Στην μάχη της απορρόφησης των ευρωπαϊκών κονδυλίων, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης έχει επιδοθεί το οικονομικό επιτελείο, με δεδομένο ότι φιλοδοξεί να λάβει διπλή δόση από ευρωπαϊκούς πόρους έως 7,8 δισ. ευρώ.
Αυτό θα συμβεί, διότι μαζί με τις προκαταβολές των 3,9 δισ. ευρώ αναμένεται να έρθει και η πρώτη δόση δανείων και επιχορηγήσεων, αντίστοιχου ύψους, από το Ταμείο. Αυτός τουλάχιστον είναι ο στόχος, ωστόσο τίποτα ακόμα δεν έχει κλειδώσει καθώς το παζάρι με τους θεσμούς θα συνεχιστεί μέχρι το παρά ένα.
Βέβαια για να συμβεί αυτό η χώρα μας θα περάσει από τη βάσανο των ελέγχων, όπως όλες οι χώρες της Ευρώπης, και η πρώτη δόση όπως και αυτές που θα ακολουθήσουν θα απελευθερώνονται αφού ελεγχθεί ότι η ελληνική πλευρά είναι απόλυτα συνεπής με τον χρόνο παράδοσης των επενδυτικών έργων.
Τα χρονικά ορόσημα
Τι σημαίνει όμως αυτό πρακτικά; Η Ελλάδα θα παραδίδει μεταρρυθμίσεις και θα παίρνει χρήματα από το ευρωπαϊκό Ταμείο. Πρώτο χρονικό ορόσημο για τα έργα θα είναι μέχρι τον Δεκέμβριο του 2021, που σημαίνει ότι τα 3,9 δισ. ευρώ της δόσης, από τα οποία τα 1,72 δισ. ευρώ είναι επιχορηγήσεις και τα υπόλοιπα 2 δισ. ευρώ είναι δάνεια που βαρύνουν το δημόσιο χρέος, θα έρθουν μετά τις προκαταβολές που υπολογίζονται τον Αύγουστο.
Ωστόσο, το θετικό σε όλα αυτά είναι ότι τα χρονικά ορόσημα τα επιλέγει η κυβέρνηση και όχι οι θεσμοί, οπότε υπάρχει μια ευελιξία την οποία μπορεί να αξιοποιήσει η ελληνική πλευρά ώστε να αποφύγει τα πέναλτι και τον «ξαφνικό θάνατο», που ανά πάσα στιγμή θα είναι πάνω στο τραπέζι μέχρι τον Ιούλιο του 2026 που θα λειτουργεί το Ταμείο Ανάκαμψης.
Αυτό πάντως που διαμηνύουν οι Βρυξέλλες είναι πως ολιγωρίες στον μηχανισμό εκταμίευσης δεν πρόκειται να υπάρξουν για καμία χώρα δεδομένου ότι τα κεφάλαια θα πρέπει να δεσμευτούν στο σύνολό τους έως το 2023 και να απορροφηθούν έως το τέλος του 2026.
Σύμφωνα με κυβερνητικό αξιωματούχο, «δεν μπορούμε να απορροφήσουμε ούτε λιγότερα, ούτε περισσότερα από αυτά που έχουν προϋπολογιστεί. Πρέπει να απορροφήσουμε ακριβώς τα ίδια ποσά». Επίσης, σύμφωνα με τον ίδιο παράγοντα, στην περίπτωση των υπερβάσεων θα πρέπει «τα παραπάνω λεφτά να τα βάλουμε εμείς, από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων». Είναι ένα ζήτημα που δεν ενοχλεί τους θεσμούς, αλλά μόνο την Αθήνα στο κομμάτι της εκτέλεσης του προϋπολογισμού, οπότε σε αυτή την περίπτωση θα υπάρξουν επιβαρύνσεις στο έλλειμμα. Από την άλλη βέβαια διατηρείται η δυνατότητα συμψηφισμού δαπανών που έχουν περισσέψει από έργα με κονδύλια από άλλα όπου έχει υπάρξει υπέρβαση.
Ο προγραμματισμός για τους πόρους
Ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, μιλώντας στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, τόνισε ότι με βάση τον μέχρι τώρα προγραμματισμό μπορούμε να απορροφήσουμε για φέτος πόρους ύψους 4 δισ. ευρώ που αντιστοιχούν στην προκαταβολή του 13%, αλλά όπως είπε «θα επιδιώξουμε να πετύχουμε μεγαλύτερο ποσό». Επισήμανε, πάντως, ότι από το 2022 έως και το 2026 η Ελλάδα θα ωφελείται κάθε χρόνο με πόρους ύψους 5,7 δισ. ευρώ. Ανέφερε, επίσης, ότι μέχρι τον Σεπτέμβριο θα έχουν ενεργοποιηθεί τέσσερα προγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης, συνολικού προϋπολογισμού 1,5 δισ. ευρώ, που θα αφορούν αποκλειστικά μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Τα προγράμματα αυτά και ο αντίστοιχος προϋπολογισμός τους έχουν ως εξής:
- Ψηφιακός μετασχηματισμός επιχειρήσεων, 375 εκατ. ευρώ
- Διαφοροποίηση τουριστικού προϊόντος, 260 εκατ. ευρώ
- Παρεμβάσεις στον αγροτοδιατροφικό τομέα, 520 εκατ. ευρώ
- «Εξοικονομώ», 420 εκατ. ευρώ.
