THEPOWERGAME
Πρωτοβουλία για την ενίσχυση από τα Ευρωπαϊκά Ταμεία της ελληνικής παραγωγής ελιάς και σταφυλιού, που φέτος περνούν μία από τις χειρότερες κρίσεις των τελευταίων δεκαετιών, λόγω της ακαρπίας και του καύσωνα/περονόσπορου αντίστοιχα, αναλαμβάνει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Την ίδια ώρα, επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους εν λόγω τομείς ζητούν να εφαρμοστεί το μοντέλο Covid στα μέτρα στήριξης για το προσωπικό τους και τις υποχρεώσεις τους.
Στόχος του Έλληνα υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρη Αυγενάκη, είναι να δημιουργηθεί μέτωπο των μεσογειακών χωρών της ΕΕ που αντιμετωπίζουν ανάλογα προβλήματα, ώστε η Ευρωπαϊκή Ένωση να στηρίξει ουσιαστικά τους δύο αυτούς νευραλγικής σημασίας τομείς της αγροτικής οικονομίας, δηλαδή με (επιπλέον) χρηματοδότηση πέρα από το Αποθεματικό Κρίσης για τη Γεωργία, συνολικού προϋπολογισμού 500 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, εκ των οποίων αντιστοιχούν στην Ελλάδα μόλις 15,77 εκατ. ευρώ, που μπορούν να αυξηθούν στα 47,3 εκατ. ευρώ με τη συνδρομή του Κρατικού Προϋπολογισμού.
Άλλωστε, αν και είναι ακόμη νωρίς, καθώς εικόνα υπάρχει μόνο στις πράσινες ελιές και το σταφύλι, με βάση τις πρώτες εκτιμήσεις ο πήχης των αναγκαίων/αιτούμενων αποζημιώσεων τοποθετείται σε πολύ υψηλά επίπεδα, καθώς οι ζημίες αφορούν δεκάδες χιλιάδες παραγωγούς και χιλιάδες επιχειρήσεις, μεγάλο μέρος των οποίων εξαγωγικές.
Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο στην επιτραπέζια ελιά, προϊόν που εξάγεται καθ’ ολοκληρίαν, αποφέροντας πάνω από 600 εκατομμύρια ευρώ (το 2022 οι εξαγωγές ανήλθαν στο επίπεδο ρεκόρ των 660 εκατ. ευρώ) στην ελληνική οικονομία, υπολογίζεται ότι τη νέα σεζόν οι εξαγωγές θα μειωθούν αισθητά, ελλείψει πρώτης ύλης.
Η ανακοίνωση της Πανελλήνιας Ένωσης Μεταποιητών-Τυποποιητών Εξαγωγέων Επιτραπέζιων Ελιών (ΠΕΜΕΤΕ), τα μέλη της οποίας εκπροσωπούν πλέον του 85% στη μεταποίηση των επιτραπέζιων ελιών της εγχώριας παραγωγής και πλέον του 96% των ελληνικών εξαγωγών του προϊόντος, είναι ενδεικτική:
«Η πρωτοφανής ακαρπία των ελαιόδενδρων των επιτραπέζιων ποικιλιών “Χαλκιδική” που διαπιστώνεται στις Π.Ε. Χαλκιδικής, Καβάλας, Μαγνησίας κ.ά. και “Αμφίσσης” (Κονσερβολιά) στις Π.Ε. Φθιώτιδας, Αιτωλοακαρνανίας, Μαγνησίας, Φωκίδας, Άρτας, Λάρισας κ.ά. δημιουργεί συνθήκες ανασφάλειας και απόγνωσης στους ελαιοπαραγωγούς (πρωτογενής τομέας), στη μεταποίηση (δευτερογενής τομέας) και στις εξαγωγές (τριτογενής τομέας), δηλαδή στο σύνολο ταυ εξαγωγικού κυρίως κλάδου των επιτραπέζιων ελιών της χώρας. Ιδιαίτερα στις βασικές ελαιοπαραγωγικές Π.Ε. Χαλκιδικής και Φθιώτιδας, που η οικονομία τους στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην καλλιέργεια και αξιοποίηση του ελαιοκάρπου των παραπάνω ποικιλιών, παράγεται και αξιοποιείται ο κύριος όγκος αυτών (ποικιλία “Χαλκιδική” 80% και “Αμφίσσης” 75% της εγχώριας παραγωγής, από συνολικά 14.000 ελαιοκομικές εκμεταλλεύσεις, σε 316.000 στρέμματα), το φαινόμενο της ακαρπίας προσεγγίζει το 90%, με επίπονες συνέπειες σε οικονομικό και κοινωνικά επίπεδο.
