Δύο σοβαρές απειλές καλείται να αντιμετωπίσει ο ελληνικός τουρισμός το 2024, μετά την, όπως όλα δείχνουν, φετινή χρονιά-ρεκόρ. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις στην Ελλάδα έχουν βαλθεί να καταρρίψουν το ιστορικό υψηλό του 2019 και με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία, θα το καταφέρουν. Το 2024 θα είναι ένα διαφορετικό έτος, που θα χαρακτηριστεί από δύο σημαντικές εξελίξεις. Τη συσσωρευμένη επίπτωση της παρατεταμένης ακρίβειας και το τέλος των «ταξιδιών εκδίκησης».
Ο τουριστικός κλάδος αποτελεί ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της παγκόσμιας οικονομίας και ένα πολύ μεγαλύτερο της ελληνικής οικονομίας. Το 2023 εκτιμάται ότι θα συνεισφέρει 15,5 τρισ. δολάρια στο παγκόσμιο ΑΕΠ, αποτελώντας το 11,6% της συνολικής οικονομικής παραγωγής του πλανήτη. Είναι ένας κλάδος που απασχολεί το 12% του παγκόσμιου εργατικού δυναμικού. Στην Ελλάδα η έμμεση συνεισφορά του αγγίζει βάσει κάποιων εκτιμήσεων ακόμη και το 30% του ΑΕΠ.
Το τέλος της πανδημίας και η επανεκκίνηση των οικονομικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων γέννησαν ένα νέο όρο για την παγκόσμια τουριστική βιομηχανία, ο οποίος κυριάρχησε το 2022 και το 2023. Τα «ταξίδια εκδίκησης» αφορούν την αυξημένη διάθεση των ανθρώπων να ταξιδέψουν ανά τον κόσμο μετά τα δύο χρόνια απομόνωσης που αναγκάστηκαν να ζήσουν εξαιτίας της πανδημίας και των lockdowns.
Τα νούμερα είναι αποκαλυπτικά. Σχετικές έρευνες οργανισμών, όπως το WTTC, έδειξαν ότι πάνω από 8 στους 10 αύξησαν το 2022, σε σύγκριση με το 2019, τα χρήματα που σκόπευαν να δαπανήσουν για ταξίδια. Για το 2023 περίπου 4 στους 10 σκόπευαν να αυξήσουν και άλλο τον προϋπολογισμό για ταξίδια και άλλοι 3 στους 10 θα ξόδευαν τα ίδια με πέρυσι. Η Ελλάδα ήταν από τους κερδισμένους της τάσης αυτής, καθώς το 2022 εμφάνισε τη μεγαλύτερη αύξηση σε εισπράξεις μεταξύ των χωρών της Μεσογείου.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού των Ηνωμένων Εθνών προβλέπει ότι η αγορά του παγκόσμιου τουρισμού θα ανακάμψει το 2023 κατά 80% έως 95% του επιπέδου που βρισκόταν πριν από την πανδημία, όταν το 2022 έφτασε στο 63% του 2019.
Από τον περασμένο Μάιο η πανδημία δεν αποτελεί παγκόσμια έκτακτη ανάγκη. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε ότι ήρε το ύψιστο υγειονομικού συναγερμού και σταδιακά ο πλανήτης επιστρέφει στην κανονικότητα. Μαζί αναμένεται να εξομαλυνθεί και η τουριστική κίνηση, καθώς θα εξασθενεί η μανία των «ταξιδιών εκδίκησης». Η αντιστροφή της τάσης, σε συνδυασμό με τη μεγάλη κρίση κόστους ζωής, που πλήττει τις ανεπτυγμένες οικονομίες, θα έχουν αντίκτυπο στον τουρισμό.
Μελέτη της Morning Consult με τίτλο «The State of Travel and Hospitality» για τον μήνα Σεπτέμβριο έδειξε ότι η πρόθεση για ταξίδια μειώθηκε κατά 11 ποσοστιαίες μονάδες στη Γαλλία και κατά 6% στη Γερμανία και οι ειδικοί προειδοποιούν ότι φτάνουμε στο τέλος των «ταξιδιών εκδίκησης».
Ο μεγαλύτερος «πονοκέφαλος» για τους καταναλωτές που θέλουν να ταξιδέψουν είναι ο πληθωρισμός. Οι ταξιδιώτες αναζητούν τις καλύτερες προσφορές και τους πιο οικονομικούς προορισμούς. Τις περισσότερες φορές, όμως, οι προσφορές αδυνατούν να τονώσουν τη ζήτηση στον βαθμό που χρειάζεται, ενώ αρκετοί προγραμματίζουν ταξίδια για περιόδους μειωμένης ζήτησης λόγω των χαμηλότερων τιμών. Ένα στοιχείο που θα μπορούσε να αποδειχθεί «σανίδα σωτηρίας» για τον τουρισμό είναι η τάση που παρατηρείται, με τους πολίτες να δαπανούν πλέον περισσότερα χρήματα για ταξίδια και τουρισμό, μειώνοντας τις δαπάνες για άλλες δραστηριότητες. Συνολικά, ωστόσο, τα αποτελέσματα αναμένεται να είναι αρνητικά το 2024.
