THEPOWERGAME
Η αύξηση της τουριστικής κίνησης και τα υψηλά επίπεδα κατανάλωσης καφέ εκτός σπιτιού από Έλληνες καταναλωτές «πριμοδοτούν» τη δραστηριότητα των αλυσίδων καφέ και, παρά τις αλλεπάλληλες κρίσεις που επιβάρυναν τον κλάδο της καφεστίασης, ενθαρρύνουν την τοποθέτηση στην αγορά νέων σημάτων.
Έτσι, εκτός από τα εδραιωμένα σήματα, όπως Flocafé, Coffee Island, Mikel κ.ά., από την περίοδο της υπερδεκαετούς κρίσης, που συνέπεσε με την άνθηση του 3ου κύματος καφέ και μετέπειτα, αναπτύχθηκαν νέες επιχειρήσεις, ειδικά σε πόλεις με πολλή νεολαία (με πανεπιστήμια και ΤΕΙ, όπως η Πάτρα, η Ξάνθη, η Λάρισα κ.ά.). Τα νέα σήματα ενίσχυσαν τον ανταγωνισμό, οδηγώντας τους μεγάλους παίκτες σε επενδύσεις rebranding, γεωγραφική επέκταση σε σημεία εμπορικού ενδιαφέροντος, εξαγορές μικρότερων δικτύων και ανάπτυξη νέων concepts και νέων υπηρεσιών.
Υπενθυμίζεται ότι την αγορά άνοιξε ουσιαστικά η αλυσίδα Flocafé του ομίλου εστίασης της Vivartia, που εγκαινίασε το πρώτο της κατάστημα στην Αθήνα το 1994 και ακολούθησε τα τελευταία χρόνια το νεότερο σήμα Flocafe Espresso Room. Σημειώνεται ότι το 1994 εγκαινίασε την παρουσία της και η Coffeeway στο Κολωνάκι. Επίσης, το 2002 ήρθαν τα Starbucks, η αμερικανική εταιρεία που δοκιμάζει τις αντοχές της σήμερα στην τοπική αγορά, καθώς εκκρεμεί η ανανέωση της σύμβασης εκμετάλλευσης του σήματος από την οικογένεια Μαρινόπουλου (Παναγιώτη και Στέφανο), που βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις τον τελευταίο χρόνο τόσο με την πολυεθνική, όσο και με τις δανείστριες τράπεζες. Η μητρική Starbucks ιδρύθηκε τo 1971, εγκαινιάζοντας το 2ο κύμα καφέ, τότε που περάσαμε από την κατανάλωση καφέ στο σπίτι στον σερβιρισμένο φρεσκοκαβουρδισμένο καφέ. Σηματοδότησε την ανάπτυξη μεγάλων παγκόσμιων αλυσίδων καφέ, τάση που ήρθε μερικές δεκαετίες αργότερα στην Ελλάδα.
Έτσι, η Coffee Island, που σήμερα διαθέτει δίκτυο που πλησιάζει τα 500 σημεία σε Ελλάδα κι εξωτερικό, άνοιξε το πρώτο καφεκοπτείο στην Πάτρα το 1999, ενώ το 2009 ήταν που λάνσαρε υπηρεσίες takeaway (coffee on-the-go), υιοθετώντας το σημερινό concept, που συνδυάζει το καφεκοπτείο με το espresso bar. Ένα άλλο δημοφιλές brand, η Mikel, ξεκίνησε από τη Λάρισα, όπου εγκαινίασε το πρώτο της κατάστημα το 2008, ενώ την ίδια χρονιά άνοιξε και το πρώτο κατάστημα της επίσης λαρισινής αλυσίδας Bruno Coffee Stores. Μια χρονιά αργότερα, το 2009, άνοιξε το πρώτο κατάστημα της αλυσίδας Coffee Lab στη Χαλκίδα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στις αρχές της χιλιετίας, με την έλευση του 3ου κύματος καφέ και την εστίαση στην αλυσίδα αξίας του καφέ, στους παραγωγούς και στην ποιότητα του προϊόντος, υφιστάμενα σήματα έδωσαν χώρο στη νέα τάση, ενώ εμφανίστηκαν στην αγορά και νέα σήματα-πρεσβευτές της νέας τάσης, που έγινε πιο αισθητή στην τοπική αγορά γύρω στο 2010. Μια τέτοια περίπτωση θεωρείται η Coffee Lab. Έκτοτε ακολούθησαν άλλα δύο κύματα καφέ, το 4ο, με επίκεντρο την επιστήμη του καφέ, και το 5ο, με εστίαση στη συνολική εμπειρία του καταναλωτή και ειδικά της νέας γενιάς, millennials και gen Z.
