THEPOWERGAME
Δεν υπάρχει πυλώνας, μέτρο και δράση του Ταμείου Ανάκαμψης, που να παρέμεινε αμετάβλητος μετά την αναθεώρηση. Τα περισσότερα έχουν μεταβληθεί, είτε λίγο, είτε πολύ. Η πιο σημαντική αλλαγή στο αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ) «Ελλάδα 2.0», σε ό,τι αφορά το σκέλος των επιδοτήσεων (grants), αφορά την προσθήκη του REpowerEU, ύψους 795 εκατ. ευρώ, η οποία φέρνει νέα έργα στον πυλώνα 1 της Πράσινης Μετάβασης. Προηγουμένως, όμως, ο αρχικός προϋπολογισμός του Ταμείου Ανάκαμψης στο σκέλος των επιδοτήσεων μειώθηκε κατά 343 εκατ. εκατ. ευρώ, βάσει των κανόνων του ευρωπαϊκού ΤΑΑ και λόγω της μεγαλύτερης ανάπτυξης που σημείωσε η χώρα την περίοδο 2021-22.
Συγκεκριμένα, ο προϋπολογισμός του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ) «Ελλάδα 2.0» από 17,769 δισ. ευρώ, αρχικά μειώθηκε σε 17,426 δισ. ευρώ και στη συνέχεια αυξήθηκε σε 18,220 δισ. ευρώ.
Παράλληλα, υπήρξαν αλλαγές στο χρηματοδοτικό σχήμα. Για παράδειγμα, το αρχικό σχέδιο προέβλεπε την ισόποση καταβολή κάθε δύο εξάμηνα, ενώ τώρα δεν είναι ισόποση. Ειδικότερα στο αρχικό ΕΣΑΑ «Ελλάδα 2.0», είχε συμφωνηθεί η καταβολή 1,717 δισ. ευρώ κάθε εξάμηνο, τώρα το ύψος των δόσεων των επιχορηγήσεων διαφοροποιείται. Μάλιστα, το νέο χρηματοδοτικό σχήμα περιλαμβάνει μικρές δόσεις στην αρχή και μεγαλύτερες στη συνέχεια.
Ειδικότερα, η 4η δόση, που θα ακολουθήσει πιθανώς να είναι μικρότερη και από 1 δισ. ευρώ, ενώ η τελευταία 9η δόση είναι διπλάσιου ύψους και πιθανώς να ξεπεράσει τα 3 δισ. ευρώ. Το νέο χρηματοδοτικό σχήμα υπογραμμίζει τις αδυναμίες απορρόφησης των κονδυλίων του ΤΑΑ που παρουσιάστηκαν ειδικά μέσα στο 2023. Σημειώνεται ότι η 3η δόση των επιδοτήσεων δεν έχει αποφασιστεί ακόμη, αν και έχει υποβληθεί από τον Απρίλιο.
Οι σημαντικότερες αλλαγές του σχεδίου “Ελλάδα 2.0” | |||
Κωδ. δράσης | Δράση | Αρχικός προϋ/σμός | Νέος προϋ/σμός |
16871 | Αποκατάσταση εδαφών παλαιών λιγνιτωρυχείων στη Δυτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη | 74 | 49 |
16876 | Εξοικονομώ στο δημόσιο | 200 | 150 |
16849 | Εθνικό σχέδιο αναδάσωσης | 224 | 556 |
16285 | Μεγάλο πρόγραμμα αρδευτικών έργων με ΣΔΙΤ για την ενίσχυση της γεωργικής παραγωγής | 200 | 184 |
16882 | Αντιπλημμυρικά έργα | 110 | 0 |
16834 | Ασύρματα δίκτυα πέμπτης γενιάς (5G) στο εθνικό δίκτυο αυτοκινητοδρόμων | 160 | 0 |
16962 | Υποθαλάσσια καλώδια (οπτικών ινών) στα ελληνικά νησιά | 30 | 0 |
16287 | Διασφάλιση της επιχειρησιακής συνέχειας (business continuity) του Δημοσίου Τομέα | 39 | 0 |
16706 | Ψηφιακός μετασχηματισμός ΜμΕ | 375 | 362 |
16727 | Ψηφιακός μετασχηματισμός του τομέα δικαιοσύνης (E-Justice) | 81 | 73 |
16949 | Έξυπνες γέφυρες | 81 | 173 |
