THEPOWERGAME
Κάλυψε το κενό της πανδημίας και αναπτύσσεται η ελληνική αγορά tax free shopping (αγορές με επιστροφή ΦΠΑ από πολίτες που έρχονται στην Ελλάδα από χώρες εκτός ΕΕ) σημειώνοντας αύξηση 45% σε επίπεδο 12μήνου σε σχέση με το 2019, με τους Αμερικανούς να αποδεικνύονται πιο γαλαντόμοι και τους Βρετανούς, που μετά το Brexit εκπαιδεύονται στην υπηρεσία να αναβαθμίζουν το μερίδιό τους στην πίτα.
Διαπιστώνεται δε, ότι η αγορά ανακάμπτει δυναμικά σε όλη την ηπειρωτική Ευρώπη και την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού. Όπως ανακοίνωσε πρόσφατα η Global Blue, ισχυρός παγκόσμιος παίκτης στις υπηρεσίες tax free shopping, σε παγκόσμιο επίπεδο, παρατηρείται προοδευτική επιστροφή των Κινέζων αγοραστών, τάση που καταγράφεται και στην ελληνική αγορά. Πέρυσι η ελληνική αγορά εμφάνισε αύξηση συναλλαγών κατά 20% σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα του 2019 ενώ σε αξία, η πίτα της αγοράς ενισχύθηκε κατά 45%. Η τάση διατηρείται το πρώτο τετράμηνο του 2023 σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η μέση δαπάνη ανά συναλλαγή εμφανίζεται αυξημένη κατά 21% φτάνοντας στα 530 ευρώ. Επίσης, η απουσία των Κινέζων την περίοδο της πανδημίας λόγω των περιορισμών στα ταξίδια καλύφθηκε από τους επισκέπτες της χώρας από τις ΗΠΑ που κατέχουν μερίδιο περίπου στο 30% της αγοράς. Ακολουθούν οι προερχόμενοι από το Ισραήλ με 15% μερίδιο επί των πωλήσεων, από τις Αραβικές Χώρες με 7% ενώ οι Βρετανοί έχουν ένα μερίδιο περίπου 5%.
Είναι αξιοσημείωτο ότι οι Κινέζοι, αν και δεν μπορούν να «ανταγωνιστούν» τους Αμερικανούς ή τους Ισπανούς που έχουν τριπλασιάσει το μερίδιό τους σε σχέση με το 2019, επιστρέφουν δειλά-δειλά. Με βάση δε την κατάταξη της περσινής χρονιάς επέστρεψαν στο Top10 των εθνικοτήτων με το μεγαλύτερο αποτύπωμα στην ελληνική αγορά tax free, με μερίδιο 3%.
Από άποψη δαπανών ανά συναλλαγή οι πιο γαλαντόμοι αποδεικνύονται οι Αμερικανοί με ποσά που κατά μέσον όρο ξεπερνούν τα 1.500 ευρώ ενώ ακολουθούν οι Βρετανοί με ποσά πάνω από 1.000 ευρώ ανά συναλλαγή. Οι τελευταίοι αν και αποτελούν ισχυρό πελάτη του ελληνικού τουρισμού δεν έχει εκπαιδευτεί στο tax free αφού μέχρι πρότινος η Βρετανία ήταν μέλος της ΕΕ. Οπότε καλλιεργούνται προσδοκίες για αύξηση του μεριδίου τους στην αγορά tax free στο μέλλον.
Ο νέος παίκτης που αλλάζει τα δεδομένα
Εν τω μεταξύ, πληροφορίες του powergame.gr αναφέρουν ότι η ισραηλινή Refundit, που είχε εκδηλώσει το ενδιαφέρον της για το ελληνικό tax free shopping πριν από μια διετία περίπου είναι έτοιμη να κάνει το ντεμπούτο της σε μια αγορά που σήμερα δραστηριοποιούναι κατά βάση οι δύο μεγάλες διεθνείς εταιρείες Global Blue και Planet Payment. Αξίζει να σημειωθεί ότι η νεοφυής εταιρεία υιοθετεί ένα τελείως διαφορετικό μοντέλο από τις παραδοσιακές εταιρείες του κλάδου. Πρόκειται για ψηφιακή πλατφόρμα που υπόσχεται στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις προσέλκυση τουριστών -και άρα τζίρου-, στις φορολογικές αρχές μείωση της φοροδιαφυγής και στους τουρίστες μείωση της γραφειοκρατίας.
Με δέλεαρ την αναπτυσσόμενη αγορά tax-free στην Ευρώπη -όπου ο ΦΠΑ κυμαίνεται από 17% έως 27% σε είδη ένδυσης, ηλεκτρονικά, παιχνίδια κ.α.- διεκδικεί μερίδιο αγοράς.
Πληροφορίες του powergame.gr αναφέρουν ότι το αίτημα του επιτελείου της Refundit στην ελληνική κυβέρνηση να επιτρέψει την εγκατάσταση του συστήματός της στα τελωνεία βαίνει προς υλοποίηση αλλά είναι ζητούμενο με ποιο πλαίσιο θα διασφαλιστεί ο υγιής ανταγωνισμός. Σημειώνεται ότι δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για την εύρυθμη λειτουργία του νέου μοντέλου στις ευρωπαϊκές αγορές, καθώς η Ελλάδα θα είναι από τις πρώτες χώρες που εφαρμόζεται. Η Refundit μετά την πίστωση του ΦΠΑ στον τουρίστα θα συνεργάζεται απευθείας με το κράτος και όχι με τον έμπορο, όπως γίνεται με την παραδοσιακή διαδικασία.
Πρακτικά, το μοντέλο της Refundit παρακάμπτει τις συμβάσεις με τον έμπορο και έτσι υπόσχεται στους τουρίστες χαμηλότερες χρεώσεις και επιστροφή των χρημάτων τους απλά φωτογραφίζοντας τις αποδείξεις των αγορών τους πριν αποχωρήσουν από το αεροδρόμιο.
Αναπτύσσεται όμως προβληματισμός, καθώς αν οποιαδήποτε απόδειξη tax free κυκλοφορεί στην αγορά είναι αξιοποιήσιμη στο πλαίσιο του νέου μοντέλου της Refundit, θα ακυρώνονται στην πράξη συνεργασίες που χτίζουν οι παραδοσιακοί παίκτες tax-free με τους λιανέμπορους παρέχοντάς τους παράλληλα εργαλεία εκπαίδευσης και υπηρεσίες για την προώθηση των πωλήσεων. Μένει επομένως να διευκρινιστεί πώς θα εφαρμοστεί η καινοτομία που φέρνει ο νέος παίκτης ώστε να τονωθεί ο ανταγωνισμός στην αγορά χωρίς να υπονομεύεται η εμπιστοσύνη που χτίζεται στο θεσμό του tax free τα τελευταία χρόνια τόσο από τις εξειδικευμένες εταιρείες που προσφέρουν την υπηρεσία επιστροφής ΦΠΑ διαμεσολαβώντας μεταξύ εμπόρου και τουρίστα όσο και μεμονωμένες εταιρείες λιανεμπορίου που προσφέρουν την υπηρεσία χωρίς διαμεσολαβητή.