THEPOWERGAME
Η πρόσφατη περίοδος του επίμονου και υψηλού πληθωρισμού συνέβαλε στη στήριξη μιας αισθητής μείωσης των επιπέδων και των δεικτών του παγκόσμιου χρέους τα τελευταία δύο χρόνια, όπως επισημαίνει η Deutsche Bank. Αυτό οδήγησε πολλούς να προτείνουν ότι μια περαιτέρω περίοδος πληθωρισμού θα μπορούσε να είναι η απάντηση για τις κυβερνήσεις, καθώς επιδιώκουν να μειώσουν τα υψηλά επίπεδα δημόσιου χρέους.
Αλλά αυτή είναι μια πολύ πιο δύσκολη πρόκληση, προειδοποιεί η γερμανική τράπεζα, για τέσσερις λόγους:
- Πρώτον, το «ξεφούσκωμα» του χρέους μέσω του υψηλού πληθωρισμού λειτουργεί μόνο εάν ο πληθωρισμός είναι πληθωρισμός-«έκπληξη», όπως τονίζει η Deutsche Bank. Αν είναι αναμενόμενος, τότε οι επενδυτές θα απαιτήσουν απλώς υψηλότερες πληρωμές τόκων για να αντισταθμίσουν τον κίνδυνο. Δεν έχουμε δει μεγαλύτερη άνοδο στα μακροπρόθεσμα επιτόκια στο τρέχον διάστημα, ακριβώς επειδή οι αγορές αναμένουν ότι ο πληθωρισμός θα επιστρέψει στον στόχο των κεντρικών τραπεζών, εξηγεί η Deutsche Bank. Είναι λοιπόν σαφές ότι οι επενδυτές αντιμετωπίζουν αυτήν την τρέχουσα περίοδο υψηλού πληθωρισμού ως ένα προσωρινό φαινόμενο. Αλλά εάν ο πληθωρισμός αποδειχτεί πιο επίμονος, τότε αυτό το θεμέλιο για την τρέχουσα τιμολόγηση της αγοράς θα υπονομευόταν, καθώς οι τρέχουσες αποδόσεις των 10ετών ομολόγων βασίζονται σε μια κεντρική υπόθεση ότι ο πληθωρισμός θα υποχωρήσει και θα παραμείνει περίπου στα επίπεδα-στόχους την επόμενη δεκαετία. Εάν γινόταν προφανές ότι αυτό δεν θα ίσχυε, τότε σαφώς οι αποδόσεις των ομολόγων θα κινηθούν πολύ υψηλότερα.
- Δεύτερον, η παρουσία ανεξάρτητων κεντρικών τραπεζών καθιστά θεσμικά πιο δύσκολο για τις κυβερνήσεις να αυξήσουν τον πληθωρισμό κατά βούληση σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες. Ακόμα κι αν μια κυβέρνηση ήθελε να δημιουργήσει υψηλότερο πληθωρισμό για δημοσιονομικούς σκοπούς, θα αντιμετώπιζε ανεξάρτητες κεντρικές τράπεζες, με δεσμεύσεις να διατηρήσουν τον πληθωρισμό χαμηλό και σταθερό. Έτσι, όταν ο πληθωρισμός όντως ανέβει πάνω από τον στόχο, όπως βλέπουμε σήμερα, οι κεντρικές τράπεζες αναμένεται να κάνουν αυστηρότερη την πολιτική τους, προκειμένου να επαναφέρουν τον πληθωρισμό στους στόχους τους.
- Τρίτον, η γήρανση του πληθυσμού που βασίζεται σε σταθερά εισοδήματα σημαίνει ότι υπάρχει μεγαλύτερη πολιτική αντίσταση στον πληθωρισμό απ’ ό,τι στο παρελθόν. Τις τελευταίες δεκαετίες υπήρξε μια προοδευτική γήρανση του παγκόσμιου πληθυσμού, με κάθε χώρα της G7 να βλέπει μια αξιοσημείωτη αύξηση στο μερίδιο που είναι 65 ετών και άνω. Περαιτέρω αυξήσεις αναμένονται τα επόμενα χρόνια και δεκαετίες. Δεδομένου ότι αυτή η ομάδα έχει ως επί το πλείστον σταματήσει να εργάζεται και βασίζεται σε σταθερά εισοδήματα, είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στον πληθωρισμό, που διαβρώνει τον πλούτο που έχουν δημιουργήσει κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας τους για να τον χρησιμοποιήσουν στη συνταξιοδότηση. Αυτό κάνει αυτήν την ομάδα πληθυσμού πιο ανθεκτική στον πληθωρισμό και τις πολιτικές που μπορεί να οδηγήσουν σε αυτόν, όπως σημειώνει η γερμανική τράπεζα.
