THEPOWERGAME
Οι νότιες χώρες της Ε.Ε. έχουν επωφεληθεί περισσότερο από την εφαρμογή του προγράμματος ενίσχυσης των οικονομιών της Ε.Ε. μετά την πανδημία. Απ’ όλα τα κράτη-μέλη, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε το πρωί η Κομισιόν στην ενδιάμεση έκθεση σχετικά με την πορεία εφαρμογής του ευρωπαϊκού Σχεδίου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας (ΣΑ&Α), επωφελήθηκε περισσότερο η Ελλάδα.
Επίσης, η ενδιάμεση έκθεση που δημοσιεύθηκε έδειξε ότι η Ελλάδα, εμφανίζει σημαντικές καθυστερήσεις παρόλο που δεν έχει άσχημες επιδόσεις. Μέχρι το α’ τρίμηνο του 2023 είχε καταφέρει το 48% των οροσήμων και στόχων (Ο&Σ) που έχει προγραμματίσει μέχρι τότε, και το 13% των Ο&Σ που αφορούν στο σύνολο του ελληνικού ΣΑ&Α, το γνωστό «Ελλάδα 2.0». Με βάση αυτές τις επιδόσεις η Ελλάδα κατατάσσεται στην 9η θέση της Ε.Ε.
Ειδικότερα η Ελλάδα, μέχρι τον Μάρτιο του 2023 είχε επιτύχει 43 Ο&Σ από ένα σύνολο 90 οροσήμων και στόχων, που έπρεπε να είχαν ικανοποιηθεί μέχρι τότε. Συνολικά η χώρα μας για όλη την περίοδο εφαρμογής του εθνικού ΣΑ&Α -το γνωστό «Ελλάδα 2.0»- πρέπει να φέρει σε πέρας 331 ορόσημα & στόχους. Οι επιδόσεις της πάντως μέχρι τα μέσα του 2023, είναι πάνω από το μέσο όρο της Ε.Ε., ο οποίος ανέρχεται σε 32% (48% για την Ελλάδα) αναφορικά με την επίτευξη των Ο&Σ μέχρι τον Μάρτιο του 2023 και στο 11,3% συνολικά (13% για την Ελλάδα).
Αυτή η χαμηλή επίδοση στο σύνολο της Ενωμένης Ευρώπης, είναι σίγουρο ότι πιέζει την Κομισιόν να να συζητήσει μια ενδεχόμενη παράταση (π.χ. ενός έτους) στην εφαρμογής του ΣΑ&Α. Ήδη η καλύτερη στις επιδόσεις, η Ισπανία, εμφάνιζε μέχρι και τον Μάρτιο του 2023 υστέρηση κατά 33% στο αρχικό σχεδιασμό Ο&Σ. Σημειώνεται ότι η Ισπανία ήταν η χώρα που εμφάνισε, και συνεχίζει να εμφανίζει, τις καλύτερες επιδόσεις στην υλοποίησης του εθνικού της ΣΑ&Α.
Τις αρρυθμίες στις απορροφήσεις παραδέχεται και η έκθεση της Κομισιόν. Σύμφωνα με αυτή, η επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης το 2023 στην Ε.Ε., φέρεται να επιβράδυνε την υλοποίηση του ΣΑ&Α και πλέον ενέχει σημαντικό κίνδυνο δημιουργίας καθυστερήσεων σε σύγκριση με τον ενδεικτικό σχεδιασμό. «Ενώ τα κράτη μέλη τήρησαν σε μεγάλο βαθμό τον προγραμματισμό των πρώτων πληρωμών που ζητήθηκαν το 2021 και το 2022», αναφέρεται στην έκθεση, «τα περισσότερα (κράτη-μέλη) καθυστέρησαν σημαντικά την υποβολή αιτήσεων πληρωμής το 2023 λόγω ενός συνδυασμού διαφορετικών παραγόντων όπως:
- η ανάγκη αναθεώρησης των σχεδίων μετά την ενημέρωση για τη μέγιστη κατανομή των επιχορηγήσεων (το 2022),
- τον προγραμματισμό των δανείων και τη συμπερίληψη κεφαλαίων REPowerEU (το 2023),
- δυσκολίες στην εκπλήρωση των ορόσημων & στόχων,
- αλλαγές κυβερνήσεων και κυβερνητικών προτεραιοτήτων κ.ά.»
