THEPOWERGAME
Η ουσιαστική απορρόφηση των σημαντικών κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και η εκκίνηση ή επιτάχυνση κρίσιμων έργων που έχουν ενταχθεί στο Ταμείο αποτελούν τα δύο μεγάλα στοιχήματα για την κυβέρνηση κατά την επόμενη διετία. Μάλιστα η Ελλάδα ανήκει στα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που πιέζει για παράταση του Ταμείου Ανάκαμψης μετά τον Αύγουστο του 2026 γιατί σε διαφορετική περίπτωση κινδυνεύει με οριστική απώλεια αρκετών δισεκατομμυρίων ευρώ.
Έχουν περάσει τρία χρόνια από την εκκίνηση του Ταμείου Ανάκαμψης και η εικόνα δεν είναι ρόδινη σε επίπεδο πραγματικών απορροφήσεων, δηλαδή με βάση τους πόρους που έχουν φτάσει στην οικονομία, στην αγορά. Σε τρία χρόνια έχουν απορροφηθεί από το σκέλος των επιχορηγήσεων (γιατί υπάρχει και το δανειακό σκέλος) 6,34 δισ. ευρώ από τα περίπου 20,7 δισ. που είναι το σύνολο των επιχορηγήσεων μαζί με τον ΦΠΑ. Από αυτά τα 6,34 δισ. ευρώ μόνο τα 3,74 δισ. είχαν φτάσει στην αγορά μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ). Δηλαδή σε τρία χρόνια απορροφήθηκαν πραγματικά 3,74 δισ. και μέσα στα επόμενα δύο, αν δεν δοθεί παράταση, πρέπει να απορροφήσουμε 17 δισ. ευρώ! Έχει καταλάβει κανείς το μέγεθος του εγχειρήματος; Οι αριθμοί δείχνουν, όμως, γιατί καιγόμαστε για παράταση του Ταμείου Ανάκαμψης.
Αν δεν δοθεί παράταση, η Ελλάδα πρέπει για την επόμενη διετία να επταπλασιάσει τους ρυθμούς απορρόφησης κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης. Μέχρι τώρα είχαμε και το καταφύγιο «παρκαρίσματος» των πόρων σε διάφορους ενδιάμεσους, κρατικούς, φορείς όπου εμφανίζονταν να έχουν απορροφηθεί «στα χαρτιά». Την επόμενη διετία δεν θα έχουμε αυτή την πολυτέλεια. Αν «παρκάρουμε» τα κονδύλια θα τα χάσουμε. Πρέπει να φτάσουν στην πραγματική οικονομία αυτά τα 17 δισ. ευρώ.
Ελάχιστα έργα παγκοσμίως τελειώνουν στην ώρα τους και στο κόστος τους, όπως δείχνουν πολλές μελέτες. Στην Ελλάδα, όμως, αυτό το ποσοστό πρέπει να είναι ακόμα μικρότερο όπως προκύπτει από την πορεία κρίσιμων έργων που εντάχθηκαν στο Ταμείο Ανάκαμψης, ξεκίνησαν, αλλά σήμερα καθυστερούν. Επειδή καθυστερούν, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να κάνει τα στραβά μάτια για να λάβει η χώρα μας τις επόμενες δόσεις από το Ταμείο. Δεν θα καλύψουμε τα λεγόμενα ορόσημα που έχουν συμφωνηθεί με την Κομισιόν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι τα έργα ψηφιοποίησης εγγράφων του δημοσίου, που αποτέλεσαν και τη ναυαρχίδα των έργων που ενέταξε στο Ταμείο Ανάκαμψης η κυβέρνηση με προϋπολογισμό εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.
Μεταξύ των έργων ψηφιοποίησης υπάρχουν έργα που ξεκίνησαν και προχωρούν, έστω με καθυστερήσεις, όπως η ψηφιοποίηση των εγγράφων των Υποθηκοφυλακείων και υπάρχουν έργα που ανατέθηκαν σε εταιρείες τεχνολογίας χωρίς μέχρι στιγμής να έχουν ξεκινήσει αν και έχουν περάσει μήνες από την υπογραφή των συμβάσεων, όπως στη Δικαιοσύνη και στην Υγεία. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, όπως τα έργα ψηφιοποίησης των εγγράφων για τις οικοδομικές άδειες, οι εργασίες προχωρούν κανονικά αλλά υπάρχουν θέματα με το πως και πότε θα γίνει ο ποιοτικός έλεγχος, κ.α.
Και στην περίπτωση των ψηφιοποιήσεων υπάρχουν ανάδοχοι και ελπίδες πως κάποια στιγμή θα προχωρήσει η υπογραφή των μελετών εφαρμογής ώστε να γίνουν και τα έργα. Στην περίπτωση του κεντρικού τμήματος του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), από τα Χανιά μέχρι το Ηράκλειο (με προαίρεση για το τμήμα Κίσαμος – Χανιά) μάλλον θα χάσουμε οριστικά τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης που είχαν υπολογιστεί να χρηματοδοτήσουν το μεγάλο έργο, συνολικού κόστους κοντά στα δύο δισ. ευρώ. Εκτός από τις προσφυγές των δήμων Ηρακλείου και Μαλεβιζίου στο ΣτΕ, εκκρεμούν ζητήματα απαλλοτριώσεων, μελετών, κ.α.
Μεγάλο ζήτημα για την αγορά αποτελεί, πάντως, η καθυστέρηση στις πληρωμές που καταγράφεται σε πολλά έργα του Ταμείου Ανάκαμψης. Πρόκειται για θέμα που απασχολεί αρκετούς υπεργολάβους σε πολλά έργα τεχνολογίας οι οποίοι αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ρευστότητας και κινδυνεύουν να «πνιγούν» ενώ έχουν σοβαρό ανεκτέλεστο! Γιατί; Μα επειδή επένδυσαν σε εξοπλισμό και προσωπικό και τώρα δυσκολεύονται να πληρώσουν μισθούς αφού οι πληρωμές γίνονται με το σταγονόμετρο. Μήπως πρέπει να ρίξει μια πιο προσεκτική ματιά η κυβέρνηση σε αυτές τις (μικρότερες) εταιρείες που έχουν αναλάβει και την ουσιαστική υλοποίηση πολλών έργων;
Διαβάστε ακόμη
Microsoft: Φιλοδοξεί να γίνει το Netflix των video games με το νέο Call of Duty
Μολδαβία: Με το ένα πόδι στην ΕΕ και με το άλλο στη Ρωσία
ICGB: Ο Κάθετος Διάδρομος δεν στηρίζεται αρκετά από την ΕΕ