THEPOWERGAME
Το 2023 αποτέλεσε την πρώτη χρονιά που ήταν πλήρως απαλλαγμένη από τους περιορισμούς που δημιούργησε η πανδημία του κορονοϊού και οι επιδόσεις της Ελλάδας ήταν εξαιρετικές. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε απολογισμό του έτους που έκανε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, Γιάννης Παράσχης, τη χαρακτήρισε «έτος καμπής για το αναπτυξιακό πλαίσιο και το μέλλον του τουρισμού κι όχι απλά ορόσημο για τον κλάδο».
Το 2023 ο τουρισμός στην Ελλάδα αναμένεται να κλείσει με μονοψήφια αύξηση σε αφίξεις και διψήφια αύξηση σε έσοδα και κατά κεφαλή δαπάνη σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος αναφοράς 2019. Κι αυτό, παρά τις πρωτοφανείς αντίξοες συνθήκες που έπληξαν τον κλάδο, τόσο σε εθνικό επίπεδο (κυρίως φυσικές καταστροφές) όσο και σε επίπεδο διεθνούς περιβάλλοντος (κυρίως συσταλτικές επιδράσεις ακρίβειας).
Ο ελληνικός τουρισμός έως τον Σεπτέμβριο που υπάρχουν δημοσιευμένα επίσημα στοιχεία, έχει καταρρίψει το ρεκόρ αφίξεων του 2019 (27,8 εκατ. αφίξεις ή + 3,1% έναντι του 2019) ενώ ξεπέρασε κατά 17,3% τις αφίξεις της αντίστοιχης περιόδου του 2022 (23,7 εκατ.). Βασική κινητήρια δύναμη είναι οι αεροπορικές αφίξεις (+11,7% έναντι του 2022) ενώ σημαντική ανάκαμψη σημειώνουν και οι οδικές αφίξεις (+36,7%) αν και παραμένουν κάτω από τα επίπεδα του 2019.
Ωστόσο, η θετική αυτή εικόνα «κρύβει» μια ενδιαφέρουσα πτυχή. Όπως αναφέρεται στην έκθεση «Τάσεις του επιχειρείν» της Διεύθυνσης Οικονομικής Ανάλυσης της Εθνικής Τράπεζας, δεν ξεπέρασαν όλοι οι μήνες του καλοκαιριού 2023 τις αφίξεις 2019. Έτσι, ενώ το δίμηνο Ιουνίου-Ιουλίου ήταν 6,5% υψηλότερα του 2019, ο Αύγουστος έκλεισε στο -4% (έναντι 2019).
Σύμφωνα με την ΕΤΕ, οι φυσικές καταστροφές (πυρκαγιές) και οι ακραίες καιρικές συνθήκες -λόγω κλιματικής αλλαγής- θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως η καίρια παράμετρος για την αδύναμη επίδοση του Αυγούστου, η οποία στοίχισε 0,3 εκατ. αφίξεις (βάσει της συντηρητικής εκτίμησης ότι ο Αύγουστος μπορούσε να προσεγγίσει το επίπεδο του 2019). Ανάλογη εικόνα σκιαγραφούν τα αποτελέσματα για τον Σεπτέμβριο, με τις πλημμύρες να επιτρέπουν οριακή μόνο άνοδο αφίξεων (+0,6% έναντι 2019) -επίδοση σημαντικά χαμηλότερη αυτής του Ιουνίου, στοιχίζοντας έτσι επιπλέον 0,2 εκατ. αφίξεις. Αυτές οι «χαμένες» αφίξεις στοίχισαν στον ελληνικό τουρισμό εισπράξεις της τάξης του 1,2 δισ. ευρώ.
Πάντως και ο Οκτώβρης σημείωσε πολύ ισχυρή αεροπορική κίνηση (+21% έναντι 2019), η οποία συνεχίστηκε και το πρώτο 20ήμερο του Νοεμβρίου (+11% έναντι 2019). Έτσι, ο ελληνικός τουρισμός αναμένεται να καταγράψει φέτος νέο ρεκόρ αφίξεων (+4% έναντι 2019), με τις εισπράξεις να ξεπερνούν το επίπεδο των 20 δισ. ευρώ, καταλήγοντας έτσι 13% υψηλότερα σε σχέση με το 2019.
Η συνολικά καλή πορεία του τουρισμού επηρέασε θετικά την απασχόληση, με τις καθαρές προσλήψεις στο διάστημα Ιανουάριος-Αύγουστος να είναι 9,7% υψηλότερες έναντι αντίστοιχης περιόδου του 2019.
Σε ό,τι αφορά το 2024, τα μηνύματα από τις προκρατήσεις είναι θετικά, παρά του ότι είναι εξαιρετικά νωρίς για ασφαλή συμπεράσματα, ενώ παραμένουν τα σύννεφα της γεωπολιτικής αβεβαιότητας (με ενδεικτικά το Ισραήλ να καλύπτει 2% των αφίξεων του 2022), της κλιματικής κρίσης και της ακρίβειας. Ταυτόχρονα, η διαφαινόμενη τάση των τουριστών για off-season διακοπές (προς αποφυγή συνωστισμού και ακραίων καιρικών συνθηκών) αφήνει περιθώρια αυξημένης ζήτησης τόσο σε «εναλλακτικούς» μήνες όσο και σε «εναλλακτικούς» προορισμούς.