THEPOWERGAME
Για να αξιοποιηθούν οι ελκυστικές αποτιμήσεις των ελληνικών επιχειρήσεων -όπου υπάρχουν- και η υπεραξία που έχει δημιουργηθεί από Έλληνες επιχειρηματίες που βρέθηκαν στη δίνη της κρίσης και χρειάζονται ρευστότητα αλλά και για να πιάσουν τόπο τα μέτρα για τις συνενώσεις μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ) που προωθεί η κυβέρνηση, η οικονομία χρειάζεται funds που θα επενδύσουν στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Στα παραπάνω συγκλίνουν απόψεις παραγόντων της αγοράς και επενδυτών που αναγνωρίζουν ως πυλώνα της οικονομίας τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις -98% του συνόλου στην Ευρώπη και ελαφρώς περισσότερες στην Ελλάδα- οι οποίες αγωνιούν για το μέλλον, καθώς τους λείπουν κεφάλαια, σε συνέχεια της υπερδεκαετούς κρίσης χρέους στη χώρα, της πανδημίας, της ενεργειακής κρίσης και μιας διαταραχής άνευ προηγουμένου λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και της γεωπολιτικής έντασης στη Μέση Ανατολή.
Αν και έχουν ενδιαφέρον για ανάταξη οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δεν έχουν το κρίσιμο μέγεθος που αναζητούν τα διεθνή κεφάλαια. Παρά το γεγονός ότι έχει αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη και η αξιοπιστία της χώρας, οι μεγάλοι διεθνείς επενδυτές, βάσει καταστατικού, τοποθετούνται σε μεγάλου μεγέθους εταιρείες όπου μπορούν να ελέγξουν και να παρακολουθήσουν στρατηγική και διοίκηση. Αυτό έδειξαν οι επενδύσεις διεθνών παικτών τα τελευταία χρόνια όπως π.χ. CVC, Fidelity, BlackRock σε μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις -κυρίως υγιείς και όχι τόσο προβληματικές. Στις μεγάλες επιχειρήσεις κατευθύνθηκε και μεγάλο μέρος της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης και εργαλείων όπως το Ταμείο Ανάκαμψης, που προβλέπει στις χρηματοδοτήσεις ίδια συμμετοχή μέσω τραπεζικού δανεισμού την οποία πολλές μικρές επιχειρήσεις δεν μπορούν να καλύψουν λόγω των αυστηρών τραπεζικών κριτηρίων.
Η οικονομία επομένως έχει ανάγκη μεσαίου μεγέθους funds, με ικανότητα να επενδύουν σε μικρότερου μεγέθους επιχειρήσεις ώστε αυτές σε συνδυασμό με τα κίνητρα για συγχωνεύσεις και εξαγορές που προωθεί η κυβέρνηση και τις μεταρρυθμίσεις σε κρίσιμους τομείς για την επιχειρηματικότητα, όπως η δικαιοσύνη και η καινοτομία, να «ανέβουν κατηγορία» και να βγουν από το οικονομικό αδιέξοδο. Έτσι θα ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητά τους έναντι των άλλων ευρωπαϊκών, οι οποίες αντιμετώπισαν μεν προκλήσεις, δεν βρέθηκαν ωστόσο στη δίνη των capital controls και των «κόκκινων δανείων».
Μέχρι σήμερα τέτοιες κινήσεις είδαμε από ελληνικά συμφέροντα, funds που δημιουργήθηκαν από στελέχη τραπεζών όπως ο Απόστολος Ταμβακάκης, ο Νίκος Καραμούζης, ο Νίκος Νακόπουλος, επιχειρηματίες όπως ο Δημήτρης Δασκαλόπουλος, ο φαρμακοβιομήχανος Βασίλης Κάτσος κ.α.. Αλλά έχουν αρχίσει να εμφανίζονται και ξένοι επενδυτές και νέα μοντέλα χρηματοδότησης. Προς αυτή την κατεύθυνση εγκαινίασε την παρουσία του στην Ελλάδα το Elbridge Capital Fund, το πρώτο mezzanine fund στην τοπική αγορά, που θα παρέχει ενδιάμεση χρηματοδοτήση σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Σημειώνεται ότι το επενδυτικό σχήμα, στο οποίο έχει επενδύσει η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων (EATE), εγκαινιάζει τη δράση του με κεφάλαια 24 εκατ. ευρώ.
