THEPOWERGAME
Για την παράταση των μέτρων κατά της ακρίβειας, ακόμη και ορισμένων αμφιλεγόμενων ως προς την αποτελεσματικότητά τους, με βάση τις απόψεις προμηθευτών και αλυσίδων σούπερ μάρκετ, προετοιμάζεται η αγορά.
Επέκταση του market pass, στήριξη των εισοδημάτων των πιο ευάλωτων πολιτών και «καλάθι του νοικοκυριού» περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων στα εργαλεία που είναι διαθέσιμα. Σύμφωνα με ενημέρωση του Υπουργείου Ανάπτυξης προς το καταναλωτικό κοινό και τις επιχειρήσεις, μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου του 2023 θα συνεχιστεί το «καλάθι του νοικοκυριού», ενώ στο ίδιο διάστημα επεκτείνεται και το μέτρο του μέγιστου περιθωρίου κέρδους για τις επιχειρήσεις που εμπορεύονται βασικά καταναλωτικά προϊόντα και καύσιμα προκειμένου να αντιμετωπιστούν φαινόμενα αθέμιτης κερδοφορίας εις βάρος των καταναλωτών.
Παράγοντες της αγοράς σούπερ μάρκετ μιλώντας για το «καλάθι του νοικοκυριού» σημειώνουν ότι «οτιδήποτε είναι καλό για τον καταναλωτή είναι καλό και για την αγορά» εξηγώντας ότι όταν θεσμοθετήθηκε το «καλάθι του νοικοκυριού» στις αρχές Νοεμβρίου του 2022 κίνησε το ενδιαφέρον των καταναλωτών, αλλά πλέον αυτό έχει ατονήσει. Πρακτικά, μέσω του εν λόγω θεσμού, με διοικητική ρύθμιση επιβάλλεται σε όλες τις αλυσίδες της αγοράς να κάνουν μεγάλες εκπτώσεις σε συγκεκριμένες κατηγορίες και προϊόντα. Καθώς όμως ο καταναλωτής θέλει να έχει πολλές διαφορετικές επιλογές, το μέτρο έχει περάσει σε φάση «κόπωσης», σύμφωνα με στελέχη αλυσίδων, που μιλούν επιπλέον για σημάδια στρεβλώσεων στην αγορά που δεν βοηθούν ούτε τον ανταγωνισμό αλλά ούτε και τον καταναλωτή.
Εξηγούν ότι όταν οι αλυσίδες είναι υποχρεωμένες να κάνουν μεγάλες εκπτώσεις σε συγκεκριμένες κατηγορίες δεν έχουν τη δυνατότητα να κάνουν το ίδιο σε όλες τις κατηγορίες εάν πρέπει ταυτόχρονα να διατηρούν κάποια περιθώρια κέρδους για να συντηρούν τη βιωσιμότητά τους. Ας σημειωθεί ότι τα περιθώρια κέρδους στον κλάδο δεν ξεπερνούν το 2,5% – 3%.
Εν τω μεταξύ, παρά την σταθερή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού οι τιμές στα τρόφιμα παραμένουν ανθεκτικές συντηρώντας τις πιέσεις στα διαθέσιμα των καταναλωτών -ειδικά αυτών χαμηλού εισοδήματος. Υπενθυμίζεται ότι τον Μάιο ο ετήσιος πληθωρισμός διαμορφώθηκε σε 2,7% και οι αυξήσεις στην κατηγορία τροφίμων ήταν 11,6% σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ.
Εν αναμονή των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ για τον Ιούνιο (ανακοινώσεις αναμένονται 7.7.2023) αξιοσημείωτα είναι τα στοιχεία της Eurostat που δείχνουν περαιτέρω υποχώρηση του πληθωρισμού στο 2,7% τον Ιούνιο, έναντι 5,5% στη ζώνη του ευρώ. Είναι ωστόσο αξιοσημείωτη η διατήρηση του υψηλού πληθωρισμού σε τρόφιμα, αλκοόλ και καπνό, με αυξήσεις της τάξης του 11,7%.
Οικονομικοί αναλυτές και επιχειρηματίες του οργανωμένου λιανεμπορίου ελπίζουν τώρα ότι η σταθερά μειούμενη επιβάρυνση του πληθωρισμού από την ενέργεια και η πτώση των τιμών, που ήδη επηρεάζει τις πρώτες ύλες στην παγκόσμια αγορά, θα αποτυπωθεί σταδιακά και στα τρόφιμα. Προς το παρόν πάντως ελάχιστες βιομηχανίες και προμηθευτές προχωρούν σε μειώσεις τιμών για τους λιανέμπορους-πελάτες τους. Ορισμένοι προβάλλουν ως επιχείρημα τα υψηλά κόστη παραγωγής για να διατηρήσουν τις υψηλές τιμές ή να κάνουν ανατιμήσεις, αν και το φαινόμενο έχει εξασθενήσει αισθητά, σύμφωνα με στελέχη αλυσίδων σούπερ μάρκετ.
Υπό αυτές τις συνθήκες, προωθείται η διατήρηση των υφιστάμενων μέτρων. Από την άλλη μεριά βέβαια δεν φαίνεται να υπάρχει εγγυημένο μέτρο για την αντιμετώπιση των πληθωριστικών πιέσεων και παρά τις πιέσεις επιχειρηματικών φορέων για μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα το συγκεκριμένο μέτρο παραπέμπεται για συζήτηση εν ευθέτω χρόνω και εφόσον δεν διακινδυνεύει την δημοσιονομική σταθερότητα.