16999a | Προσβασιμότητα αναδημιουργία καταστροφών της κακοκαιρίας Daniel: σιδηρόδρομοι | 0 | 180 |
16994 | Ενεργειακή απόδοση και προώθηση των συστημάτων αξιοποίησης ΑΠΕ για αυτοκατανάλωση (REpowerEU) | 0 | 560 |
16996 | Επαύξηση της ενεργειακής αποθηκευτικής ικανότητας (REpowerEU) | 0 | 85 |
16995 | Πιλοτικά έργα Βιομεθανίου και ανανεώσιμου Υδρογόνου (REpowerEU) | 0 | 75 |
16997 | Προώθηση των τεχνολογιών συλλογής άνθρακα και αποθήκευσής του (REpowerEU) | 0 | 75 |
Ποσά σε εκατ. ευρώ |
Ταμείο Ανάκαμψης: Τα έργα που φεύγουν κι εκείνα που έρχονται
Όσο αφορά τα έργα που φεύγουν από το RRF, είναι αρκετά, όπως τα Ηλεκτρονικά Διόδια (μέτρο 16950), υποθαλάσσια καλώδια οπτικών ινών στα νησιά (16962) ύψους 30 εκατ. ευρώ, Ασύρματα δίκτυα πέμπτης γενιάς (5G) στο εθνικό δίκτυο αυτοκινητοδρόμων (16834) ύψους 160 εκατ. ευρώ, Διασφάλιση της επιχειρησιακής συνέχειας (business continuity) του Δημοσίου Τομέα (16287) ύψους 39 εκατ. ευρώ, Πολιτιστικές και φυσικές διαδρομές (16970), Ανάπτυξη δεξιοτήτων για επαγγελματίες του πολιτιστικού και δημιουργικού τομέα (16723), Διευκόλυνση του εμπορίου (16592) και Αντιπλημμυρικά Έργα (16882) που αφορούσαν αντιπλημμυρικά έργα σε περιοχές της Κρήτης, του Λουτρακίου, της Αμβρακίας και του Ορεόκαστρου.
Τα έργα που έρχονται είναι κυρίως έργα του REpowerEU. Πρόκειται κυρίως για έργα «Πράσινης Μετάβασης» όπως η ενίσχυση της χρήσης συστημάτων που αξιοποιούν ΑΠΕ, συνολικού ύψους 560 εκατ. ευρώ. Η δράση αυτή περιλαμβάνει τέσσερις επιμέρους υπο-δράσεις που αφορούν:
- στη δημιουργία Φ/Β συστημάτων (120 εκατ. ευρώ),
- στην επέκταση του «Εξοικονομώ» σε νοικοκυριά (170 εκατ. ευρώ) και επιχειρήσεις (50 εκατ. ευρώ) και τέλος,
- στην ενίσχυση απόκτησης ηλιακών θερμοσιφώνων (180 εκατ. ευρώ).
Επίσης, στα νέα έργα λόγω REpowerEU, περιλαμβάνονται:
- η Επαύξηση της ενεργειακής αποθηκευτικής ικανότητας (85 εκατ. ευρώ)
- Πιλοτικά έργα Βιομεθανίου και ανανεώσιμου Υδρογόνου (75 εκατ. ευρώ)
- Προώθηση των τεχνολογιών συλλογής άνθρακα και αποθήκευσής του (75 εκατ. ευρώ)
Τέλος, σημαντική προθήκη στο ΕΣΑΑ «Ελλάδα 2.0» είναι το έργο ανάταξης της σιδηροδρομικής γραμμής ύψους 180 εκατ. ευρώ, σε αποκατάσταση των καταστροφών της κακοκαιρίας Daniel.
Από την αναθεώρηση αυτή, αναμφιβόλως κερδισμένος είναι ο πυλώνας 1 του Εθνικού Ταμείου Ανάκαμψης, που αφορά την «Πράσινη Μετάβαση». Αντίθετα με απώλειες εξέρχεται από την αναθεώρηση ο δεύτερος πυλώνας του εθνικού ΤΑΑ, του «Ψηφιακού Μετασχηματισμού». Ο τρίτος πυλώνας (Απασχόληση, δεξιότητες και κοινωνική συνοχή) δεν χάνει πόρους, ενώ κερδισμένος εξέρχεται από την αναθεώρηση ο τέταρτος πυλώνας (Ιδιωτικές επενδύσεις & μετασχηματισμός της οικονομίας).