Σχεδόν 16,5 λεπτά πήρε πάνω της η λιανική τιμή της αμόλυβδης (95 οκτανίων) βενζίνης μέσα στους δύο τελευταίους μήνες. Η μέση τιμή πώλησης στα μεγάλα αστικά κέντρα αυξήθηκε περίπου 9% και διαμορφώθηκε σε 1,97 ευρώ το λίτρο, από 1,80 ευρώ που ήταν στις 15 Ιουλίου 2023, όταν άρχισε η άνοδος των διεθνών τιμών καυσίμων.
Χειρότερη είναι η κατάσταση στο πετρέλαιο κίνησης. Μέσα στο τελευταίο δίμηνο, η μέση τιμή του ανά λίτρο ανατιμήθηκε κατά 17% και διαμορφώθηκε σε 1,76 ευρώ, από περίπου 1,5 ευρώ που ήταν δύο μήνες πριν. Γι’ άλλη μια φορά, όπως διαπιστώνουν οι οδηγοί, το diesel κίνησης πλησιάζει επικίνδυνα την τιμή της βενζίνης. Το ίδιο είχε συμβεί πέρυσι τέτοια εποχή που η τιμή του πετρελαίου κίνησης είχε εξισωθεί και κάποια στιγμή είχε ξεπεράσει την τιμή της βενζίνης.
Η αύξηση των τιμών στα καύσιμα αποδίδεται αποκλειστικά στην αύξηση των διεθνών τιμών πετρελαίου. Η προθεσμιακή τιμή του βαρελιού Brent ξεπέρασε τα 94 ευρώ το βαρέλι, κάτι που έχει συμβεί άλλες τρεις φορές στην ιστορία του συγκεκριμένου προϊόντος . Ωστόσο παράγοντες της αγοράς αποδίδουν την πορεία αυτή κυρίως σε χρηματιστηριακά παιχνίδια, αλλά και την μείωση της τιμής του ευρώ έναντι του δολαρίου (περίπου 3% από τα μέσα στους τελευταίους τρεις μήνες), παρά σε πραγματικούς λόγους που οδηγούν σε αύξηση των τιμών π.χ. μείωση της παραγωγής ή προβλήματα στην τροφοδοσία της αγοράς.
Κάποιοι αναφέρουν τα πλήγματα στα λιμάνια της Κριμαίας ή τις δηλώσεις των Αράβων του ΟΠΕΚ περί μείωσης της παραγωγής. Ωστόσο τα γεγονότα αυτά καθ’ αυτά, δεν δικαιολογούν την απότομη αύξηση της τιμής του Brent από τα 75 δολ. που ήταν στα μέσα του περασμένου Ιουλίου στα 94 δολ. σήμερα.
Το θέμα φέρνει πονοκέφαλο στην κυβέρνηση. Με βάση τις τρέχουσες τιμές πετρελαίου και τις τιμές που το διαθέτουν τα ελληνικά διυλιστήρια, το πετρέλαιο θέρμανσης που θα αρχίσει να πουλιέται σε ένα μήνα από σήμερα, θα έχει λιανική τιμή 1,55 ευρώ το λίτρο. Η τιμή αυτή θα προκαλέσει μεγάλο πονοκέφαλο στη κυβέρνηση καθώς πέρυσι το πετρέλαιο θέρμανσης ξεκίνησε από τα 1,40 ευρώ.
Σημειώνεται ότι τον Οκτώβριο του 2022, η τιμή του πετρελαίου -και γενικότερα των καυσίμων- ήταν υψηλότερη από την τρέχουσα τιμή, αλλά η κυβέρνηση επιδότησε με 25 λεπτά την τελική τιμή πώλησης ανά λίτρο. Πάνω σε αυτή την επιδότηση, η ΕΚΟ (Helleniq Energy) πρόσφερε επιπλέον έκπτωση 7,5 λεπτών ανά λίτρο. Έτσι η τιμή πώλησης του πετρελαίου θέρμανσης στα μεγάλα αστικά κέντρα ξεκίνησε περίπου από τα 1,33 ευρώ το λίτρο.
Τελικά, το πρόβλημα της υψηλής τιμής του πετρελαίου θέρμανσης, έλυσε η ίδια η αγορά, με την σταδιακή αποκλιμάκωση των τιμών. Στο τέλος της χειμερινής περιόδου το πετρέλαιο θέρμανσης έφτασε να πουλιέται κάτω από το 1,2 ευρώ το λίτρο, και μάλιστα με μειωμένες επιδοτήσεις.
Φέτος, μετά τον Daniel, τα δημοσιονομικά δεν είναι τόσο ισχυρά όσο ήταν πέρυσι. Επιπλέον οι κυβερνήσεις έχουν τη Κομισιόν και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στην… πλάτη τους , να πιέζουν για άρση των πακέτων στήριξης και επιστροφή στην αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία, ως ένα μέτρο τιθάσευσης όχι μόνον των ελλειμμάτων τους, αλλά και του πληθωρισμού.
Υπενθυμίζεται ότι πέρυσι (σεζόν 2022-2023), το επίδομα θέρμανσης είχε δημοσιονομικό κόστος 275 εκατ. ευρώ και αν προστεθεί και η επιδότηση στην αντλία των 20 λεπτών (προ ΦΠΑ), τότε το κόστος έφτασε τα 520 εκατ. ευρώ.
Ανάλογη δυνατότητα δεν υπάρχει φέτος. Η όποια στήριξη εκτιμάται ότι θα είναι μικρή και μόνον στους πολύ ευάλωτους. Επομένως αν οι διεθνείς τιμές του πετρελαίου παραμείνουν στα παρόντα επίπεδα, τότε οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις θα βάλουν πιο βαθιά το χέρι στη τσέπη.
