THEPOWERGAME
Κονδύλια ύψους 72,5 δισ. ευρώ εισέρευσαν την περίοδο 2000-2020 στη χώρα μας μέσω των διαρθρωτικών ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με τον αρμόδιο αν. υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Νίκο Παπαθανάση, κατά την περίοδο 2009-2017 για καθένα ευρώ ενίσχυσης που παρεχόταν από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ κινητοποιούνταν επιπλέον ποσό 0,64 ευρώ.
Ο αν. υπουργός είπε ακόμη ότι η χώρα δεν θα μπορούσε να βγει εύκολα από την κρίση της προηγούμενης δεκαετίας χωρίς τους πόρους της Ευρώπης. Όπως είπε, για την Ελλάδα οι κοινοτικοί πόροι διαχρονικά αποτελούσαν σημαντικό μέσο για τη στήριξη της οικονομίας, την ενίσχυση των δημόσιων επενδύσεων, της περιφερειακής ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής. «Είναι γεγονός ότι καταφέραμε να ανακάμψουμε και ότι χωρίς τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία η ανάκαμψη θα ήταν βραδύτερη», είπε χαρακτηριστικά ο αν. υπουργός Εθνικής Οικονομίας.
Προς αυτήν την κατεύθυνση, ανέφερε ότι, σύμφωνα με μια μελέτη, κατά την προγραμματική περίοδο 2007-2013 εκτιμάται ότι οι πόροι των διαρθρωτικών ταμείων ενίσχυσαν το ΑΕΠ της χώρας κατά 2,2% ετησίως έως το 2015. Η συμβολή δε αυτή προβλέπεται να ανέλθει σε 2,8% έως το τέλος του 2023.
Για την προγραμματική περίοδο 2014-2020 η χώρα είχε στη διάθεσή της 22,5 δισ. ευρώ διαθέσιμα από τα ταμεία της Ευρώπης και μέχρι σήμερα υπήρξε απορρόφηση του 85%. Μάλιστα, τονίστηκε ότι υπάρχει υπερδέσμευση πόρων, τόσο σε επίπεδο εντάξεων, όσο και σε επίπεδο συμβάσεων, ώστε στο τέλος του έτους η χώρα να πετύχει ένα ομαλό κλείσιμο του ΕΣΠΑ της περιόδου 2014-2020. Στο νέο ΕΣΠΑ, της περιόδου 2021-2027, η χώρα ήδη έχει πρωτιές σε ευρωπαϊκό επίπεδο και θα προχωρήσει με ακόμη πιο γοργούς ρυθμούς.
Οι δηλώσεις του αν. υπουργού έγιναν στην κλειστή συνάντηση της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων για την πολιτική συνοχής στην ΕΕ, που συνεδρίασε χθες στο Ζάππειο. Η ομάδα αυτή συστάθηκε με στόχο τη διαμόρφωση εθνικών θέσεων για την πολιτική συνοχή που θα ακολουθηθεί από την ενωμένη Ευρώπη μετά το 2027. Η συζήτηση έχει ξεκινήσει από τον περασμένο Δεκέμβριο στις Βρυξέλλες και η χθεσινή εκδήλωση στο Ζάππειο σηματοδότησε την έναρξη του διαλόγου για τη διαμόρφωση των εθνικών θέσεων και προτεραιοτήτων της χώρας μας για την πολιτική συνοχής.
Η Ελλάδα «καίγεται» με το θέμα της πολιτικής συνοχής, καθώς η ίδια βρίσκεται στην περιφέρεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επιδιώκει την ενίσχυση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, με απώτερο σκοπό τον περιορισμό των ανισοτήτων ανάμεσα στις περιφέρειες. Στην Ελλάδα η πολιτική συνοχής υλοποιείται μέσω του ΕΣΠΑ και των προγραμμάτων του και στο τρέχον ΕΣΠΑ 2021-2027 συγχρηματοδοτούνται δράσεις με συνολικό προϋπολογισμό 26,2 δισ. ευρώ.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στην παρούσα περίοδο θα υλοποιηθεί και η πρωτοβουλία του Ταμείου Ανάκαμψης, το οποίο σήμερα παρέχει στη χώρα κοινοτικούς πόρους ύψους 30,1 δισ. ευρώ. Οι πόροι αυτοί μετά τη διαπραγμάτευση του REpowerEU θα ανέλθουν σε 36 δισ. ευρώ. Αν στους πόρους αυτούς προστεθούν οι πόροι του ΕΣΠΑ 2021-2027, τότε ανέρχονται σε περίπου 62 δισ. ευρώ.
Με άλλα λόγια, η χώρα σε μια περίοδο (2021-2027) έχει στη διάθεση της κοινοτικούς πόρους που στο παρελθόν είχε σε τρεις διαφορετικές περιόδους (2000-2020).