Η ΠΕΜΕΤΕ, λαμβάνοντας υπ’ όψιν τη σπουδαιότητα του προϊόντος για το σύνολο του κλάδου και τη χώρα (Ελλάδα 2η εξαγωγός χώρα στον κόσμο με ετήσια αξία εξαγωγών €600+εκατ.), στέκεται στο πλευρό του Έλληνα ελαιοκαλλιεργητή και μεταποιητή, επισημαίνει το μέγεθος, αλλά και την κρισιμότητα τoυ προβλήματος και επιδιώκει λύση, έχοντας θέσει το θέμα στο υψηλότερο επίπεδο, στο γραφείο τoυ πρωθυπουργού, ζητώντας άμεση στήριξη των θιγόμενων κοινωνικών ομάδων».
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι επιχειρήσεις ζητούν να εφαρμοστεί μοντέλο COVID για την ενίσχυση των εργαζομένων (αναστολή εργασίας), αλλά και των ιδίων, με μέτρα όπως η χορήγηση παράτασης στις φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις τους, καθώς και στην υλοποίηση των επενδυτικών τους σχεδίων, είτε χρηματοδοτούνται από ευρωπαϊκό, είτε από ελληνικό πρόγραμμα.
Στο 30% η μείωση στην παραγωγή κρασιού
Εκτός από τις επιτραπέζιες ελιές, μεγάλη μείωση λόγω ακαρπίας υπολογίζεται και στις ελαιοποιήσιμες ελιές (πιο ακριβής εικόνα θα υπάρχει τον Σεπτέμβριο) και κατά συνέπεια στο ελαιόλαδο, ενώ κατ’ ελάχιστον στο 30% υπολογίζεται η μείωση στην παραγωγή κρασιού, λόγω της μειωμένης παραγωγής εξαιτίας του περονόσπορου και του καύσωνα.
Τεκμηρίωση των ελληνικών θέσεων και συναντήσεις Ελ. Αυγενάκη
Για την τεκμηρίωση των ελληνικών θέσεων ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων έχει συστήσει επιτροπή αποτελούμενη από στελέχη του ΕΛΓΑ και ακαδημαϊκούς, οι οποίοι έχουν ξεκινήσει τη συλλογή και επεξεργασία των στοιχείων.
Για το θέμα των αποζημιώσεων ο κ. Αυγενάκης πρόκειται να έχει μια πρώτη συζήτηση με τους ομολόγους του των υπόλοιπων ευρωπαϊκών κρατών στις αρχές της επόμενης εβδομάδας στην Κόρδοβα της Ισπανίας, όπου συγκαλείται άτυπο συμβούλιο υπουργών Γεωργίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με πρωτοβουλία της ισπανικής προεδρίας (στο πλαίσιο του συμβουλίου οργανώνεται μάλιστα και ειδική εκδήλωση για ελιά-ελαιόλαδο).
Στο επόμενο (επίσημο) συμβούλιο των υπουργών Γεωργίας στις Βρυξέλλες στις 18 και 19 Σεπτεμβρίου, ο κ. Αυγενάκης πρόκειται να κάνει σχετική παρέμβαση και στο περιθώριο του Συμβουλίου να έχει συνάντηση με τον επίτροπο Γεωργίας της ΕΕ, Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι.