Μετά τα πρόστιμα, συνολικού ύψους άνω του 1,4 εκατ. ευρώ, σε αλυσίδες ηλεκτρικών ειδών και οικιακού εξοπλισμού, πληροφορίες αναφέρουν ότι επίκεινται «ηχηρά» πρόστιμα και σε εταιρείες άλλων κλάδων για πλασματικές εκπτώσεις, την ώρα που επικρατεί σύγχυση στην αγορά για την εφαρμογή του νέου Κώδικα Δεοντολογίας περί αναγραφής των τιμών σε εκπτώσεις και προσφορές.
Οι έλεγχοι είναι εντατικοί και, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν μπει στο στόχαστρο των ελεγκτών της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου της Αγοράς (ΔΙΜΕΑ) και μεγάλες εταιρείες από τους κλάδους καλλυντικών, ένδυσης και υποδημάτων, στις οποίες εντοπίστηκαν παραβάσεις. Σημειώνεται ότι οι νέες διατάξεις, στις οποίες ενσωματώνεται ευρωπαϊκή οδηγία, θεσπίστηκαν τον Απρίλιο, οπότε η εφαρμογή του νέου Κώδικα Δεοντολογίας, στην πράξη, φαίνεται με τις θερινές εκπτώσεις.
Σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας περί ανακοίνωσης μειωμένης τιμής, υποδεικνύεται η προγενέστερη τιμή που εφάρμοζε ο έμπορος για καθορισμένο χρονικό διάστημα πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Ως προγενέστερη τιμή νοείται η χαμηλότερη τιμή που εφάρμοσε ο έμπορος κατά τη διάρκεια χρονικού διαστήματος όχι συντομότερου των 30 ημερών πριν από την εφαρμογή της μείωσης της τιμής. Στόχος είναι να αποφεύγεται η τεχνητή διόγκωση της τιμής αναφοράς και εν συνεχεία η παραπλάνηση του καταναλωτή με το ποσοστό της έκπτωσης.
«Αν και έχει γίνει κατανοητό το νέο πλαίσιο, είναι δύσκολο να εφαρμοστεί στην πράξη», σημειώνουν στο powergame.gr στελέχη μεγάλων αλυσίδων. Ας πάρουμε ένα παράδειγμα από τον κλάδο ένδυσης: ένα φόρεμα των 100 ευρώ διατίθεται από 10/7, που άρχισαν οι εκπτώσεις, προς 70 ευρώ (με 30% έκπτωση). Ο έμπορος έπειτα από 30 ημέρες, στις 10 Αυγούστου, αποφασίζει να κάνει μεγαλύτερη έκπτωση για να μειώσει το στοκ του και διαθέτει το φόρεμα με έκπτωση 50%, στα 50 ευρώ. Θα πρέπει να ανακοινώσει αρχική τιμή 70 ευρώ και όχι 100 ευρώ. Επιχειρηματίες μιλούν για στρέβλωση, καθώς ο έμπορος του παραδείγματος, ενώ κάνει έκπτωση 50%, αυτή δεν αποτυπώνεται και δεν γίνεται κατανοητή από τον καταναλωτή, ενώ δεν μπορεί και να επικοινωνηθεί.
Ας σημειωθεί ότι η ευρωπαϊκή οδηγία έχει εφαρμοστεί με διαφορετικό τρόπο από κάθε χώρα, όπως π.χ. με την αναγραφή αρχικής, ενδιάμεσης και τελικής τιμής, πρακτική που φαίνεται να προκρίνουν και πολλοί επιχειρηματίες στην Ελλάδα, προκειμένου -όπως λένε- να μπορεί ο καταναλωτής να παρακολουθεί την εξέλιξη της τιμής. Εξάλλου, όπως τονίζουν, η ΑΑΔΕ διαθέτει τους μηχανισμούς να ελέγξει τις τιμές στις οποίες πωλείται ένα προϊόν σε πραγματικό χρόνο. Από την άλλη, σε πρόβλημα ανάγεται τόσο ο χρόνος που απαιτείται για την αναπροσαρμογή των τιμών με το νέο μοντέλο, όσο και οι οικονομικοί και ανθρώπινοι πόροι που πρέπει να διαθέσουν οι επιχειρήσεις, καθώς, όπως σημειώνεται, δεν υπάρχουν διαθέσιμα στην αγορά σχετικά μηχανογραφικά συστήματα. Περιγράφουν ένα θολό τοπίο και αναρωτιούνται πώς μπορεί να εφαρμοστεί το νέο πλαίσιο σε πλατφόρμες αλλά και σε εκπτωτικά καταστήματα (outlet).
Υπενθυμίζεται ότι πρόσφατα το υπουργείο Ανάπτυξης είχε επιβάλει πρόστιμα στις αλυσίδες Πλαίσιο (560.000 ευρώ), Public (520.000 ευρώ) και Praktiker (360.000 ευρώ), προειδοποιώντας για πιο εντατικούς ελέγχους, προκειμένου να παταχθούν παραπλανητικές πρακτικές εις βάρος των καταναλωτών. Παράγοντες της αγοράς χαρακτήρισαν «παραδειγματικές» τις κινήσεις στον κλάδο, ενώ στελέχη των εταιρειών και στις τρεις περιπτώσεις ανέφεραν στο powergame.gr ότι οι παραβάσεις που εντοπίστηκαν δεν συνάδουν με παραπλανητικές πρακτικές, εξ ου και οι επίσημες αντιδράσεις.
Πρόκειται για πρακτικές όπως η προσθήκη προτεινόμενης τιμής κατασκευαστή δίπλα στην τιμή προϊόντος ή η παράλειψη αναπροσαρμογής των τιμών σε συγκεκριμένους κωδικούς στο ράφι. Πρόκειται, εξάλλου, για διαδικασία που γίνεται χειροκίνητα, λόγω της ταχύτητας που απαιτεί η αντίδραση στις κινήσεις του ανταγωνισμού. «Καμία εταιρεία δεν είναι μηχανογραφικά έτοιμη να ανταποκριθεί στο νέο πλαίσιο», σημειώνει χαρακτηριστικά στέλεχος μεγάλης αλυσίδας, αναφερόμενο στη διαβούλευση που απαιτείται μεταξύ θεσμικών φορέων της αγοράς, κυβέρνησης και καταναλωτικών οργανώσεων.
