THEPOWERGAME
«Αλλαγή σελίδας» για τον ΣΕΤΕ, με την εκλογή του Γιάννη Παράσχη, του διευθύνοντος συμβούλου του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, στη θέση του προέδρου. Αν και με μεγάλη εμπειρία στον τουρισμό, είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων που αναλαμβάνει τα ηνία στέλεχος που δεν βρίσκεται στον ξενοδοχειακό κλάδο, σηματοδοτώντας έτσι τη διευρυμένη αντίληψη του ΣΕΤΕ για τον κλάδο του τουρισμού.
Ωστόσο, η εκλογή του Γιάννη Παράσχη δεν έπεσε ως «κεραυνός εν αιθρία», καθώς είχε ουσιαστικά προαναγγελθεί τόσο από τον απερχόμενο πρόεδρο Γιάννη Ρέτσο, ο οποίος σε συνάντηση με δημοσιογράφους πριν από περίπου έναν μήνα είχε πει ότι μάλλον η σκυτάλη θα πάει σε άνθρωπο εκτός ξενοδοχειακού κλάδου, όσο και από τον πρόεδρο της Aegean, Ευτύχη Βασιλάκη, ο οποίος στον χθεσινό του χαιρετισμό στην 31η Τακτική Γενική Συνέλευση ανέφερε με νόημα ότι μάλλον ο νέος πρόεδρος θα προέρχεται από τον κλάδο των αερομεταφορών.
Ο κ. Παράσχης στην πρώτη του ομιλία από τη θέση του προέδρου του ΣΕΤΕ συμπύκνωσε σε τρεις φράσεις την πολιτική που σκοπεύει να ακολουθήσει το νέο Διοικητικό Συμβούλιο: «Προερχόμενος από τον χώρο των αερομεταφορών, έχω πλήρη επίγνωση ότι οι επιλογές της γενικής συνέλευσης σχετικά με τη σύνθεση του νέου ΔΣ και τον πρόεδρο εκφράζουν την εξέλιξη του ΣΕΤΕ, μια καινούργια σελίδα. Ο ΣΕΤΕ, ως σύγχρονος κοινωνικός εταίρος, καλείται να εκπροσωπήσει το σύνολο των παραδοσιακών δραστηριοτήτων, αλλά και των νέων τάσεων και εκπροσώπων τους, σε μια διευρυμένη αντίληψη για το ελληνικό τουριστικό επιχειρείν. Αυτό εντείνει ακόμα περισσότερο το αίσθημα και το βάρος της ευθύνης μας απέναντι σε όλα τα μέλη του Συνδέσμου».
Οι εκτιμήσεις για τη φετινή χρονιά
Κάνοντας έναν απολογισμό της περσινής χρονιάς, η οποία ξεκίνησε με ταξιδιωτικούς περιορισμούς κατά τους τέσσερις πρώτους μήνες, το 2022 ολοκληρώθηκε με 27,8 εκατ. αφίξεις και 17,6 δισ. ευρώ έσοδα, δηλαδή με υστερήσεις κατά 11,2% σε αφίξεις, αλλά μόνο 3% στα έσοδα, σε σχέση με το 2019. Αποτελεί πολύ θετικό στοιχείο ότι η μέση κατά κεφαλήν δαπάνη αυξήθηκε κατά 11% το 2022 (από τα 564 στα 627 ευρώ), σε σχέση με το 2019.
Σε ό,τι αφορά το 2023, την πρώτη χρονιά που ξεκίνησε χωρίς ταξιδιωτικούς περιορισμούς, ενδεικτική είναι η μέχρι στιγμής πορεία των αεροπορικών αφίξεων εξωτερικού, η οποία, με βάση τόσο τα στοιχεία του ΙΝΣΕΤΕ για την περιφέρεια, όσο και τα στοιχεία του αεροδρομίου της Αθήνας, παρουσιάζουν αύξηση της τάξης του 11% σε σχέση με το 2019.
«Η αυξημένη ζήτηση για ταξίδια, η δυναμική ανάπτυξη του μεγαλύτερου αριθμού των παραδοσιακών αγορών, η εμφάνιση νέων δυναμικών κατηγοριών ταξιδιωτών, αποτελούν σημαντικές ενδείξεις για τη θετική πορεία του ελληνικού τουρισμού τη χρονιά που διανύουμε», σημείωσε ο κ. Παράσχης, εκτιμώντας ότι φέτος θα ξεπεραστούν τα 31 εκατ. αφίξεις και τα 18,2 δισ. ευρώ του 2019 -εκτός φυσικά απρόοπτου αρνητικού γεγονότος.
Στις προκλήσεις της χρονιάς κατέγραψε τα μακροοικονομικά και γεωπολιτικά ζητήματα που επηρεάζουν τον τουρισμό, τις κλειστές αγορές (π.χ. Ρωσία, Ουκρανία, Λευκορωσία), αλλά και τις αγορές αργής ανάκαμψης (π.χ. Κίνα), τις ελλείψεις στην αγορά εργασίας και εργασιακά ζητήματα, την άνοδο του πληθωρισμού και των επιτοκίων.
Οι 5 πυλώνες στους οποίους θα επικεντρωθεί το έργο του ΣΕΤΕ
Ο νέος πρόεδρος του ΣΕΤΕ, Γιάννης Παράσχης, τόνισε ότι «σήμερα βρισκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι, στο σημείο εκείνο των κρίσιμων επιλογών που θα καθορίσουν την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος και την ανάπτυξη την επόμενη δεκαετία. Νέες τάσεις στις τουριστικές αγορές, τεχνολογικές εξελίξεις, αλλαγές στην αγορά εργασίας και κυρίως η επιτακτική ανάγκη για τη διαμόρφωση ενός τουριστικού προϊόντος με γνώμονα την κοινωνικά και περιβαλλοντικά βιώσιμη ανάπτυξη, οφείλουν να ληφθούν υπόψη και να συμπεριληφθούν σήμερα στον στρατηγικό μας σχεδιασμό για τον ελληνικό τουρισμό».
Ανέλυσε τους 5 πυλώνες στους οποίους θα επικεντρωθεί το έργο του ΣΕΤΕ, οι οποίοι συνδέονται άμεσα με το Στρατηγικό Σχέδιο 2030 που έχει εκπονήσει ο ΣΕΤΕ και προβλέπουν τη συνεργασία με τη νέα κυβέρνηση, την αυτοδιοίκηση, τους εργαζόμενους και τις τοπικές κοινωνίες.
Οι πυλώνες αυτοί είναι:
- Επενδύσεις και ανταγωνιστικότητα: Με τον ελληνικό τουρισμό να καλείται να παίξει σημαντικό ρόλο στην προσπάθεια να καλυφθεί το επενδυτικό κενό που παρατηρείται, την ώρα που η ανταγωνιστικότητά του απειλείται από χώρες με χαμηλότερα κόστη και ασθενέστερα νομίσματα. Η γραφειοκρατία και οι φορολογικές επιβαρύνσεις καταγράφονται στις διαχρονικές προκλήσεις για την τουριστική επιχειρηματικότητα, ενώ επανέλαβε τα αιτήματα του κλάδου -μεταξύ άλλων, ενιαίο ΦΠΑ στο 11% σε τουρισμό και εστίαση, επίλυση της χρονίζουσας εκκρεμότητας του χωροταξικού ζητήματος, ρύθμιση της βραχυχρόνιας μίσθωσης με τον διαχωρισμό της επαγγελματικής δραστηριότητας από την ιδιωτική.
- Υποδομές: Με βάση το Στρατηγικό Σχέδιο του ΣΕΤΕ, στόχος είναι να φτάσουμε τα 40 εκατ. αφίξεις, 50 εκατ. επισκέψεις, σε Περιφέρειες όλης της χώρας. Όμως οι υφιστάμενες δημόσιες υποδομές δεν επαρκούν για να καλύψουν τις απαιτήσεις για ποιοτική αναβάθμιση του προϊόντος, ειδικά με όρους βιωσιμότητας. Το Στρατηγικό Σχέδιο του ΣΕΤΕ περιλαμβάνει 2.000 προτάσεις, εκ των οποίων το 50% αφορά άμεσα ή έμμεσα τον τουρισμό. Ενώ άλλο ένα 20% αφορά υποδομές ευρύτερης ωφέλειας, όπως τα μικρά περιφερειακά αεροδρόμια, υποδομές υγείας, υποδομές διαχείρισης νερού, λυμάτων απορριμμάτων κ.λπ.
- Διαχείριση και προώθηση προορισμών: Χρειάζεται ορθή διαχείριση προορισμών και περαιτέρω ανάπτυξη, ακολουθώντας το μοντέλο των Οργανισμών Διαχείρισης Προορισμών, DMOs. Οι Οργανισμοί DMOs θα πρέπει να ασχοληθούν με τα προβλήματα της φέρουσας ικανότητας των προορισμών, τις υποδομές, τη συγκοινωνιακή διαχείριση, τη διαμόρφωση και ανάδειξη υφιστάμενων και νέων προϊόντων. Να ακουστούν οι παραδοσιακοί συνομιλητές της τοπικής αυτοδιοίκησης (ξενοδόχοι, τουριστικοί πράκτορες, αεροπορικές εταιρείες, αεροδρόμια, κρουαζιέρα), αλλά και ταυτόχρονα σημαντικοί νέοι παίκτες που επιδρούν στη φέρουσα ικανότητα και το σύγχρονο τουριστικό προϊόν, όπως οι ιδιοκτήτες και διαχειριστές ακινήτων και επαγγελματικής βραχυχρόνιας μίσθωσης, οι επιχειρήσεις outdoor experiences και θεματικού τουρισμούς, οι εκπρόσωποι του yachting και του θαλάσσιου τουρισμού κ.λπ.
- Αγορά εργασίας: Παρά τις αυξήσεις στις αποδοχές του κλάδου, η αδυναμία εξεύρεσης προσωπικού έχει ενταθεί. Για τον ΣΕΤΕ είναι στρατηγική προτεραιότητα η ανάπτυξη του ανθρώπινου κεφαλαίου, με προγράμματα προσέλκυσης, κατάρτισης και συνεχούς βελτίωσης των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού και ενίσχυση και εκσυγχρονισμό εκπαιδευτικών δομών. Παράλληλα, ο ΣΕΤΕ καταδικάζει οποιαδήποτε αθέμιτη πρακτική παραβιάζει την εργατική νομοθεσία και στρέφεται κατά των εργασιακών δικαιωμάτων του κλάδου και καλεί την πολιτεία να συμβάλει με τους απαραίτητους ελέγχους.
- Βιωσιμότητα: Είναι μείζον θέμα της ανταγωνιστικότητας του προϊόντος μας, μία από τις βασικές τάσεις του σύγχρονου ταξιδιώτη. Στον τομέα αυτόν η χώρα μας υστερεί. Ο δείκτης Περιβαλλοντικής Βιωσιμότητας της ΕΕ για τις ανταγωνίστριες Ιταλία και Ισπανία είναι 121 και 105 αντίστοιχα, ενώ η Ελλάδα είναι στο 72. Ο ΣΕΤΕ προχωρεί στην πρωτοβουλία για δημιουργία προγράμματος Βιώσιμης Τουριστικής Ανάπτυξης και την καθιέρωση αντίστοιχης εισηγητικής επιτροπής προς το ΔΣ. Στόχος της προσπάθειας αυτής θα είναι η παροχή μεθοδολογίας και εργαλείων που θα επιτρέπουν μέσα από συγκεκριμένα βήματα τη στοχοθέτηση, την υλοποίηση και την πιστοποίηση της εξέλιξης των τουριστικών επιχειρήσεων προς τη βιωσιμότητα και τους μηδενικούς ρύπους. Ζήτησε όμως τη στήριξη από το Ταμείο Ανάκαμψης και τα υπόλοιπα χρηματοδοτικά εργαλεία.
Ι. Δρέττα: «Κεντρική προτεραιότητα, η αειφορία»
Στις ευοίωνες προοπτικές που διαγράφονται για τον ελληνικό τουρισμό τα επόμενα χρόνια αναφέρθηκε στον χαιρετισμό της η υπουργός Τουρισμού, Ιωάννα Δρέττα. Αναφέρθηκε στη συμβολή του ΣΕΤΕ στην ανοδική πορεία του ελληνικού τουρισμού και χαρακτήρισε τον τουρισμό «υπερδύναμη που βρίσκει τρόπο να αναπτύσσεται , όταν όλα γύρω υποχωρούν και συρρικνώνονται, και διαχρονικά συνεισφέρει στην εθνική και στις τοπικές οικονομίες και κοινωνίες».
Επισήμανε τις αναγκαίες αλλαγές και την προσαρμογή σε νέα δεδομένα και ανέδειξε τη σημασία των συνεργειών.
Ακόμη, έθεσε μια νέα παράμετρο, λέγοντας ότι «η βιώσιμη ανάπτυξη από εδώ και πέρα θα πρέπει να αποτελέσει κεντρική προτεραιότητα και οφείλουμε να επανατοποθετήσουμε το τουριστικό προϊόν γύρω από τη βιωσιμότητα και το πώς θα προσφέρουμε με βάση τις αρχές της αειφορίας στην οικονομία και την κοινωνία».