THEPOWERGAME
Μια… οικονομική νότα αισιοδοξίας έστειλε από το ψηφιακό πάνελ του ετήσιου συνεδρίου του The Economist, η ομάδα των επτά, που πέραν του δημοσίου χρέους και την πανδημία, σκιαγράφησε άλλος πιο σίγουρος, άλλος πιο συγκρατημένος, την επόμενη μέρα.
Κοινή συνισταμένη, ο λόγος του δημοσίου χρέους προς το ΑΕΠ στο 200% και πώς αυτό δεν θα δημιουργήσει περαιτέρω ελλείμματα, ή μάλλον πώς αυτά που θα δημιουργηθούν θα μπορέσουν να αντισταθμισθούν από αναπτυξιακές μεταρρυθμίσεις και μέτρα. Και οι επτά εν πολλοίς οικονομολόγοι και ορισμένοι εξ αυτών και καθηγητές, που έχουν θητεύσει σε υπουργικούς θώκους – οι κκ. Π. Τσακλόγλου, Τ. Γιαννίτσης, Γ. Χουλιαράκης, Γ. Παπακωνσταντίνου- ένας τραπεζίτης, ο κ. Γ. Τανισκίδης, ο οικονομολόγος κοινωνιολόγος Αρ. Δοξιάδης και η αναλύτρια ερευνήτρια, κυρία Φαίη Μακαντάση.
Το πώς θα χειρισθούν οι κυβερνήσεις την πρόκληση της πανδημίας, τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν, τους πόρους που θα εισρεύσουν από την ΕΕ αλλά και την αντίδραση της κοινωνίας, έθεσαν ο καθένας από την πλευρά του, στο σημερινό συνέδριο.
Παίρνοντας πρώτος τον λόγο, ο κ. Π. Τσακλόγλου, υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, αφού διευκρίνισε ότι οι δυσμενείς επιπτώσεις της πανδημίας ήταν σημαντικές στο ΑΕΠ από κλάδους που επλήγησαν πολύ (τουρισμός, μεταφορές, εστίαση κ.α.), μίλησε για επενδυτικές ευκαιρίες που η χώρα μπορεί να εκμεταλλευθεί, έχοντας ένα δυναμικό συγκριτικό πλεονέκτημα. Η πανδημία δεν σταμάτησε τις μεταρρυθμίσεις, πρόσθεσε ο υπουργός, αναφερόμενος στην ενεργό συμμετοχή της κυβέρνησης σε αυτόν τον τομέα. Τόσο πριν την πανδημία, όσο και κατά τη διάρκειά της, έγιναν πολλά βήματα προς την κατεύθυνση αναμόρφωσης της αγοράς εργασίας και του ασφαλιστικού με νέα νομοσχέδια, όπως επίσης και στην εφαρμογή ψηφιακής τεχνολογίας στο δημόσιο τομέα. Ακόμα έχουμε δουλειά μπροστά μας, αλλά είμαι πολύ αισιόδοξος. Το δημόσιο χρέος μπορεί να είναι υψηλό, αλλά έχουμε την ευκαιρία να εκμεταλλευθούμε τους πόρους που υπάρχουν και με το σωστό μίγμα πολιτικής να οδηγήσουμε την Ελλάδα σε υψηλό ρυθμό ανάπτυξης, είπε κλείνοντας την ομιλία του.
Από πλευράς του, ο πρώην υπουργός και ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Τάσος Γιαννίτσης διερωτήθηκε μεταξύ άλλων για το πώς θα καλυφθεί το επενδυτικό χάσμα, πώς θα προσελκύσει η χώρα άμεσες ξένες επενδύσεις τεχνολογικά προηγμένες ή ολικής παραγωγικότητας , αλλά και τι ποιοτικά χαρακτηριστικά θα έχουν οι επενδύσεις αυτές. Βέβαια οι επενδύσεις από μόνες τους, δεν είναι το μόνο που έχει σημασία, αλλά και η σωστή απορρόφηση των πόρων που θα εισρεύσουν, ώστε παρά το βαθύ χρέος, να ανακτήσει η χώρα τις προϋποθέσεις εκείνες που θα της επιτρέψουν να περάσει στο νεώτερο κομμάτι της ιστορίας της. Άλλωστε, πρόσθεσε, κάθε σοβαρός επενδυτής σταθμίζει συνολικά τις αβεβαιότητες στον μακρύ κύκλο μιας επένδυσης (που μπορεί να κρατήσει και 20 χρόνια) και όχι στον εκλογικό κύκλο λίγων ετών.
