THEPOWERGAME
«Ραντεβού» τον Δεκέμβριο για νέα μέτρα στήριξης δίνει η κυβέρνηση με τα νοικοκυριά και τις ευπαθείς ομάδες υπό τον κίνδυνο των νέων ενεργειακών αναταράξεων στην πραγματική οικονομία από τη πολεμική σύρραξη στη Μέση Ανατολή.
Σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας σε αυτή τη φάση δεν υπάρχουν περιθώρια για νέα πυροσβεστικά μέτρα, καθώς η κυβέρνηση εξάντλησε τις ταμειακές αντοχές μοιράζοντας στη κοινωνία ότι μπορούσε να μοιράσει και πλέον οι όποιες αποφάσεις μετατίθενται στο τέλος του έτους ανάλογα με τη ταχύτητα της ανάπτυξης και τις δημοσιονομικές επιδόσεις.
Σε περίπτωση που το υπερπλεόνασμα κλείσει πάνω από το στόχο για 1,1% του ΑΕΠ το επιπλέον ποσό που απελευθερώνεται θα κατευθυνθεί σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες με τη μορφή έκτακτων εισοδηματικών ενισχύσεων. Με βάση τις προβολές που κάνουν οι υπηρεσίες στο Γενικό Λογιστήριο δεν αποκλείεται τελικά το πρωτογενές πλεόνασμα να διαμορφωθεί κατά 0,2% – 0,3% υψηλότερα από το στόχο, στο 1,4% του ΑΕΠ πράγμα που σημαίνει ότι θα δημιουργηθεί ένα μαξιλάρι της τάξης έως 400 εκατ. ευρώ.
Στο πλαίσιο αυτό εξετάζεται η επέκταση για ένα ακόμα εξάμηνο, έως το τέλος Ιουνίου του 2024 των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ σε εστίαση, μεταφορές, τουρισμό και πολιτισμό με τη διαφορά ότι το μέτρο δεν θα είναι οριζόντιο αλλά στοχευμένο προκειμένου η τρύπα στα ταμεία να μην φθάσει τα 250 εκατ. ευρώ. Το σενάριο που κερδίζει έδαφος είναι ο μειωμένος ΦΠΑ 13% να ισχύσει μόνο για τις μεταφορές προκειμένου να αποφευχθούν νέα «καπέλα» στις τιμές των εισιτηρίων που θα φανούν στον πληθωρισμό. Σε αυτή την περίπτωση το κόστος για τον προϋπολογισμό θα είναι 160 εκατ. ευρώ.
Ανοικτό είναι επίσης το ενδεχόμενο για την χορήγησης μίας νέας επιταγής ακρίβειας σε ευάλωτους και ανέργους ή νέες παρεμβάσεις στα καύσιμα με απευθείας επιδοτήσεις στην αντλία εφόσον οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου συνεχίσουν να κινούνται ανοδικά. Υπενθυμίζεται ότι η επιταγή ακρίβειας των 250 ευρώ πέρυσι τα Χριστούγεννα είχε στοιχίσει 232 εκατ. ευρώ και άλλα 94 εκατ. ευρώ η επιδότηση στο πετρέλαιο θέρμανσης.
Κυβερνητικές πηγές τονίζουν ότι δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να θιγούν δύο ακόμα κόκκινες γραμμές που αφορούν στη διαφύλαξη της δεξαμενής των ταμειακών διαθέσιμων στη στάθμη των 35- 36 δισ. ευρώ που αποτελούν ασπίδα για φθηνότερο δανεισμό από τις αγορές και στη τήρηση της κοινοτικής ντιρεκτίβας για αντικατάσταση των οριζόντιων μέτρων στήριξης με στοχευμένες και με συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα παρεμβάσεις με χαμηλό κόστος για το προϋπολογισμό.
Πάντως στο οικονομικό επιτελείο έχει σημάνει συναγερμός για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και τις επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία, τα δημόσια οικονομικά και το μεσοπρόθεσμο σχεδιασμό. Ο προβληματισμός έχει να κάνει κυρίως από τις ενεργειακές επιπτώσεις του πολέμου και με το γεγονός ότι σε αυτή τη φάση ουδείς είναι σε θέση να προβεί σε ασφαλή εκτίμηση για το αν και πόσο θα επηρεασθούν οι τιμές του πετρελαίου. Το επίπεδο ανησυχίας στις αγορές παραμένει αρκετά υψηλό καθώς εκφράζονται φόβοι για σοβαρές διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα που θα ανεβάσουν την τιμή στο «μαύρο χρυσό».
Σημειώνεται ότι το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού έχει συνταχθεί με πρόβλεψη για μέση τιμή αργού πετρελαίου 81,2 δολάρια το βαρέλι το 2024 από 81,8 δολάρια φέτος αλλά ήδη με το ξέσπασμα του πολέμου οι τιμές του πετρελαίου έχουν κάνει άλμα αγγίζοντας μέσα στην εβδομάδα τα 87 δολάρια το βαρέλι.
«Χρυσή χρονιά» θα είναι (και) το 2024 για τις φορολογικές εισπράξεις που λόγω της ισχυρότερης ανάπτυξης εκτιμάται ότι θα ανέλθουν στα 63 δισ. ευρώ από 61,3 δισ. ευρώ φέτος που αποτελεί την υψηλότερη επίδοση της τελευταίας δωδεκαετίας. Τον επόμενο χρόνο υπολογίζεται ότι εισρεύσουν παραπάνω έσοδα κατά 1,576 δισ. ευρώ σε σχέση με φέτος με το 1δισ. ευρώ να συγκεντρώνεται από τον ΦΠΑ και τα υπόλοιπα 600 εκατ. ευρώ να βγαίνουν από τις τσέπες των φυσικών προσώπων. Η εξέλιξη αυτή συνδέεται ευθέως με την σημαντική αύξηση που θα σημειώσουν τα εισοδήματα τονώνοντας έτσι την κατανάλωση με αποτέλεσμα ο ρυθμός μεγέθυνσης της οικονομίας να οδηγηθεί στο 3% το 2024 από 2,3 % φέτος. Ώθηση στο ΑΕΠ αναμένεται να δώσουν οι επενδύσεις και το ισχυρότερο τουριστικό ρεύμα.