Χρεωστικές κάρτες, τα νέα μετρητά

Σαν μετρητά χρησιμοποιεί πλέον ο μέσος καταναλωτής τη χρεωστική του κάρτα. Το «στοίχημα του περιπτέρου», που αφορά τη χρήση καρτών για καθημερινές μικρές συναλλαγές (ακόμη και για ένα εισιτήριο ή ένα μικρό εμφιαλωμένο νερό) φαίνεται να κερδίζεται, με τον πρωταγωνιστικό ρόλο των χρεωστικών καρτών. Την ίδια στιγμή, ένα μικρό αλλά σταθερά αυξανόμενο κοινό επιλέγει τη χρεωστική του κάρτα, αλλά μέσω του κινητού του, απολαμβάνοντας την ευελιξία, την αμεσότητα και την ασφάλεια που του παρέχει το apple/google pay, στο οποίο έχει «περασμένες» τις πιστωτικές/χρεωστικές του κάρτες.

Και ενώ οι εξελίξεις φέρνουν ακόμη πιο κοντά στις συνήθειες του κοινού τις άμεσες συναλλαγές, με την άμεση πίστωση account to account (το μέγιστο και πρώτο μέσο πληρωμών από πλευράς ασφάλειας), ο κόσμος των καρτών εμπλουτίζεται με νέο κοινό. Στόχος των κυβερνήσεων, στην Ελλάδα, αλλά και παγκοσμίως, θα ήταν η πλήρης απουσία της χρήσης μετρητών, για λόγους διαφάνειας, ελέγχου της φοροδιαφυγής και φυσικά κόστους χρήματος, αλλά αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί να εγγυηθεί κανείς ότι θα συμβεί κάποτε…

Η εξοικείωση του ελληνικού καταναλωτικού κοινού με το πλαστικό χρήμα, που ήταν το ζητούμενο επί δεκαετίες, έχει πλέον πετύχει το επιδιωκώμενο αποτέλεσμα και παράλληλα έχει επιτευχθεί ο στόχος της χρήσης καρτών για μικροσυναλλαγές -κάτι που εν πολλοίς ήταν… ταμπού. Πριν από 10 χρόνια οι κάτοχοι καρτών δίσταζαν να πληρώσουν με κάρτα κάτι κάτω από 10 ευρώ και τώρα πληρώνουν τις τσίχλες από το περίπτερο.

Το αποτέλεσμα της αλλαγής αυτής της συναλλακτικής συμπεριφοράς αποτυπώνεται σε επίσημα στατιστικά στοιχεία. Σύμφωνα με την Έκθεση της Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Τράπεζας της Ελλάδος, συνολικά ο αριθμός των συναλλαγών με κάρτες (κάθε κατηγορίας) ανήλθε σε 1.185 εκατ., παρουσιάζοντας αύξηση 2% , αντιπροσωπεύοντας αξία ύψους 53 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, ο μέσος αριθμός συναλλαγών ανά κάρτα εμφανίστηκε οριακά αυξημένος στις 57 (από 56 το δεύτερο εξάμηνο του 2023).

Ειδικότερα, οι χρεωστικές κάρτες αποτελούν πλέον το κύριο υποκατάστατο των μετρητών και συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται ευρέως για συναλλαγές μικρής αξίας, όπως επισημαίνει η ίδια η ΤτΕ (στις χρεωστικές συμπεριλαμβάνει τις προπληρωμένες και τις κάρτες ανάληψης μετρητών χωρίς δικαίωμα πληρωμών, αυτές που χρησιμοποιούνται στα ΑΤΜs).

Σύμφωνα με τα τελευταία επίσημα στοιχεία, ο μέσος αριθμός συναλλαγών ανά χρεωστική κάρτα ανήλθε σε 62 συναλλαγές, από 61 το δεύτερο εξάμηνο του 2023. Ο μέσος αριθμός συναλλαγών ανά πιστωτική κάρτα διατηρήθηκε αμετάβλητος στις 29 συναλλαγές. Η μέση αξία συναλλαγών ανά κάρτα ανήλθε σε 2.542 ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 2,5% συγκριτικά με το δεύτερο εξάμηνο του 2023.

Η μείωση αυτή οφείλεται κυρίως στην αντίστοιχη μείωση της μέσης αξίας συναλλαγών ανά χρεωστική κάρτα κατά 2,5%, η οποία διαμορφώθηκε σε 2.760 ευρώ, από 2.831 ευρώ το δεύτερο εξάμηνο του 2023. Από την άλλη πλευρά, η μέση αξία συναλλαγών ανά πιστωτική κάρτα μειώθηκε οριακά κατά 0,3% και διαμορφώθηκε σε 1.313 ευρώ, από 1.318 ευρώ το δεύτερο εξάμηνο του 2023.

Η μέση αξία ανά συναλλαγή για το σύνολο των καρτών μειώθηκε κατά 4,5% σε 44 ευρώ (από 46 ευρώ το δεύτερο εξάμηνο του 2023). Στις επιμέρους κατηγορίες καρτών, η μέση αξία ανά συναλλαγή με χρήση χρεωστικής κάρτας υποχώρησε σε 44 ευρώ από 47, παρουσιάζοντας μείωση 5%, ενώ η μέση αξία ανά συναλλαγή με χρήση πιστωτικής κάρτας μειώθηκε σε 45 ευρώ από 46, παρουσιάζοντας μείωση 1% συγκριτικά με το δεύτερο εξάμηνο του 2023. Η πτωτική τάση της μέσης αξίας ανά συναλλαγή των χρεωστικών και πιστωτικών καρτών αναδεικνύει την ολοένα μεγαλύτερη χρήση των καρτών πληρωμών για αγορές χαμηλής αξίας.