THEPOWERGAME
Ένα νέο σενάριο ανάπτυξης έχει σχεδιάσει η κυβέρνηση με στόχο τη βοήθεια επιχειρήσεων και νοικοκυριών, τη μείωση της ανεργίας, την αύξηση των εξαγωγών, την προώθηση της καινοτομίας και της πράσινης ανάπτυξης αλλά και την επιστροφή της οικονομίας στα πρωτογενή πλεονάσματα από το 2023.
Με αυτό το σκεπτικό το βέβαιο είναι ότι τα δύσκολα είναι μπροστά για την οικονομία με πολλές μεταβλητές, όπως αποτυπώθηκε στο ελληνικό Πρόγραμμα Σταθερότητας, που υποβλήθηκε πριν λίγες μέρες στις Βρυξέλλες.
Το σχέδιο θα «κλείσει» βέβαια, έπειτα από συζητήσεις με τους εταίρους και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ δίνει όμως ένα στίγμα που προξενεί «πονοκέφαλο». Δεν είναι άλλος από την επιστροφή σε λογικές πλεονασμάτων από το 2023.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι η επανεκκίνηση της εστίασης μπορεί να οδηγεί σε ένα κλίμα αποκατάστασης της χαμένης κανονικότητας, ωστόσο η σκληρή πραγματικότητα είναι μπροστά για τις επιχειρήσεις, αφού έχουν συσσωρευμένα χρέη που αποτελούν ένα δυσβάσταχτο βάρος, που προς το παρόν λόγω των παρατάσεων καταβολής υποχρεώσεων αλλά και του παγώματος των επιταγών έχουν σπρωχθεί για το μέλλον.
Προφανώς υπό το κράτος και της ανάγκης να δοθούν διαπιστευτήρια το οικονομικό επιτελείο προβλέπει 2022, (οπότε και όπως όλα δείχνουν θα μείνει εν ισχύ κάπως η ρήτρα διαφυγής από το Σύμφωνο Σταθερότητας) ότι το πρωτογενές έλλειμμα θα είναι στο 0,3%. Όμως σε δυο χρόνια το 2023 προβλέπεται επιστροφή στα πλεονάσματα με πρωτογενές πλεόνασμα 2%, ενώ για το 2024 προβλέπεται πλεόνασμα 2,9%.
Ουσιαστικά το «μάζεμα» θα είναι σε δυο χρόνια πάνω από 9 μονάδες καθώς από πρωτογενές έλλειμμα 6,7% το 2020, και έλλειμμα 7,2% φέτος, η χώρα στοχοθετεί πλεόνασμα το 2023 2%, εφόσον όλα πάνε βέβαια με βάση τις προβλέψεις.
Πάντως, πρωτογενές έλλειμμα ύψους 3,413 δισ. ευρώ παρουσίασε ο προϋπολογισμός στο τρίμηνο Ιανουαρίου – Μαρτίου 2021 έναντι στόχου για το πρωτογενές έλλειμμα 4,365 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, που δόθηκαν στη δημοσιότητα και αποτυπώνουν τις ευνοϊκότερες εξελίξεις στα δημοσιονομικά μεγέθη κατά το πρώτο τρίμηνο συγκριτικά με τις αρχικές προβλέψεις. Σημειώνεται ότι στο πρώτο τρίμηνο του 2020, πριν την πανδημία, είχε σημειωθεί πρωτογενές πλεόνασμα 494 εκατ. ευρώ. Πάντως μένει να ξεκαθαριστεί η συμφωνία σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τους δημοσιονομικούς κανόνες και στόχους των επόμενων ετών, που θα επηρεάσει και το συνολικό σχέδιο για δημοσιονομικά και χρέος.
Είναι γεγονός ότι και μόνο η σκέψη για πλεονάσματα δημιουργεί προβληματισμό ακόμη και όταν ο στόχος για βιώσιμα δημοσιονομικά είναι πάντα στο τραπέζι. Ειδικά όταν σε επίπεδο πραγματικής οικονομίας είναι και θα είναι ακόμη δύσκολα.
Πάντως, μεγάλες μεταβλητές στο ελληνικό Πρόγραμμα Σταθερότητας είναι το Ταμείο Ανάκαμψης και οι εμβολιασμοί. Τα μέτρα συνολικά από το 2020- 2021 υπολογίζονται στα 40,7 δισ. ευρώ, συμβάλλοντας με 4 ποσοστιαίες μονάδες στο φετινό ΑΕΠ. Αναλυτικά τα μέτρα στήριξης είναι 23,1 δισ. ευρώ για το 2020, 15,6 δισ. ευρώ για το 2021 και ακόμα 2 δισ. ευρώ μέτρα στήριξης αναμένεται να εφαρμοσθούν το 2022.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τρία σενάρια σε σχέση με την πορεία του ΑΕΠ που εξαρτώνται από την πορεία απορρόφησης του Ταμείου, τους εμβολιασμούς. Επίσης επηρεάζουν και το θέμα των πλεονασμάτων. Έτσι, μέσα στα σενάρια εντάσσονται προβλέψεις για 3,6% ρυθμό ανάπτυξης φέτος και 6,2% ανάπτυξη το 2022. Παράλληλα όμως, αναφέρεται ότι ανάπτυξη μπορεί είτε να είναι μεγαλύτερη κατά 1% λόγω του Σχεδίου Ανάκαμψης (δηλαδή στο 4,6%) είτε χαμηλότερη έως και κατά 1% (κυρίως λόγω πορείας εμβολίων και πανδημίας). Επίσης, υπάρχει προβολή για ανάπτυξη σταθερά άνω του 4% από το 2023.