ΜμΕ: Δύσκολη η πρόσβαση σε δανεισμό και με υψηλό κόστος

Η ετήσια έρευνα του ευρωπαϊκού οργανισμού European Investment Fund (EIF) της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, σχετικά με τη χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ) της ΕΕ, επιβεβαιώνει ότι οι ΜμΕ στην Ελλάδα είναι και υποχρηματοδοτούμενες και ταυτόχρονα όσες διαθέτουν πρόσβαση σε τραπεζική χρηματοδότηση την πληρώνουν  πολύ… ακριβά.

Συγκεκριμένα, η ετήσια έκθεση «The European Small Business Finance Outlook (ESBFO) 2023» του EIF επιβεβαιώνει ότι οι ελληνικές ΜμΕ κατέχουν την τελευταία θέση στην πρόσβαση χρηματοδότησης εντός της περιμέτρου των 27 χωρών-μελών της ΕΕ, ενώ ταυτόχρονα ταυτόχρονα δανείζονταν με το δεύτερο υψηλότερο επιτόκιο εντός της Ευρωζώνης. Το μέσο επιτόκιο δανεισμού για ένα δάνειο χαμηλότερο των 250.000 ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης, τον περασμένο Αύγουστο στην Ελλάδα ξεπερνούσε το 6%.

Το επίπεδο αυτό δανεισμού στην Ελλάδα ήταν το δεύτερο υψηλότερο στην Ευρωζώνη, έπειτα από εκείνο της Εσθονίας, που για τη συγκεκριμένη περίοδο ξεπερνούσε το 6,5%. Το χαμηλότερο επιτόκιο δανεισμού μη χρηματοικονομικής επιχείρησης για ποσά μικρότερα των 250.000 ευρώ είχε η Μάλτα. Στη χώρα αυτήν οι ΜμΕ δανείζονταν πέρυσι με επιτόκιο μικρότερο από 3% και μάλιστα ήταν μειωμένο σε σχέση με το 2022.

Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι πριν από έναν χρόνο το επιτόκιο δανεισμού των ΜμΕ στην Ελλάδα ήταν της τάξης του 4,5%. Επομένως, το κόστος για ένα δάνειο μέχρι 250.000 ευρώ στην Ελλάδα αυξήθηκε μέσα σε μια χρονιά τουλάχιστον κατά 150 μονάδες βάσης. Μάλιστα, τον Αύγουστο του 2022 ένα δάνειο έως 250.000 ευρώ στην Ελλάδα ήταν το ακριβότερο στην Ευρωζώνη, έχοντας ως δεύτερο υψηλότερο εκείνο της Ιρλανδίας.

Ο δείκτης ESAF

Όσον αφορά την πρόσβαση των ΜμΕ στη χρηματοδότηση, το EIF αξιοποιεί τον δείκτη ESAF (EIF SME access to finance), προκειμένου να δείξει πόσο εύκολη ή δύσκολη είναι αυτή. Ο δείκτης αυτός λαμβάνει τιμές από 0 έως 1 και αξιολογεί πολλαπλές παραμέτρους, όπως:

• το ποσοστό των ΜμΕ που έλαβαν ένα τραπεζικό δάνειο τους τελευταίους 6 μήνες,
• το επιτόκιο δανεισμού για ποσά μικρότερα των 250.000 ευρώ,
• η διασπορά επιτοκίου μεταξύ ενός δανείου μικρότερου των 250.000 ευρώ και ενός δανείου άνω του 1 εκατ. ευρώ,
• το ποσοστό των επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν ίδια κεφάλαια τους τελευταίους 6 μήνες,
• το ποσοστό των ΜμΕ που αξιοποιούν λογαριασμούς υπεραναλήψεων, πιστωτικές γραμμές κ.ά. τους τελευταίου έξι μήνες,
• το ποσοστό των ΜμΕ που θεωρούν ότι δεν υπάρχουν εμπόδια στη χρηματοδότησή τους κ.ά.

Ο δείκτης ESAF για την Ελλάδα έτσι όπως υπολογίσθηκε τον περασμένο Οκτώβριο από τους αναλυτές του EIF (Helmut Kraemer-Eis, Antonia Botsari, Salome Gvetadze, Frank Lang, Wouter Torfs) για το 2022, ίσα που ξεπερνούσε το 0,13. Ο δείκτης είναι βελτιωμένος σε σχέση με το 2021, όταν η τιμή του δείκτη ήταν κοντά στο 0,1, αλλά παραμένει η χαμηλότερη στην ΕΕ.

Με βάση την τιμή αυτήν, οι ελληνικές ΜμΕ διαθέτουν τη χαμηλότερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση, έχοντας ως αμέσως επόμενες τις κυπριακές ΜμΕ, με τιμή δείκτη ESAF κοντά στο 0,2. Η χώρα στην οποία οι ΜμΕ έχουν την καλύτερη πρόσβαση σε χρηματοδότηση είναι η Σουηδία, αφού η τιμή του δείκτη ESAF ξεπερνά το 0,65.

Αξίζει να αναφερθεί ότι με βάση τα στοιχεία της μελέτης ESBFO 2023, το 2022 στην Ελλάδα είχαν διατεθεί δάνεια σε ΜμΕ ύψους 4,33 δισ. ευρώ σε 30.185 επιχειρήσεις, με μέσο όρο ύψους δανείου περίπου 150.000 ευρώ.  Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης, στην Πορτογαλία ήταν διαθέσιμα κεφάλαια ύψους 8,1 δισ. ευρώ σε 81.642 επιχειρήσεις, με τη μέση χρηματοδότηση να κυμαίνεται σε 100.000 ευρώ.

Δυσμενέστερες οι συνθήκες σε όλη την Ευρώπη το 2023

Όσον αφορά τις γενικότερες τάσεις στη χρηματοδότηση ΜμΕ στην ΕΕ, οι αναλυτές του EIF επισημαίνουν ότι από τη δημοσίευση της προηγούμενης έκδοσης του ESBFO τον Νοέμβριο του 2022, οι προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας έχουν ελαφρώς επιδεινωθεί και ότι οι ιδιωτικές (εταιρικές) επενδύσεις ακόμη δεν έχουν φτάσει στα προπανδημικά επίπεδα. Στο πλαίσιο αυτό, κατά το α’ εξάμηνο του 2023:

• Το 24% των ΜμΕ της ζώνης του ευρώ φέρεται να αντιμετώπισε σοβαρή πρόσβαση σε χρηματοοικονομικά ζητήματα, με τις γενικές οικονομικές προοπτικές και την έλλειψη δημόσιας στήριξης για εξωτερική χρηματοδότηση να αναφέρονται ως οι σημαντικότεροι μοχλοί των εμποδίων χρηματοδότησης.
• Έπειτα από μια μακρά περίοδο είτε μειούμενων είτε στάσιμων επιτοκίων, το κόστος δανεισμού των επιχειρήσεων αυξήθηκε απότομα το περασμένο έτος, ωθώντας τον δείκτη εταιρικού κόστους δανεισμού στο 4,99% έως τον Αύγουστο του 2023, επίπεδο που δεν έχει παρατηρηθεί από το 2008.
• Λόγω του αυξανόμενου κόστους δανεισμού, η επιχειρηματική δανειοδοτική δραστηριότητα μειώθηκε έντονα το 2022 και το 2023.
• Οι τράπεζες έχουν αυστηροποιήσει σημαντικά τα πιστωτικά πρότυπα για τις ΜμΕ κατά τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2023, αν και ο ρυθμός με τον οποίο έσφιξαν μειώθηκε ελαφρά το γ’ τρίμηνο του 2023.

Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!