Τέτοιου τύπου χρηματοδότηση, σε συνδυασμό με προσέλκυση νέων επενδυτών, θα «ξεκλειδώσει» και συνεργασίες μεταξύ μικρομεσαίων επιχειρήσεων που μέχρι σήμερα ήταν ανέφικτες λόγω τόσο της νοοτροπίας του οικογενειακού μοντέλου όσο και του μικρού ποσοστού bankable επιχειρηματικών πλάνων.
«Το ενδιαφέρον είναι να βρεθούν funds που θα επενδύσουν σε πολλές μικρές επιχειρήσεις που είναι στα όρια της κατάρρευσης αλλά ταυτόχρονα διατηρούν αξιόλογα προϊόντα και απασχολούν έμπειρο ανθρώπινο δυναμικό», σημειώνει στο powergame.gr ο Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος, επικεφαλής της Inspiring Earth τονίζοντας τη σημασία του προωθούμενου ν/σ για τα κίνητρα περί συγχωνεύσεων και εξαγορών.
Το μοντέλο ανάπτυξης της Inspiring Earth, με τζίρο που ξεπερνά τα 270 εκατ. ευρώ, είναι μοντέλο πολυεθνικών, όπως λέει ο ίδιος, καθώς επενδύει σε εξωστρεφείς επιχειρήσεις με στόχο να εξάγει προϊόντα και υπηρεσίες που παράγονται στην Ελλάδα. Γι’ αυτό το σκοπό αναπτύσσει συνεργασίες σε ξένες αγορές ενώ επενδύει και σε ορισμένες χώρες στήνοντας θυγατρικές.
Δικαιοσύνη και κίνητρα για συνενώσεις
Εξηγεί -με βάση την εμπειρία του- ότι στον δυτικό κόσμο, στις χώρες Ευρώπης και Βόρειας Αμερικής, είναι πιο εύκολο να κάνεις δουλειές αναπτύσσοντας εξαγωγές και επιχειρηματικές δραστηριότητες, χωρίς την ανάγκη συνεταίρου ενώ στις αναπτυσσόμενες αγορές της Ασίας, της Λατινικής Αμερικής, της Αφρικής, όπου δεν υπάρχει καλή οργάνωση, ο συνεταίρος είναι σημαντικός συνεισφέροντας στην αναγνώριση και στην εξισορρόπηση του ρίσκου.
Η Ελλάδα είναι μέρος του δυτικού κόσμου αλλά έχει ορισμένα χαρακτηριστικά αναδυόμενης αγοράς που την κρατούν χαμηλά στην κατάταξη βάσει κριτηρίων που μετράνε για τους επενδυτές. Ένα τέτοιο είναι η ταχύτητα απονομής Δικαιοσύνης και το Πτωχευτικό Δίκαιο, δείγμα του νομικού πολιτισμού μιας χώρας. Ο κ. Αντωνόπουλος σημειώνει ότι σημαντικό δεν είναι μόνο το πόσο γρήγορα μπορείς να ανοίξεις μια εταιρεία σε μια χώρα αλλά και πόσο γρήγορα μπορείς να την κλείσεις. «Το “stop loss” είναι μείζον θέμα στον προγραμματισμό ενός ξένου επενδυτή και αν θέλει 5 ή 7 χρόνια να βρει άκρη το πιθανότερο είναι ότι θα επενδύσει αλλού», προσθέτει επιχαίροντας τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης στο δικαστικό και στο θέμα των κινήτρων για συγχωνεύσεις και εξαγορές, που καλλιεργούν προσδοκίες αλλά μένει να φανεί η αποτελεσματικότητά τους στην πράξη.