Γι’ αυτό ενώ στα δύο πρώτα χρόνια η εκταμίευση των πληρωμών ήταν ομαλή (κατά μέσο όρο 4 μήνες μετά την υποβολή ενός αιτήματος), οι πληρωμές μέσα στο 2023 καθυστέρησαν σημαντικά. Το φαινόμενο αυτό η Κομισιόν το απέδωσε τόσο στις παράλληλες αναθεωρήσεις των εθνικών ΣΑ&Α, όσο και στον αυξανόμενο αριθμό αιτήσεων πληρωμής που υποβάλλονται παράλληλα, αλλά και σε εξωγενείς παράγοντες, όπως η ενεργειακή κρίση, ο πληθωρισμός κ.λπ. που διόγκωσαν τους προϋπολογισμούς στήριξης.
«Είναι δύσκολο να εξαχθούν συμπεράσματα βάσει δεδομένων, τα οποία δεν καλύπτουν ολόκληρο το έτος 2023. Υπάρχει πάντα η πιθανότητα της αύξησης της ταχύτητας πληρωμών, ωστόσο, τα επιμέρους δεδομένα δείχνουν αυξημένους κινδύνους καθυστερήσεων στην οικονομική υλοποίηση του ΣΑ&Α», αναφέρει χαρακτηριστικά η έκθεση της Κομισιόν.
Ο νότος και ειδικά η Ελλάδα, στους περισσότερο ωφελημένους
Αναφορικά με τις επιδράσεις του ΣΑ&Α η Κομισιόν αναφέρει ότι από τους πλέον ωφελημένους είναι οι νότιες χώρες της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων Ελλάδα, Κροατία, Ισπανία και Πορτογαλία. Σύμφωνα με την έκθεση, μόνον οι ανακοινώσεις της δημιουργίας του Ταμείου Ανάκαμψης στις 18 Μαΐου 2020 οδήγησαν σε μείωση των περιθωρίων μεταξύ 50 και 100 μονάδων βάσης για τα κράτη μέλη του νότου και της ανατολικής Ευρώπης, όπου το κόστος δανεισμού είναι συνήθως υψηλό.
Η Ελλάδα και η Ιταλία ήταν οι πιο σημαντικοί σημαντικοί δικαιούχοι, αφού κέρδισαν επιπλέον δημοσιονομικό χώρο που αντιστοιχεί σε 1,60 και 0,97 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ της κάθε χώρας.
Ειδικά για τις μικρές χώρες, όπως επισημαίνεται στην έκθεση της Κομισιόν, «το RRF έχει μια ιδιαίτερα αξιοσημείωτη μακροπρόθεσμη επίδραση, είτε επειδή οι πληρωμές RRF αντιπροσωπεύουν σημαντικό κλάσμα του ΑΕΠ τους, είτε επειδή η ελαστικότητα της παραγωγής σε σχέση με το κεφάλαιο είναι ιδιαίτερα μεγάλη, είτε και τα δύο μαζί. “Αυτή η επίδραση” συνεχίζει, «είναι μεγαλύτερη για τις σχετικά φτωχότερες χώρες της Νότιας Ευρώπης, οι οποίες επίσης επηρεάστηκαν ιδιαίτερα σοβαρά από την πανδημία COVID-19. Αυτό υποδηλώνει ότι το RRF αναμένεται να βοηθήσει τη σύγκλιση μεταξύ των χωρών της ΕΕ τα επόμενα χρόνια».
Επίσης, σύμφωνα με την έκθεση, οι αρχικές εκταμιεύσεις κονδυλίων σε κράτη μέλη, μείωσαν την ανεργία στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατά περίπου 0,2 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με αυτό που θα ήταν αν δεν υπήρχε το ΣΑ&Α. Η μεγαλύτερη πτώση της ανεργίας εκτιμήθηκε στα κράτη μέλη της Νότιας Ευρώπης, Ελλάδα, Ιταλία, Πορτογαλία και Ισπανία, όπου τα αποτελέσματά έδειξαν ότι το ποσοστό ανεργίας ήταν χαμηλότερο το 2022 από ό,τι θα ήταν αν είχαν μείνει χωρίς το ΣΑ&Α κατά 0,96, 0,36, 0,50 και 0,66 ποσοστιαίες μονάδες, αντίστοιχα.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
