Τη στήριξη του Συλλόγου Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων (Σ.Ε.Σ.) έχουν ο υπουργός Υποδομών Κώστας Καραμανλής και η διοίκηση της ΕΡΓΟΣΕ υπό τον Χρ. Βίνη στο σχέδιο για την προώθηση των νέων σιδηροδρομικών έργων, συνολικού ύψους άνω των 3 δισ. ευρώ, με νέα μοντέλα δημοπράτησης και υλοποίησης.
Πρόκειται για έργα που αφορούν τη διασύνδεση του σιδηροδρομικού δικτύου με τα λιμάνια της χώρας και τα οποία σχεδιάζεται να προχωρήσουν μέσω της διαδικασίας του ανταγωνιστικού διαλόγου από τις αρχές του καλοκαιριού.
Οι θέσεις του Σ.Ε.Σ.
Πριν από λίγες ημέρες παρουσιάστηκαν οι θέσεις του Συλλόγου για τις Σιδηροδρομικές Μεταφορές στις οποίες αναφέρεται πως:
Είναι απαραίτητη «η επιλογή κατάλληλου/ευέλικτου τρόπου υλοποίησης έργων υποδομής, αλλά και ανάθεσης της λειτουργίας και συντήρησης, είτε αυτός αφορά στην άμεση εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα μέσω συμβάσεων Παραχώρησης ή Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), είτε στη διαγωνιστική διαδικασία ανάθεσης με τη χρήση π.χ. ανταγωνιστικού διαλόγου, ιδιαίτερα σε έργα που χαρακτηρίζονται από πολυπλοκότητα τεχνική, νομική ή χρηματοοικονομική».
Σύμφωνα με τον Σ.Ε.Σ. «για σιδηροδρομικά έργα με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά οι ανωτέρω τρόποι υλοποίησης μπορούν να περιορίσουν τις σημαντικές καθυστερήσεις που παρατηρούνται στους χρόνους ολοκλήρωσης των έργων, τις υπερβάσεις στα κόστη υλοποίησης.
Η συμμετοχή της αγοράς από το στάδιο ήδη του σχεδιασμού των έργων μπορεί διασφαλίσει την έγκαιρη αντιμετώπιση τυχόν προκλήσεων πάσης φύσης, καθώς και την εισαγωγή καινοτόμων χαρακτηριστικών».
Προτάσεις για το σιδηροδρομικό δίκτυο
Στο πολυσέλιδο κείμενο του Συλλόγου για την ανάπτυξη του ελληνικού σιδηροδρόμου περιλαμβάνονται και αρκετές προτάσεις που συνδέονται με το σχεδιασμό, την υλοποίηση και τη συντήρηση του δικτύου.
Όπως επισημαίνεται, παρά τις παρεμβάσεις που έχουν γίνει με σημαντικά κονδύλια της ΕΕ τα οποία υπερβαίνουν τα 3 δισ. ευρώ την τελευταία 20ετία, το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας «παρουσιάζει ακόμη αρκετές ελλείψεις οι οποίες οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στις σημαντικές καθυστερήσεις σε όλα τα στάδια υλοποίησης των έργων, από αυτό του σχεδιασμού, στη μελέτη και στη συνέχεια στην κατασκευή/υλοποίηση (συμπεριλαμβανομένων των εξαιρετικά χρονοβόρων διαγωνιστικών διαδικασιών).
Παράλληλα παρατηρούνται σημαντικές υπερβάσεις του αρχικώς εκτιμώμενου κόστους, καθυστερώντας περαιτέρω την ολοκλήρωση των έργων».
Ο Σύλλογος Ελλήνων Συγκοινωνιολόγων θεωρεί πως για να αντιμετωπιστούν τα πολυετή προβλήματα και καθυστερήσεις πρέπει να τεθούν συγκεκριμένοι στόχοι που είναι οι εξής:
-Αναβάθμιση συστημάτων και υποδομών ηλεκτροκίνησης, σηματοδότησης, τηλεπικοινωνιών προκειμένου να ενισχυθούν η αξιοπιστία και η ασφάλεια των μετακινήσεων, η διαλειτουργικότητα των συστημάτων με άλλες χώρες και να βελτιωθούν συνολικά οι παρεχόμενες υπηρεσίες τόσο σε επιβατική, όσο και σε εμπορευματική κίνηση.
-Διασύνδεση απομακρυσμένων περιοχών (πολιτιστικού – τουριστικού ενδιαφέροντος) με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά με το κυρίως δίκτυο.
