THEPOWERGAME
Η προεκλογική περίοδος αλλά και η δυνατότητα ρύθμισης των δανείων οδηγούν έως και τον Σεπτέμβριο σε τυπικό «πάγωμα» των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας. Το σημαντικό αυτό στοιχείο έρχεται στο φως της επικαιρότητας, μετά τη διαπίστωση όλων των μερών ότι λόγω εκλογών και θερινών διακοπών, αλλά και του γενικότερου κλίματος, το όλο θέμα θα βρίσκεται σε σχετική ύφεση.
Κορυφαίοι παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών τονίζουν στην εφημερίδα «Απογευματινή» ότι «η εξέλιξη αυτή, άτυπη μεν, αλλά επιβεβλημένη, αφορά ακίνητα αξίας κάτω των 80.000-100.000 ευρώ, αφού από τώρα -λόγω προεκλογικής περιόδου- έως και 2 Ιουλίου δεν μπορούν να διενεργηθούν τέτοιου είδους διαδικασίες, ενώ ο Αύγουστος, οπότε κλείνουν τα δικαστήρια, ουσιαστικά συντελεί στο ίδιο αποτέλεσμα».
Επιπλέον κίνητρο σε αυτή την κατεύθυνση αποτελεί το γεγονός ότι οι πλειστηριασμοί που πραγματοποιούνται αφορούν όχι πρώτες κατοικίες έως 100.000 ευρώ αλλά υψηλότερου οικονομικού επιπέδου ακίνητα ή δευτερεύουσες, εξοχικές κατοικίες και λοιπά ακίνητα.
Διπλά κερδισμένοι
Καταλυτική των προθέσεων αυτών είναι και η γενικευμένη εφαρμογή στα στεγαστικά δάνεια του «παγώματος» των κυμαινόμενων επιτοκίων, κίνηση που θα αποτελέσει «ασπίδα» σε 400.000-500.000 νοικοκυριά που θα έχουν αυτό το ευεργέτημα. Επίσης η επιδότηση του επιτοκίου για ευάλωτους, ο αριθμός των οποίων ξεπερνά τους 70.000 δικαιούχους. Ουσιαστικά με τη ρύθμιση αυτή οι δανειολήπτες βγαίνουν διπλά κερδισμένοι, αφού ούτε η δόση θα αυξηθεί ούτε θα έχουν την ασφυκτική πίεση της κατάσχεσης και του πλειστηριασμού.
Ποια «όπλα» όμως έχει ένας ευάλωτος δανειολήπτης; Οι ειδικοί απαντούν ότι «οι δανειολήπτες έχουν τη δυνατότητα από 1/1/2023 να μπαίνουν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ), να λαμβάνουν πιστοποιητικό ως “ευάλωτοι” και να αξιοποιούν τις δυνατότητες που παρέχει το Ενδιάμεσο Πρόγραμμα του Ν. 4916/2022». Αν ο δανειολήπτης καταφύγει στο Ενδιάμεσο Πρόγραμμα, εξασφαλίζει:
- Την άμεση αναστολή του πλειστηριασμού.
- Την καταβολή κρατικής επιδότησης για την πληρωμή της δόσης του δανείου.
- Κάλυψη μέσω του (νέου) Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης, διατήρηση της πρώτης κατοικίας για 12 έτη μέσω σύμβασης μακροχρόνιας μίσθωσης. Έτσι, εξασφαλίζουν τη δυνατότητα επαναγοράς του ακινήτου μετά τη λήξη της παραπάνω περιόδου. Ένα επιπλέον βοηθητικό στοιχείο, σημειώνουν οι ειδικοί, είναι «οι ρυθμίσεις που προτείνονται στους συνεργάσιμους οφειλέτες, καθώς οι προϋποθέσεις συνδέονται με την πραγματική ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη και την αξία των περιουσιακών του στοιχείων». Συγκεκριμένα, στα στεγαστικά προσφέρεται μείωση χρέους 35%-40%, στα καταναλωτικά 50%-65% και στα δάνεια μικρών επιχειρήσεων 55%. Τέλος, στα μεγάλα εταιρικά δάνεια περίπου 40%.
Νομικοί εξηγούν ότι «για να γίνει μία αναγκαστική είσπραξη, από την έκδοση διαταγής πληρωμής μέχρι τον πλειστηριασμό, ο απαιτούμενος χρόνος είναι δύο με τρία χρόνια. Χιλιάδες οδηγούνται σε συμβιβασμό, όπου με επιμέρους διευθετήσεις υιοθετούνται συναινετικές λύσεις».
