THEPOWERGAME
Χαμηλή τιμή και διαθεσιμότητα θα συνεχίσουν να δίνουν ώθηση στο καταναλωτικό ενδιαφέρον για προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας (private label), το μερίδιο των οποίων ξεπερνά το 26% στα σούπερ μάρκετ και αναπτύσσεται με ρυθμό που αγγίζει το 12%.
H σειρά «Marata» της αλυσίδας Σκλαβενίτης, τα «ΑΒ» και «365» της ΑΒ Βασιλόπουλος, τα «Mr Grand» του Μασούτη, τα «My» των My Market του ομίλου ΜΕΤΡΟ, τα προϊόντα «Γαλαξίας» της ομώνυμης αλυσίδας, τα «Επιλογή μου» της Κρητικός και μια σειρά άλλα brands των σούπερ μάρκετ διευρύνουν τη θέση τους κερδίζοντας σταθερά μερίδια αγοράς.
Από το 2020, ο συγκεκριμένος τομέας αύξησε το μερίδιό του κατά 2 ποσοστιαίες μονάδες στο οργανωμένο λιανεμπόριο, αποσπώντας μερίδιο από τα επώνυμα προϊόντα, όπως έδειξαν και τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Circana. Τα παραπάνω πλεονεκτήματα -χαμηλή τιμή και διαθεσιμότητα- προσέλκυσαν καταναλωτές την εποχή της πανδημίας και της διαταραχής στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα. Ωστόσο, οι προκλήσεις παραμένουν στη διεθνή αγορά και η ακρίβεια επιμένει, ενώ τα σούπερ μάρκετ έχουν έναν λόγο παραπάνω να επενδύουν στα δικά τους προϊόντα σε μια εποχή που τα περιθώρια κέρδους τους περιορίζονται.
Η διείσδυση σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας δίνει ένα σαφές πλεονέκτημα στο συνολικό μικτό περιθώριο κέρδους και φαίνεται να αναδύει επενδυτικές ευκαιρίες σε ένα τοπίο γεμάτο προκλήσεις για το λιανεμπόριο, από την χρηματοδότηση επενδύσεων και κεφαλαίου κίνησης σε περιβάλλον υψηλών επιτοκίων μέχρι το κόστος εργασίας.
Σημειώνεται ότι οι πωλήσεις στα ταχυκίνητα καταναλωτικά αγαθά τείνουν να αναπτύσσονται με διψήφιο ποσοστό για τους μεγάλους παίκτες, ενώ επιπλέον 711 εκατ. ευρώ προστέθηκαν στην συνολική αξία της αγοράς στους 11 μήνες του 2023 (Circana). Όμως, η κερδοφορία των αλυσίδων δεν ακολουθεί την ίδια ταχύτητα. Το περιβάλλον αβεβαιότητας καθιστά ολοένα πιο δύσκολη υπόθεση τη διαφύλαξη των περιθωρίων κέρδους και της αύξησης του όγκου ανά μονάδα προϊόντος. Σε αυτές τις συνθήκες η ιδιωτική ετικέτα έρχεται να προσφέρει ένα ισχυρό εργαλείο, μιας και σε ορισμένες κατηγορίες τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας μπορούν να φέρουν ακόμη και δύο φορές το μικτό περιθώριο κέρδους των επώνυμων σημάτων, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς.
Δεν είναι εξάλλου τυχαίο ότι ακριβώς λόγω των υψηλών περιθωρίων κέρδους τους τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, τα οποία οι αλυσίδες πωλούν σε μεγάλους όγκους, βρέθηκαν στο στόχαστρο των ελέγχων των συνεργείων της ΔΙΜΕΑ όταν θεσπίστηκε ο νόμος με το πλαφόν στα περιθώρια κέρδους. Έτσι εντοπίστηκαν παραβάσεις και βεβαιώθηκαν πρόστιμα για «φουσκωμένα» περιθώρια κέρδους που θα έπρεπε να κυμαίνονται π.χ. στο ηλιέλαιο στο 33% και εντοπίστηκαν στο 38% ή στο ρύζι από 52% σε 73% κ.ο.κ.. Θα πρέπει δε να σημειωθεί ότι σήμερα, η ιδιωτική ετικέτα εμφανίζει το μεγαλύτερο μερίδιο στα τρόφιμα, 26,8% και στα απορρυπαντικά 25,6% ενώ ακολουθούν τα προϊόντα προσωπικής υγιεινής με μερίδιο 20,9%. Επιπλέον, συνεχίζονται οι ανατιμήσεις, που φτάνουν το 7,2% στο σύνολο της αγοράς. Στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας οι πωλήσεις κατά το διάστημα Ιανουαρίου-Νοεμβρίου 2023 αυξήθηκαν κατά 11,6%, με αυξανόμενο μερίδιο.
Επιπλέον, η ισχυρή θέση σε προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας προσδίδει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στις αλυσίδες προσφέροντας μεταξύ άλλων και καλύτερο έλεγχο της εφοδιαστικής αλυσίδας. Πρωτίστως όμως οι εταιρείες κερδίζουν πελάτες αφού οι καταναλωτές είναι πιο συνειδητοποιημένοι ως προς το κόστος του καλαθιού και είναι πιο πρόθυμοι να αγοράσουν προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, τα οποία παρά τις ανατιμήσεις παραμένουν πιο οικονομικά από τα επώνυμα.
Αναζητούν δε σε αυτά τα προϊόντα ποιότητα παρόμοια με εκείνη των επώνυμων σημάτων σε χαμηλότερο κόστος. Είναι επίσης ενδεικτικό ότι οι περισσότερες αλυσίδες αντιλαμβανόμενες την σημασία της κατηγορίας έχουν εντάξει στη δομή τους ειδικό τμήμα, με ανεξάρτητη διεύθυνση, που έχει την ευθύνη να βελτιστοποιεί τις επιδόσεις και να εργάζεται διαλειτουργικά, με τη βοήθεια της τεχνολογίας, προωθώντας την ανάπτυξη προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας.