THEPOWERGAME
Μια ματιά στα μεγέθη του ισχυρότερου κατασκευαστικού ομίλου της χώρας, της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, αρκεί. Το περιθώριο λειτουργικής κερδοφορίας (EBITDA) του τομέα παραχωρήσεων ήταν 72,4% το 2023 και 55,3% το 2022. Το αντίστοιχο περιθώριο του τομέα κατασκευών αυξάνεται κάθε χρόνο, αλλά ήταν 9,7% το 2023 και 7,9% το 2022. Η διοίκηση Γ. Περιστέρη στη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, με το οικονομικό κλείσιμο της Εγνατίας Οδού και τη σύμβαση παραχώρησης του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), καθιστά τον όμιλο τον μεγαλύτερο στον τομέα των παραχωρήσεων, με παρουσία που ξεκινάει από τους οδικούς άξονες και φτάνει μέχρι τα δίκτυα οπτικών ινών και τη διαχείριση απορριμμάτων.
Οι παραχωρήσεις είναι το μέλλον για τους κατασκευαστικούς ομίλους μετά το 2030, οπότε και θα ολοκληρωθεί το σημερινό μεγάλο κύμα δημόσιων έργων. Το δήλωσε και ο επικεφαλής της Intrakat, Αλέξανδρος Εξάρχου, σε πρόσφατη συνέντευξή του: «Ο τρίτος πυλώνας, στον οποίο επιχειρούμε να εισέλθουμε όσο το δυνατόν πιο δυναμικά, είναι οι Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) και οι παραχωρήσεις. Και αυτό γιατί εκτός από το ανεκτέλεστο που δημιουργούν στο στάδιο της κατασκευής, παράγουν σταθερές ροές εσόδων στο μέλλον». Η εταιρεία είναι ήδη ανάδοχος και μειοδότης σε σημαντικά έργα ΣΔΙΤ και συμμετέχει σε περισσότερους από 20 σχετικούς διαγωνισμούς. Την ίδια αγορά βλέπουν και οι άλλοι δύο ισχυροί παίκτες των κατασκευών, η ΑΒΑΞ και η Mytilineos. Η τελευταία, μάλιστα, δημιούργησε ξεχωριστή θυγατρική με στόχο την αγορά των ΣΔΙΤ και διεκδικεί, επίσης, άνω των 20 συμβάσεων.
Οι σημερινές συμβάσεις παραχώρησης οδικών αξόνων λήγουν στα τέλη της επόμενης δεκαετίας. Τα επόμενα χρόνια θα φέρουν και τα μεγαλύτερα κέρδη στους εισηγμένους ομίλους τους τέσσερις κατασκευαστές και την ΕΛΛΑΚΤΩΡ, που εξακολουθεί να ελέγχει την ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις. Με την αποπληρωμή του μεγαλύτερου τμήματος του δανεισμού, οι παλαιές συμβάσεις παραχώρησης των οδικών αξόνων θα φέρνουν μεγαλύτερα κέρδη στους ομίλους που συμμετέχουν. Εξαίρεση αποτελούν οι τρεις νέες συμβάσεις που περνούν στον όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, της Εγνατίας Οδού, του ΒΟΑΚ και της Αττικής Οδού, αλλά και τα οδικά ή κτιριακά ΣΔΙΤ όπως το Καλαμάτα – Πύλος – Μεθώνη ή οι φοιτητικές κατοικίες (σε δύο από τους διαγωνισμούς έχει επικρατήσει η Intrakat).
Με τον ΒΟΑΚ φαίνεται πως θα κλείσει ο δεύτερος κύκλος των μεγάλων συμβάσεων παραχώρησης, καθώς τα κρατικά ταμεία δεν έχουν τις αντοχές για να στηρίξουν νέες μεγάλες παραχωρήσεις και ΣΔΙΤ. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός πως μπήκαν, επισήμως ή ανεπισήμως, στον πάγο πολλά από τα λεγόμενα μη ανταποδοτικά ΣΔΙΤ, δηλαδή οι Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό και όχι από τους χρήστες των υποδομών. Είναι άγνωστο πόσοι από τους 20-25 διαγωνισμούς που δημοπρατήθηκαν τα τελευταία πέντε χρόνια θα ολοκληρωθούν. Το ίδιο ισχύει και για τις λεγόμενες πρότυπες προτάσεις. Έχουν κατατεθεί, όπως για τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού, αλλά οι φάκελοι παραμένουν κλειστοί!
Νοικοκύρεμα του ΠΔΕ για να προχωρήσουν νέα έργα
Γιατί δεν προχωρούν νέες συμβάσεις και νέα έργα ΣΔΙΤ; Γιατί την τελευταία πενταετία δημοπρατήθηκαν έργα δισεκατομμυρίων χωρίς να έχουν εξασφαλιστεί οι απαραίτητοι πόροι, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μπάχαλο! Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η επέκταση της Λεωφόρου Κύμης μέχρι την Αττική Οδό, διαγωνισμοί για το σιδηροδρομικό δίκτυο κ.λπ. Τη Δευτέρα παρουσιάστηκε στο υπουργικό συμβούλιο, από τον υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη, το νομοσχέδιο με το οποίο επιχειρείται να μπει τάξη στο σημερινό χάος του ΠΔΕ, το οποίο βαπτίζεται Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΑΠΔΕ).
Με το νέο νομοσχέδιο δημιουργείται νέος μηχανισμός παρακολούθησης και διαχείρισης των έργων, που δεν περιλαμβάνονται σε Προγράμματα (Λοιπά Έργα) απλουστεύοντας τη διαδικασία ένταξης των έργων αυτών στο ΠΔΕ. Το σημαντικότερο είναι πως θεσπίζεται Άξονας Μακροχρόνιων Δεσμεύσεων σε ορίζοντα 20ετίας για τα έργα των οποίων το κόστος ολοκλήρωσης εκτείνεται σε χρόνο πέραν εκάστης προγραμματικής περιόδου, προκειμένου τα έργα να παρακολουθούνται διακριτά και αποτελεσματικότερα. Επιπλέον, συστήνεται Μητρώο Καταγραφής και Παρακολούθησης Δαπανών Συντήρησης και Λειτουργίας Έργων ΠΔΕ με ορίζοντα 10ετίας, προκειμένου να παρακολουθείται και να διασφαλίζεται η ομαλή χρηματοδότηση για το χρονικό διάστημα πέραν της ολοκλήρωσής τους.
Το σχέδιο νόμου θεσπίζει, επίσης, 10ετής Στρατηγική για το ΠΔΕ σε κρίσιμα έργα και οικονομικά μεγέθη με προβλέψεις και προγραμματισμό δαπανών πλέον των ετών του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Στρατηγικής, με στόχο τον ρεαλιστικότερο σχεδιασμό ένταξης και υλοποίησης έργων, ανάληψης των σχετικών νομικών δεσμεύσεων και κατανομής των δαπανών προς εκτέλεση. Τέλος, εισάγεται η υποχρέωση των φορέων χρηματοδότησης να εκτιμήσουν τις δαπάνες τους και να ενημερώσουν σχετικά το ΠΔΕ μία φορά ετησίως κατά το στάδιο προετοιμασίας κατάρτισης του Κρατικού Προϋπολογισμού του επόμενου έτους συνδυαστικά με το ΜΠΔΣ. Για να δούμε!
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