Τα σημάδια «φούσκας» στο ΑΙ
Έχοντας καταφέρει να επιβιώσει και να αναπτυχθεί στην προηγούμενη κρίση επιβεβαιώνει ότι οι κρίσεις, ιστορικά, αναδύουν επενδυτικές ευκαιρίες, αρκεί να είσαι από την σωστή πλευρά και πάντα updated στον τομέα που επιχειρείς. Για παράδειγμα η τεχνητή νοημοσύνη (AI) και άλλες τεχνολογίες, όπου επενδύουν όλοι συστηματικά και μαζικά παγκοσμίως, απαιτεί μελέτη διότι πίσω από αυτές τις τάσεις κρύβονται «φούσκες». «Βλέπω στοιχεία φούσκας στο ΑΙ, όπως ήταν και στα κρυπτονομίσματα πριν από 5 χρόνια ή στο dot.com στα τέλη της δεκαετίας του ’90», παραδέχεται ο κ. Αντωνόπουλος σημειώνοντας ότι όλες αυτές οι τάσεις σημείωσαν άνοδο, πτώση και μετά σταθεροποιήθηκαν. Εξηγεί επίσης ότι το AI και το MRNA στα εμβόλια δεν είναι νέες ανακαλύψεις αλλά βρήκαν τις κατάλληλες συνθήκες για να εκτιναχθούν. Σήμερα υπάρχει η ταχύτητα -5G, οπτικές ίνες- και μεγάλα data centers όπου μπορούν να αποθηκεύονται και να ανασύρονται πληροφορίες προς επεξεργασία με βάση μεθοδολογίες και αλγόριθμους που προϋπήρχαν για δεκαετίες.
Κλάδοι με επενδυτικές ευκαιρίες
Έχοντας επενδύσει, μέσω της εταιρείας του σε μια σειρά από κλάδους, από την τεχνολογία μέχρι την αγροδιατροφή, όπου μάλιστα ενίσχυσε τη θέση του πρόσφατα σε συνεργασία με το fund του Νίκου Καραμούζη SMERemediumCap (SMERC) στον τομέα του ελαιολάδου, βλέπει επενδυτικές ευκαιρίες στην αγορά. Ειδικά η τεχνολογία, από τις fintech μέχρι την κυβερνοασφάλεια και το AI, θεωρεί ότι είναι προνομιακός κλάδος. Η χώρα μας διαθέτει υψηλά καταρτισμένο δυναμικό, καλούς μηχανικούς, με σχετικά χαμηλό μισθολογικό κόστος αφού οι μισθοί γι’ αυτά τα στελέχη είναι στο ήμισυ των Αμερικανών ομολόγων τους αν και έχουν κάνει τις ίδιες σπουδές. Ο κ. Αντωνόπουλος βλέπει επίσης ευκαιρίες στον τουρισμό, όπου ήδη έχουν γίνει μεγάλες επενδύσεις από ξένα funds, καθώς και στην φαρμακοβιομηχανία αλλά και στις ΑΠΕ και ευρύτερα στην ενέργεια όπου πλέον μεγάλοι ελληνικοί όμιλοι (όπως π.χ. Metlen) υλοποιούν μεγάλες επενδύσεις σε ξένες χώρες.
Εν κατακλείδι, η Ελλάδα έχει ανάγκη εθνικούς πρωταθλητές, όπως στα τυχερά παιχνίδια, όπου οι ελληνικές επιχειρήσεις πρωταγωνιστούν διεθνώς. Η Intralot για παράδειγμα, στην οποία ο κ. Αντωνόπουλος ήταν διευθύνων σύμβουλος επί 22 χρόνια, ηγήθηκε αυτής της τάσης και πλέον έχουν αναδειχθεί και άλλες εταιρείες, με την Ελλάδα να βρίσκεται στο Top 10 της παγκόσμιας κατάταξης. Κατά την άποψή του μπορούμε να δημιουργήσουμε εθνικούς πρωταθλητές και σε άλλους κλάδους όπως στη φαρμακοβιομηχανία ή στις ΑΠΕ όπου έχουμε δημιουργήσει θετικό momentum αλλά και στην τεχνολογία όπου τα τελευταία χρόνια αναδείχθηκαν unicorn όπως Viva, Taxibeat ενώ αναπτύσσονται αξιόλογες startups. Ταυτόχρονα, δεν πρέπει να παραβλέπεται ότι οι Έλληνες managers διακρίνονται για τις ικανότητές τους. Έχοντας εμπειρία σε μια σχετικά ανοργάνωτη κοινωνία είναι αποτελεσματικοί και σκέφτονται out of the box, κάτι που αποτελεί ζητούμενο στα σύγχρονα εγχειρίδια management.
Διαβάστε επίσης
CCS: Σε τροχιά υλοποίησης η μονάδα στη Ραβέννα, πού βρίσκεται ο Πρίνος
O καταστροφικός πόλεμος στο Σουδάν είναι παγκόσμιο πρόβλημα
Jumbo: “Ανατροπή” με άνοδο πωλήσεων 8% τον Αύγουστο