θέλουμε όλοι μας φθηνό ηλεκτρικό ρεύμα για κατανάλωση, αλλά να μην επιθυμούμε στη δική μας γειτονιά αιολικές εγκαταστάσεις. Καλύτερα στην αυλή του γείτονα… Τα ίδια γίνονταν και γίνονται επί δεκαετίες με την επιλογή τοποθεσίας για τη διαλογή απορριμμάτων ή την εγκατάσταση βιολογικών καθαρισμών, με αποτέλεσμα οι καθυστερήσεις να μην έχουν τέλος, επενδυτικά προγράμματα να ναυαγούν και τα πρόστιμα από την Κομισιόν να πέφτουν σύννεφο.
Δεν είναι όλα αυτά λόγια του αέρα. Αν θέλουμε η χώρα μας να αντέξει στο νέο διεθνές τοπίο που διαμορφώνεται, ας ξεκινήσουμε τουλάχιστον με τα αυτονόητα.
Διαβάστε επίσης
Κατώτατος μισθός: Πενταετές πλάνο υπολογισμού μετά το 2028
Αυξάνονται οι επενδύσεις σε συγκροτήματα επώνυμων διαμερισμάτων
Ο γρίφος των κορεσμένων δικτύων και των υψηλών τιμών ενέργειας
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