Αλυσίδες καφέ όπως οι παραπάνω χαίρουν σήμερα υψηλής αναγνωρισιμότητας λόγω του μεγάλου αποτυπώματός τους εντός και εκτός των τειχών, καθώς πολλές έχουν αναπτύξει ισχυρή παρουσία και στο εξωτερικό, αξιοποιώντας ως εργαλείο επέκτασης το franchising. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι στην πλειονότητά τους έχουν μεγαλύτερη έκθεση στην Αττική, καθώς στη Βόρεια Ελλάδα αναπτύσσονται και τοπικά σήματα, όπως ο όμιλος Today Group, που άνοιξε το πρώτο κατάστημα Today Stores το 2003 στον χώρο της μικρής λιανικής και το 2011 το πρώτο Todaylicious, κάνοντας ντεμπούτο στον χώρο της εστίασης και του καφέμ για να ακολουθήσει το concept Today’s Delicious Stores. Τοπικής εμβέλειας είναι και η Seven2Seven, με παρουσία στην αγορά από το 2011 και επίκεντρο τον καφέ και τα μικρογεύματα, η οποία εξαγοράστηκε πέρυσι από την αλυσίδα Γρηγόρης, με δραστηριότητα ευρύτερα στην καφεστίαση από το 1972. Σε άλλα σήματα, σημειώνεται η The Espressonist Coffee Company από την Ξάνθη, που εγκαινίασε το πρώτο της κατάστημα το 2011, ενώ στη Θεσσαλονίκη έχει αναπτυχθεί σημαντικά και η Bruno, η οποία έχει μεν επίκεντρο τη Λάρισα, όπως αναφέρθηκε, αλλά έχει αναπτύξει σημαντικά το δίκτυό της στους γειτονικούς νομούς μέχρι τα βόρεια. Σημειώνεται ότι στη Λάρισα, εν έτει 1998, εγκαινίασε τη δραστηριότητά της και η αλυσίδα De Tox, που επεκτάθηκε στους γύρω νομούς, φτάνοντας σταδιακά μέχρι τη Θεσσαλονίκη και τον Έβρο, ενώ έχει τοποθετήσει το σήμα της και στην πρωτεύουσα.
Με μικρότερο δίκτυο η Baristas Coffee, επεκτείνεται επίσης στην Αττική, έχοντας εγκαινιάσει δραστηριότητα το 2014 στα Φάρσαλα. Την ίδια χρονιά άρχισε και η δραστηριότητα της Caffeine Roastery Superfoods, με αφετηρία την Ξάνθη. Η Baristi Speciality Coffee ξεκίνησε από την Αμφιάλη και άνοιξε το πρώτο της κατάστημα franchise το 2015 στον Πειραιά. Σημειώνονται επίσης η Coffee Berry, με δραστηριότητα από το 2016, η Coffee Dive, που υπόσχεται εκλεκτές ποικιλίες καφέ απ’ όλο τον κόσμο, τα καφεκοπτεία Λουμίδη, που έχουν μπει στον καφέ take away με Coffee Brew Bar, ενώ πιο νέα και ανερχόμενη είναι η αλυσίδα IL Toto, που αντιπροσωπεύει σύμφωνα με τα στελέχη της το 5ο κύμα καφέ κι έχει την αφετηρία της στο Αιγάλεω. Ιδρύθηκε το 2017 με αρχική δραστηριότητα την παραγωγή και το χονδρεμπόριο καφέ, με εργοστάσιο καφεκοπτείου στο Περιστέρι.