- Επίσης σημαντικό εργαλείο είναι ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός, ρύθμιση που πλέον έχει αισθητά βελτιωθεί στα σημεία όπου παρατηρήθηκαν δυσχέρειες.
Οφειλές προς το Δημόσιο
Είναι χαρακτηριστική η ενημέρωση της ΑΑΔΕ προς τις φοροεισπρακτικές υπηρεσίες και οι εντολές κατάσχεσης. Σημειώνεται λοιπόν ότι «οι διαδικασίες για κατασχέσεις καταθέσεων, ποσών εις χείρας τρίτων και λοιπών περιουσιακών στοιχείων θα πρέπει να υλοποιούνται εντός συγκεκριμένων σφιχτών προθεσμιών, ενώ αντίθετα θα πρέπει να αποφεύγεται ο πλειστηριασμός κατοικιών, όταν πρόκειται για την κύρια κατοικία του οφειλέτη».
Επί της διαδικασίας αναφέρει ότι τον φάκελο κατάσχεσης του οφειλέτη για την έκδοση προγράμματος πλειστηριασμού ακολουθούν τα εξής:
- Σε κατάσχεση κινητών, μετά την παρέλευση τουλάχιστον 15 ημερολογιακών ημερών από την επιβολή της κατάσχεσης.
- Σε κατάσχεση ακινήτου, μετά την παρέλευση 40 ημερολογιακών ημερών ή το αργότερο σε τέσσερις μήνες από την επιβολή της κατάσχεσης στο ακίνητο περιουσιακό στοιχείο του οφειλέτη.
- Η προθεσμία αυτή δεν τηρείται αν υφίσταται σπουδαίος λόγος (π.χ. όταν πρόκειται για ακίνητο που αποτελεί την κύρια και μοναδική κατοικία του οφειλέτη, η οποία καλύπτει τις στοιχειώδεις ανάγκες στέγασης, η αξία της οποίας δεν απέχει σημαντικά από τα όρια που τίθενται κατά τις κείμενες διατάξεις για την απαλλαγή του Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων, ως πρώτης κατοικίας), ο οποίος θα πρέπει να μνημονεύεται σε σχετική έκθεση του επισπεύδοντος τον πλειστηριασμό προϊσταμένου.
Τι πρέπει να προσέξουν
Αν η αντικειμενική αξία της κατοικίας είναι χαμηλή, η εφορία δεν προχωρά στον πλειστηριασμό της, αλλά κινείται με άλλα μέσα για την είσπραξη των οφειλών, κατασχέσεις καταθέσεων κ.λπ., με βάση τα όρια που ισχύουν στον Φόρο Μεταβίβασης Ακινήτων:
- Άγαμος: 200.000 ευρώ
- Έγγαμος: 250.000 ευρώ
- Έγγαμος ΑμεΑ: 275.000 ευρώ
- Έγγαμος με ένα παιδί: 275.000 ευρώ
- Έγγαμος με δύο παιδιά: 300.000 ευρώ
- Έγγαμος με τρία παιδιά: 330.000 ευρώ
- Έγγαμος με τέσσερα παιδιά: 360.000 ευρώ
Ρύθμιση δόσεων μέσω Εξωδικαστικού
- ΔΗΜΟΣΙΟ-ΕΦΚΑ. Χρέη σε εφορία και Ταμεία ρυθμίζονται έως και σε 240 δόσεις.
- ΤΡΑΠΕΖΕΣ – ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΣ ΔΑΝΕΙΩΝ. Μη εξυπηρετούμενα δάνεια σε τράπεζες και διαχειριστές δανείων ρυθμίζονται σε 180-240 δόσεις με την εξής διαδικασία:
- ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ. Σε 420 δόσεις προς χρηματοδοτικούς φορείς που καλύπτονται ολικώς ή μερικώς από ειδικά προνόμια.
- ΦΥΣΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ. Σε 240 δόσεις προς χρηματοδοτικούς φορείς που δεν καλύπτονται από ειδικά προνόμια.
- ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ. Σε 240 δόσεις προς χρηματοδοτικούς φορείς που καλύπτονται ολικώς ή μερικώς από ειδικά προνόμια.
- ΝΟΜΙΚΑ ΠΡΟΣΩΠΑ. Σε 180 δόσεις προς χρηματοδοτικούς φορείς που δεν καλύπτονται από ειδικά προνόμια.