Καθώς η επιρροή τους αυξάνεται στις εκλογές, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής γνωρίζουν ότι ο πληθωρισμός θα επιφέρει μεγαλύτερη «τιμωρία» στην κάλπη απ’ ό,τι στο παρελθόν και θα έχουν ένα επιπλέον κίνητρο για να αποφύγουν αυτά τα αποτελέσματα. Αυτή η δυναμική είναι ήδη εμφανής σήμερα, με τους πολιτικούς να δεσμεύονται δημόσια να μειώσουν τον πληθωρισμό από τα σημερινά επίπεδα.
- Τέλος, η μείωση του χρέους μέσω του πληθωρισμού δεν είναι μια επιλογή χωρίς κόστος, τονίζει η Deutsche Bank. Υπάρχουν πολλά πρόσθετα προβλήματα με τον πληθωρισμό ως στρατηγική μείωσης του χρέους. Πρώτον, δεδομένου ότι βασίζεται στον πληθωρισμό-«έκπληξη», θα απαιτούσε ο πληθωρισμός να επιταχύνεται όλο και περισσότερο, πέρα από τις προσδοκίες για να λειτουργήσει. Δεύτερον, ο υψηλός πληθωρισμός επιβάλλει το δικό του κόστος, ιδιαίτερα όταν είναι απρόβλεπτος και ασταθής. Συγκεκριμένα, δημιουργεί αυξανόμενη επενδυτική αβεβαιότητα, υπονομεύοντας το κίνητρο για μακροπρόθεσμες επενδύσεις, και μπορεί να οδηγήσει τους αποταμιευτές να απαιτούν υψηλότερο ασφάλιστρο κινδύνου, το οποίο αυξάνει το πραγματικό κόστος των κεφαλαίων για επενδύσεις. Αυτό προστίθεται σε πολλά γνωστά κόστη, όπως στο ότι οι εταιρείες πρέπει να αλλάζουν τις τιμές πιο τακτικά και την επιδίωξη πολλών να ελαχιστοποιήσουν τα μετρητά τους και να ξοδεύουν όλο και περισσότερο χρόνο για να βρουν πώς να αντισταθμίσουν τον πληθωρισμό, αντί να τον χρησιμοποιήσουν για άλλους παραγωγικούς σκοπούς. Επομένως, όσο περισσότερο επιδιώκεται ο πληθωρισμός, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος λανθασμένης κατανομής των πόρων σε ολόκληρη την οικονομία και αυξανόμενης επενδυτικής αβεβαιότητας.
Καταλήγοντας, η Deutsche Bank τονίζει πως ο πληθωρισμός μπορεί όντως να είναι μια στρατηγική για τη μείωση του χρέους. «Αλλά να θυμάστε ότι (α) οι πολιτικοί και θεσμικοί περιορισμοί κάνουν πιο δύσκολο να “δημιουργηθεί” ο υψηλός πληθωρισμός σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες και (β) θα λειτουργήσει ως βιώσιμη στρατηγική μείωσης του χρέους μόνο εάν πρόκειται για αιφνιδιαστικό πληθωρισμό. Εάν είναι αναμενόμενος, οι επενδυτές απλώς θα αντιδράσουν ανάλογα και θα χρεώσουν υψηλότερα επιτόκια», όπως σημειώνει. Δεδομένου λοιπόν ότι τα επίπεδα του παγκόσμιου χρέους παραμένουν υψηλά και η μείωσή του έχει σοβαρά εμπόδια, αυτό σημαίνει ότι οι αποδόσεις των ομολόγων -και άρα τα κόστη δανεισμού- θα κινηθούν υψηλότερα απ’ ό,τι αναμένουν πολλοί τα επόμενα χρόνια και δεκαετίες.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