-Ενίσχυση πολυτροπικότητας μέσω διασύνδεσης κρίσιμων εγκαταστάσεων (λιμανιών, αεροδρομίων, ΒΙΠΕ, μεγάλων εμπορευματικών κέντρων) με το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας για την ανάπτυξη των εμπορευματικών μεταφορών.
Προτεραιότητα θα πρέπει να αποτελούν οι συνδέσεις με Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Βόλο, Λαύριο.
-Επιτάχυνση της διασύνδεσης της Ελλάδας με τα Βαλκάνια και την υπόλοιπη Ευρώπη μέσω του σιδηρόδρομου (σιδηροδρομική ΕΓΝΑΤΙΑ – σύνδεση Αλεξανδρούπολη/Ορμένιο – συνδέσεις με λιμάνια του Διευρωπαϊκού Δικτύου Μεταφορών).
-Ενίσχυση έρευνας και καινοτομίας με εξέταση νέων τεχνολογιών που θα μειώσουν το κατασκευαστικό και κυρίως το λειτουργικό κόστος (τρένα υδρογόνου).
Πιλοτικά έργα στην κατεύθυνση αυτή. Ενίσχυση της συνεργασίας ακαδημαϊκών και ερευνητικών κέντρων με Φορείς διαμόρφωσης πλαισίου Μελέτης, Ωρίμανσης, Δημοπράτησης, Κατασκευής, Λειτουργίας και Συντήρησης σιδηροδρομικών έργων.
-Δημιουργία Μηχανισμού Ωρίμανσης Έργων ο οποίος θα παρακολουθεί όλα τα επιμέρους στάδια έως την έναρξη της υλοποίησης των εργασιών (κατασκευή).
-Προτεραιοποίηση έργων βάσει προγραμματισμού, χρησιμοποιώντας κατάλληλα εργαλεία και μεθόδους αποδεκτές με βάση την επιστήμη και την τεχνική (π.χ. μελέτες σκοπιμότητας και εφικτότητας, εργαλεία λήψης αποφάσεων και προσομοίωσης)
Στόχος να αξιοποιηθούν στον μέγιστο βαθμό οι διαθέσιμοι πόροι.
-Στοχευμένη αξιοποίηση διακριτών χρηματοδοτικών πηγών με ιεράρχηση των έργων βάσει καθορισμένης μεθοδολογίας και κριτηρίων (π.χ. διασφάλιση περιβαλλοντικής βιωσιμότητας – ψηφιοποίηση – οικονομική βιωσιμότητα κλπ.).
-Σύνταξη επικαιροποιημένου και σαφούς Εθνικού Κανονιστικού Πλαισίου για την εκπόνηση μελετών και τη δημοπράτηση σιδηροδρομικών έργων, με πρόβλεψη κατάλληλων μηχανισμών για τακτικές αναθεωρήσεις – επικαιροποιήσεις – ενημερώσεις, ώστε αυτό να συμβαδίζει με τις τρέχουσες τεχνολογικές εξελίξεις.
Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στην ενσωμάτωση των Τεχνικών Προδιαγραφών Διαλειτουργικότητας του Ευρωπαϊκού Σιδηροδρομικού Συστήματος.
-Εφαρμογή διαδικασιών πιστοποίησης γνωστικού επιπέδου και εξειδίκευσης για μελετητές σιδηροδρομικών έργων.
-Επιτάχυνση των διαδικασιών αναδιάρθρωσης του ΟΣΕ και των ΓΑΙΑΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και ΤΡΑΙΝΟΣΕ.
Εξειδίκευση δράσεων και σύνταξη συγκεκριμένων χρονικών στόχων για την υλοποίηση των προβλεπόμενων διοικητικών και οργανωτικών αλλαγών που προβλέπονται στον Ν. 3891/2010 (ΦΕΚ 188/Α/2010).
-Δημιουργία Εθνικού ψηφιακού μητρώου σιδηροδρομικών υποδομών και σιδηροδρομικής ακίνητης περιουσίας, αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα των Συστημάτων Γεωγραφικών Πληροφοριών (Γ.Π.Σ. – GIS), με στόχο να υπάρχει κεντρική διαχείριση της χωρικής και περιγραφικής πληροφορίας των στοιχείων εκάστου σιδηροδρομικού άξονα.
Επιπλέον, σύνδεσή του με το Εθνικό Σημείο Πρόσβασης της Ελλάδας (National Access Point).