Η ανακοίνωση του υπ. Οικονομικών:
H εναρκτήρια εκδήλωση για το μέλλον της Πολιτικής Συνοχής στη χώρα μας μετά το 2027 πραγματοποιήθηκε στις 12 Ιουλίου στο Ζάππειο από την Γενική Γραμματεία Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ.
Η εκδήλωση σηματοδοτεί την έναρξη του διαλόγου για τη διαμόρφωση των εθνικών θέσεων και προτεραιοτήτων της χώρας μας για την πολιτική συνοχής. Ουσιαστική συνεισφορά στη διαμόρφωση των εθνικών θέσεων αναμένεται να έχει η δεκαπενταμελής Ομάδα Εμπειρογνωμόνων εγνωσμένου κύρους, η οποία συγκροτήθηκε για τον σκοπό αυτόν.
Την έναρξη των εργασιών κήρυξε ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Νίκος Παπαθανάσης, ο οποίος στην ομιλία του ανέφερε ότι «η σημερινή εκδήλωση υποδηλώνει τη σημασία που αποδίδουμε στην πολιτική συνοχής και τις μελλοντικές της προτεραιότητες. Η πολιτική συνοχής αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο των προσπαθειών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής, διότι παρέχει υποστήριξη στις λιγότερο ανεπτυγμένες Περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με στόχο τη μείωση του χάσματος και την άμβλυνση των ανισοτήτων. Για την Ελλάδα, οι κοινοτικοί πόροι διαχρονικά αποτελούν σημαντικό μέσο για τη στήριξη της οικονομίας, καθώς και την ενίσχυση των δημόσιων επενδύσεων, της περιφερειακής ανάπτυξης και της κοινωνικής συνοχής. Σήμερα διανύουμε την 6η προγραμματική περίοδο 2021-2027. Μια περίοδο για την οποία η χώρα μας κατέγραψε πρωτιά μεταξύ των κρατών-μελών στην έγκριση του Εταιρικού Συμφώνου για την Περιφερειακή Ανάπτυξη και των προγραμμάτων του».
Ο αναπληρωτής υπουργός τόνισε ότι «ο σύγχρονος κόσμος μεταβάλλεται με ταχείς ρυθμούς και οι εξωγενείς κρίσεις που κληθήκαμε να αντιμετωπίσουμε δημιούργησαν νέες συνθήκες και νέες προκλήσεις. Η προσέγγιση της πολιτικής συνοχής είναι ένα κρίσιμο εργαλείο για την προώθηση της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης σε όλες τις περιφέρειες».
Κλείνοντας την ομιλία του, ο κ. Παπαθανάσης χαρακτηριστικά ανέφερε ότι «πρόκειται να αναλάβουμε πρωτοβουλίες προς αυτήν την κατεύθυνση, αξιολογώντας με προσοχή τα αποτελέσματα από την εφαρμογή και άλλων αναπτυξιακών εργαλείων, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, που σε μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο ενεργοποιήθηκε με ταχείς ρυθμούς. Προϋπόθεση είναι η ενεργός συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των πολιτικών, ώστε να προωθηθεί ο μετασχηματισμός σε αυτήν την κρίσιμη περίοδο για το μέλλον της αναπτυξιακής πορείας της χώρας και των περιφερειών της».
Στη συνέχεια της εκδήλωσης οι ομιλητές και η νεοσυσταθείσα ομάδα εμπειρογνωμόνων ανέδειξαν τις προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η πολιτική συνοχής σε ένα παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον. Για την αντιμετώπιση των περιφερειακών αποκλίσεων προτείνεται η ανάπτυξη στρατηγικής για την παραγωγικότητα με βάση τη γεωγραφία και ειδικότερα η υιοθέτηση τοποκεντρικής προσέγγισης, με προσαρμοσμένες στρατηγικές ανάπτυξης και ισχυρή πολυεπίπεδη διακυβέρνηση.
Ακόμη, μεταξύ άλλων, αναπτύχθηκαν ζητήματα όπως η όξυνση των ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων, η αναπτυξιακή στασιμότητα και η αποστασιοποίηση των πολιτών και η «γεωγραφία της απογοήτευσης», η διπλή πρόκληση του ψηφιακού μετασχηματισμού και της «πράσινης» μετάβασης, το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και οι συνέργειες με την πληθώρα των αυξανόμενων χρηματοδοτικών εργαλείων, η θεσμική ικανότητα των δικαιούχων των προγραμμάτων της συνοχής να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των αναγκαίων προσαρμογών.
Την εκδήλωση έκλεισε ο γενικός γραμματέας Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, Δημήτρης Σκάλκος, ο οποίος επισήμανε τις επιθυμητές κατευθύνσεις της πολιτικής συνοχής μετά το 2027, αυτές της απλούστευσης και της ευελιξίας των διαδικασιών διαχείρισης και εφαρμογής των Διαρθρωτικών Ταμείων, ενώ ακόμη υπογράμμισε ότι η Ελλάδα θα καταθέσει στον ευρωπαϊκό διάλογο γόνιμες ιδέες και προτάσεις.