Ταμείο Ανάκαμψης: “Ξοδέψαμε” 10,55 δισ. και μένουν ακόμη 25 δισ.

Οι σημαίες της ΕΕ και της Ελλάδας με φόντο την Ακρόπολη © Eurokinissi

Στα «ψηφιακά» και στα «πράσινα» έργα πάμε σχετικά καλά, που συνεπικουρούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης. Στον μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας και στην αναγέννηση της βιομηχανίας «χωλαίνουμε». Αυτό «σκιαγραφούν» τα στοιχεία, που έδωσε το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας στη Βουλή τα οποία δείχνουν ότι μέχρι το τέλος του περασμένου μήνα είχαμε ξοδέψει περίπου το 30% του Ταμείου Ανάκαμψης σε ό,τι αφορά το σκέλος των επιδοτήσεων. Σε ό,τι αφορά το σκέλος των δανείων, μέχρι σήμερα έχει συμβασιοποιηθεί το 27% των διαθέσιμων πόρων.

Συγκεκριμένα, τα στοιχεία που έδωσαν ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας Νίκος Παπαθανάσης και ο επικεφαλής της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης (ΕΥΣΤΑ) Ορέστης Καβαλάκης σε ερώτηση στην Βουλή του κόμματος Ελληνική Λύση, δείχνουν ότι έως τις 24 Απριλίου 2024 οι δαπάνες του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) στο σκέλος των επιδοτήσεων ανήλθαν σε 5,75 δισ. ευρώ. Οι δαπάνες αυτές αντιστοιχούν στο 30,5% του συνολικού προϋπολογισμού του ΤΑΑ ο οποίος ανέρχεται σε 18,88 δισ. ευρώ.

Την καλύτερη πορεία μέχρι σήμερα έχει ο δεύτερος πυλώνας του ΤΑΑ ο σχετικός με τον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας. Οι δαπάνες ύψους 897 εκατ. ευρώ αντιστοιχούν στο 46% του εγκεκριμένου προϋπολογισμού.

Τη χειρότερη επίδοση έχει ο τέταρτος πυλώνας ο σχετικός με τον μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας. Εκεί η απορρόφηση ανέρχεται στο 22,9% καθώς έχουν δαπανηθεί 1,2 δισ. ευρώ σε σύνολο 5,3 δισ. ευρώ. Τη χειρότερη επίδοση, μηδενική, έχει ο πέμπτος πυλώνας του REpowerEU κάτι που ωστόσο είναι φυσιολογικό αφού προστέθηκε μόλις πριν έξι μήνες.

Καλές επιδόσεις εμφανίζει και ο πρώτος πυλώνας της Πράσινης Ανάπτυξης ο οποίος παρουσιάζει απορροφητικότητα κοντά στο 36% ενώ στο μέσο όρο του 30% κινείται ο τρίτος πυλώνας που αφορά στην απασχόληση, τις δεξιότητες και την κοινωνική συνοχή. Το ανησυχητικό ωστόσο είναι η πορεία του 4ου πυλώνα, που φαίνεται ότι ο μετασχηματισμός της ελληνικής οικονομίας με την επαναβιομηχανοποίησή της, παρουσιάζει μεγάλες τριβές και καθυστερήσεις.

Στα παραπάνω πρέπει να συνεκτιμηθεί ότι απομένουν λιγότερο από 27 μήνες για να απορροφηθεί το 70% των επιδοτήσεων του προγράμματος. Συγκεκριμένα σε κάτι περισσότερο από δύο χρόνια θα πρέπει να δαπανηθούν περί τα 13,13 δισ. ευρώ. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι από εδώ και στο εξής, κατά μέσο όρο θα πρέπει να δαπανώνται από το Ταμείο Ανάκαμψης στο σκέλος των επιδοτήσεων δημόσιες δαπάνες ύψους 500 εκατ. ευρώ μηνιαίως ή 6 δισ. ευρώ ετησίως. Υπενθυμίζεται ότι για φέτος οι δαπάνες που έχουν προϋπολογιστεί για το Ταμείο Ανάκαμψης ανέρχονται σε 3,6 δισ. ευρώ.

Ως προς το σκέλος του δανειακού προγράμματος του Ταμείου Ανάκαμψης, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, έως τις 26/3/24 είχαν υποβληθεί 700 επενδυτικά σχέδια συνολικού προϋπολογισμού 24,2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 10 δισ. ευρώ είναι δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, 8,2 δισ. ευρώ δάνεια των τραπεζών και 6 δισ. ευρώ ίδια κεφάλαια των επενδυτών.

Εξ αυτών των αιτήσεων μέχρι τέλος Μαρτίου είχαν συμβασιοποιηθεί 287 δάνεια συνολικού προϋπολογισμού 11,15 δισ. ευρώ, με την συνεισφορά του ΤΑΑ να ανέρχεται σε 4,8 δισ. ευρώ ή στο 27% του προϋπολογισμού. Μένει στις τράπεζες και την ΕΥΣΤΑ να συμβασιοποιήσουν δάνεια του ΤΑΑ ύψους 12,9 δισ. ευρώ.

Η εικόνα με την πορεία των δανείων του ΤΑΑ δείχνει να είναι χειρότερη από εκείνη των επιδοτήσεων, αλλά δεν είναι. Προς την κατεύθυνση αυτή θα πρέπει να συνεκτιμηθεί ότι στο σκέλος των δανείων πρόσφατα προστέθηκαν 5 δισ. ευρώ κατά την αναθεώρηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ). Χωρίς αυτά, η απορρόφηση των δανείων θα ανέρχονταν στο 38% και εκτιμάται ότι πολύ σύντομα θα ανέβει πολύ περισσότερο, αφού το πέμπτο αίτημα πληρωμών για να υποβληθεί, πρέπει ο πήχης να ανέβει 8,5 δισ. ευρώ, δηλαδή σχεδόν διπλάσιο απ’ ότι ήταν στο τέλος του περασμένου Μαρτίου.

Συνολικά μέχρι το α’ τρίμηνο του έτους είχαν δαπανηθεί (επιδοτήσεις) ή συμβασιοποιηθεί (δάνεια) πόροι του Ταμείου Ανάκαμψης ύψους 10,55 δισ. ευρώ. Μένουν επομένως να δαπανηθούν επιδοτήσεις ή να συμβασιοποιηθούν δάνεια ύψους της τάξης των 25 δισ. ευρώ.