THEPOWERGAME
Η παγκόσμια οικονομία κατάφερε να βγει σχεδόν αλώβητη από την πανδημία και την ενεργειακή κρίση και σήμερα προσπαθεί να προσγειωθεί ομαλά, καταπολεμώντας τον πληθωρισμό και αποφεύγοντας παράλληλα την ύφεση. Ενώ το βασικό σενάριο των αναλυτών προβλέπει ότι ο στόχος της ομαλής προσγείωσης θα επιτευχθεί, το τελευταίο διάστημα αυξάνονται οι προειδοποιήσεις διεθνών οργανισμών και παραγόντων των αγορών για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας. Ο πληθωρισμός είναι ο νούμερο ένα κίνδυνος και σε αυτόν οφείλεται πρωτίστως η στάση αναμονής των κεντρικών τραπεζών στο θέμα των επιτοκιακών μειώσεων που αναμένουν οι αγορές.
Στις αρχές του 2024 η Παγκόσμια Τράπεζα έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου. Όπως ανέφερε στην έκθεση για τις Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές, καθώς ο κόσμος πλησιάζει στα μέσα μιας περιόδου που οι ειδικοί τη θεωρούσαν δεκαετία μετασχηματισμού και προόδου, η παγκόσμια οικονομία καταγράφει ένα αρνητικό ρεκόρ. Το πρώτο μισό της δεκαετίας 2020-2030 θα είναι αυτό με τη χαμηλότερη ανάπτυξη σε διάστημα 30 ετών. Σε πρόσφατη έκθεσή του, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ανέφερε ως πιθανότερο σενάριο για την παγκόσμια οικονομία μία ομαλή προσγείωση, προσθέτοντας ότι οι κίνδυνοι δεν έχουν εξαλειφθεί.
Προχθές ήταν η σειρά της αμερικανικής τράπεζας JPMorgan να επισημάνει την πιθανότητα ύφεσης. Ο CEO της τράπεζας, Jamie Dimon, κάλεσε τη Federal Reserve να είναι πολύ προσεκτική, τονίζοντας πως αν ήταν ο ίδιος στη θέση του κεντρικού τραπεζίτη, θα περίμενε μετά τον Ιούνιο να διασφαλίσει πως όντως ο πληθωρισμός υποχωρεί. Οι αναλυτές της JPMorgan δίνουν 65% πιθανότητα να σημειωθεί παγκόσμια ύφεση και ταυτόχρονα δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο μιας μακράς περιόδου στασιμοπληθωρισμού.
Πρώην στελέχη του ΔΝΤ εκτιμούν ότι η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε αδιέξοδο και καλείται μέσα στο 2024 να αντιμετωπίσει συγκεκριμένα προβλήματα. Αφενός υπάρχουν σαφείς ενδείξεις μεγάλης επιβράδυνσης σε ορισμένες από τις σημαντικότερες οικονομίες του πλανήτη και αφετέρου αυξάνονται τα σημάδια ότι βρισκόμαστε προ των πυλών ενός παγκόσμιου κύματος «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων στο real estate.
Οι αθετήσεις πληρωμών στην Κίνα έχουν οδηγήσει στα πρόθυρα της χρεοκοπίας μεγάλους παίκτες του παγκόσμιου real estate, ενώ το πρώτο SOS από ανεπτυγμένη οικονομία εκπέμπεται από το Λονδίνο. Σύμφωνα με τα στοιχεία μελέτης της εταιρείας Equifax, ο αριθμός των ιδιοκτητών κατοικιών που δεν πληρώνουν το στεγαστικό τους έχει αυξηθεί κατά 80%. Αν αρχίσουν να σκάνε τα μεγάλα δάνεια ακινήτων, υπάρχει το ενδεχόμενο ενός ντόμινο, που θα δοκιμάσει τις αντοχές του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, αυξάνοντας τις πιθανότητες ύφεσης.
Αποτέλεσμα θα είναι να υποχωρήσει αισθητά και ο πληθωρισμός και η μεγάλη κρίση ακρίβειας, εξαιτίας των τιμών της ενέργειας και των τροφίμων σε παγκόσμιο επίπεδο. Τότε οι κεντρικές τράπεζες σε ΗΠΑ και Ευρώπη θα έχουν κάθε δικαιολογία να μειώσουν επιθετικά τα επιτόκια για να στηρίξουν την οικονομική δραστηριότητα.
Σήμερα τέσσερις από τις δέκα μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη σχεδόν παραπαίουν. Η Γερμανία, που θεωρείται η ατμομηχανή της ευρωπαϊκής οικονομίας, βρίσκεται σε ύφεση, το ίδιο συμβαίνει και στη Μ. Βρετανία, όπου το ΑΕΠ μόλις κατάφερε να επανέλθει σε οριακή ανάπτυξη, ενώ και η Γαλλία είναι σε οικονομική στασιμότητα. Προβλήματα αντιμετωπίζει η Ιαπωνία, την ώρα που η Κίνα προσπαθεί να βρει τον βηματισμό της μετά τη μεγάλη κρίση που πέρασε εξαιτίας των lockdowns.
Τα καλά νέα για την παγκόσμια ανάπτυξη έρχονται από τη βιομηχανία. Όπως αναφέρει η Goldman Sachs, τα επίσημα στοιχεία για τη μεταποιητική δραστηριότητα του Ιανουαρίου δείχνουν σημάδια ανάπτυξης. Ο παγκόσμιος δείκτης PMI για τον τομέα της μεταποίησης ανήλθε στο υψηλότερο επίπεδο από τα μέσα του 2022 και πλέον βρίσκεται πολύ κοντά σε αναπτυξιακό έδαφος.