Για τον κ. Γιώργο. Χουλιαράκη, πρώην υπουργό Οικονομικών και senior fellow στο Harvard Kennedy, το κρίσιμο μέγεθος δεν είναι τόσο το ύψος του δημοσίου χρέους, αλλά η ικανότητα του χρέους να μπορεί να εξυπηρετείται χωρίς υψηλά πλεονάσματα που επιβαρύνουν την οικονομική δραστηριότητα. Σε χώρες με μεγάλα ασφάλιστρα κινδύνου, όπως η Ελλάδα, το υψηλό δημόσιο χρέος κανονικά θα αποτελούσε εμπόδιο στην οικονομική δραστηριότητα και θα απαιτούσε τη λύση της αναδιάρθρωσης του χρέους.
Η Ελλάδα όμως, ενώ έχει τα χαρακτηριστικά των χωρών αυτών, δεν βρίσκεται σε αυτή τη θέση. Αντιθέτως, όπως επεσήμανε, βρίσκεται σε ευνοϊκή θέση με χαμηλές ακαθάριστες ανάγκες για τα επόμενα 10 χρόνια. Με το σημερινό ταμειακό απόθεμα, δεν βλέπουμε πρόβλημα βιωσιμότητας του χρέους για τα επόμενα 5-10 χρόνια, τόνισε, αλλά είναι κρίσιμο να υπάρξουν συγκεκριμένες δράσεις για να στηριχθεί η επιστροφή σε ανάκαμψη και να ενισχυθεί η οικονομική δραστηριότητα σε κλάδους που έχουν πληγεί. Παράλληλα βέβαια με μεταρρυθμίσεις που στοχεύουν σε αύξηση παραγωγικότητας.
Τη σκυτάλη πήρε ο πρώην υπουργός Οικονομίας, επίσης καθηγητής, κ. Γιώργος Παπακωνσταντίνου, ο οποίος επικεντρώθηκε στο πού θα βρεθεί η οικονομία μετά την πανδημία. Για τα επόμενα 2- 3 χρόνια, όπως είπε, το περιβάλλον θα είναι θετικό για τη χώρα, λόγω της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της χαλαρής δημοσιονομικής πολιτικής. Σίγουρα έχουμε μπροστά μας ένα παράθυρο ευκαιρίας. Είναι όμως μικρό και κάποια στιγμή θα κλείσει. Θα κινηθούμε σωστά; αναρωτήθηκε, διευκρινίζοντας ότι το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης θα πρέπει να δημιουργήσει πέραν της αυξημένης παραγωγικότητας, νέες θέσεις εργασίας από επενδύσεις που θα έρθουν στη χώρα. Και τόνισε την ανάγκη δημιουργίας κοινωνικής αποδοχής γύρω από το Σχέδιο αυτό, διότι αυτό είναι το ζητούμενο και εκεί υπάρχει έλλειμμα. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να επιταχυνθούν οι μεταρρυθμίσεις και μάλιστα, με ρυθμό υψηλότερο των «ανταγωνιστών» της χώρας. Ειδικά σε μια περίοδο όπου οι διεθνείς αγορές αντιμετωπίζουν ευμενώς χώρες σαν την Ελλάδα, με υψηλό δημόσιο χρέος.
Το ρόλο των τραπεζών στην μετά την πανδημία εποχή ανέλυσε ο κ. Γιώργος Τανισκίδης, πρόεδρος της Optima Bank, επισημαίνοντας ότι οι σημερινές συνθήκες με τη συσσωρευμένη ζήτηση και την επάρκεια πόρων θα βελτιώσουν ακόμη περαιτέρω το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, που κατάφερε να αντιστρέψει τον αρνητικό λόγο καταθέσεων προς δάνεια την περίοδο πριν τα capital controls το 2015, όχι μόνο σε θετικό αριθμητή, αλλά σε πολλαπλάσια αύξηση καταθέσεων (163 δισ ευρώ σήμερα). Παράλληλα είναι επιτεύξιμοι οι στόχοι των τραπεζών για μείωση των Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων τους σε μονοψήφια ποσοστά τους προσεχείς 12 μήνες.
Εκφράζοντας την αισιοδοξία του, τόνισε ότι αν και ανακόπηκε ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας λόγω πανδημίας, υπάρχει η ασφαλής πεποίθηση ότι σήμερα η χώρα δεν αντιμετωπίζει θέμα χρέους. Πιστεύω, είπε χαρακτηριστικά, ότι είμαστε σε ανοδικό κύκλο και ότι γίνονται διαθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Ως προς την πανδημία, η χώρα είναι σε καλύτερη κατάσταση από την Ευρώπη και αναφορικά με τα κρούσματα (3% Ελλάδα με Μ.Ο. Ευρώπης 6%), και τους θανάτους (0,008% του πληθυσμού Ελλάδας έναντι 0,14% Ευρώπης) και τον εμβολιασμό (12% σε σχέση με 12,5%).
Ο οικονομολόγος κοινωνιολόγος και partner Big Pi Ventures, κ. Αρίστος Δοξιάδης, έθεσε μια άλλη παράμετρο , αυτόν της Οικονομίας της Γνώσης. Αναφέρθηκε στην άνοδο της καινοτομίας και τις εταιρίες start up καθώς και στις εξαγώγιμες επαγγελματικές υπηρεσίες μεμονωμένων ανθρώπων, όπως μηχανικών, καλλιτεχνών, αρχιτεκτόνων, δημοσιογράφων , ερευνητών που μπορούν να εξάγουν την προστιθέμενη αξία της παραγωγής του έργου τους. Μάλιστα, όπως είπε, η χώρα υπολείπεται σε ποσοστά σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, καθώς εξάγεται μόλις το 14% της προστιθέμενης αξίας του κλάδου αυτού (professional services) έναντι 34% του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Ειδικά για τις start up εταιρίες ανέφερε ότι συνολικά σήμερα αποτιμώνται σε 4 δισ ευρώ όταν πριν λίγα χρόνια, δεν έφταναν το 1 δισ ευρώ και απασχολούν 2.000 άτομα, αντανακλώντας αύξηση στην απασχόληση αυτή κατά 60% την περίοδο 2013-2018.
Σαφή αναφορά στο brain drain έκανε η επικεφαλής αναλύτρια του ερευνητικού κέντρο diaNEOsis, κυρία Φαίη Μακαντάση, δίνοντας συγκεκριμένα στοιχεία με βάση τα οποία 427.000 Έλληνες αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν. Τα 3/4 του αριθμού αυτού πέραν του ότι είναι νέα σε ηλικία άτομα είναι πτυχιούχοι που παρήγαγαν προϊόν αξίας 50 δισ. ευρώ στις χώρες που πήγαν και πλήρωσαν 13 δισ. ευρώ φόρους, όταν το ελληνικό δημόσιο δαπάνησε για τη μόρφωσή τους, 8 δισ ευρώ. Πέραν αυτού, χρειάζεται να αυξηθούν γρήγορα νέες επενδύσεις και το ζητούμενο σε κάθε περίπτωση είναι η υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων. Με σταθερή πολιτική θέληση να λυθούν όλα τα προβλήματα που ανακόπτουν τις προοπτικές ανάπτυξης και να επιταχυνθεί η μεταρρύθμιση στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, στο φορολογικό, στη νομοθέτηση νέων νόμων, στην ανεπάρκεια της δημόσιας διοίκησης. Υπάρχει αισιοδοξία, αρκεί να υπάρξει και εφαρμογή σε αυτή την τεράστια ευκαιρία που παρουσιάζεται.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
