THEPOWERGAME
Μία από τις χειρότερες χρονιές περνούν οι κροκοπαραγωγοί της Κοζάνης, καθώς η συγκομιδή έχει μειωθεί στο ένα τρίτο της περυσινής, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την τοπική οικονομία. Ήδη, όπως αναφέρει σε ρεπορτάζ της η εφημερίδα «Απογευματινή», έχουν κατατεθεί αιτήματα για βοήθεια, ωστόσο το θέμα για τον συνεταιρισμό είναι ένας διαφορετικός σχεδιασμός για τη μείωση του κόστους.
«Εφέτος η παραγωγή έχει πέσει περίπου στα 200 γραμμάρια το στρέμμα από τα 600 που είχαμε μέχρι τώρα και αυτό οφείλεται στις υψηλές θερμοκρασίες του φθινοπώρου», δηλώνει στην «Α» ο πρόεδρος του συνεταιρισμού, Βασίλης Μητσόπουλος. Όπως τονίζει, το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το κόστος παραγωγής και βεβαίως οι υψηλές ασφαλιστικές εισφορές που καθιστούν δυσβάστακτο το κόστος παραγωγής.
Ο κρόκος παραμένει ένα από τα πλέον γνωστά παγκοσμίως ελληνικά προϊόντα και τουλάχιστον το 70% της ετήσιας παραγωγής, που κυμαίνεται στα 3.000 κιλά, εξάγεται σε χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία, η Γαλλία, οι ΗΠΑ και το Βιετνάμ. Σήμερα καλλιεργούνται 5.500 στρέμματα, ενώ τα μέλη του συνεταιρισμού αριθμούν τα 900. Η τιμή ανά κιλό αγγίζει τις 2.000 ευρώ.
Οι κάτοικοι της περιοχής φυτεύουν τον κρόκο κάθε καλοκαίρι και, όταν φθάσει το φθινόπωρο, αφαιρούν με το χέρι τα στίγματα του λουλουδιού. Χρειάζονται 50.000 περίπου στίγματα, για να προκύψουν 100 γρ. κόκκινου κρόκου.
Πλούσια ιστορία
Ο κρόκος συγκαταλέγεται στα πιο προσφιλή και πολύτιμα μπαχαρικά των αρχαίων πολιτισμών. Η Κλεοπάτρα το χρησιμοποιούσε στα καλλυντικά της, οι αρχαίοι Φοίνικες για τις προσφορές τους στη θεά Αστάρτη, ο Όμηρος το αναφέρει στα κείμενά του, ενώ το συναντάμε ακόμη και στην Παλαιά Διαθήκη.
Για τη σημασία του φυτού ή του χρωματισμού, κείμενα βρίσκουμε στους Όμηρο, Σοφοκλή, Θεόφραστο, Αισχύλο, Αριστοφάνη και Στράβωνα. Στους Ιπποκράτη, Ασκληπιό, Διοσκορίδη, Γαληνό και σε άλλους γιατρούς της αρχαιότητας, συναντάμε τη λέξη με την έννοια του φαρμάκου ή θεραπευτικού βοτάνου.
Καθώς ο Ερμής εξασκούνταν στη δισκοβολία, πλήγωσε θανάσιμα τον θνητό φίλο του, Κρόκο. Έτσι, αποφάσισε να χαρίσει την αθανασία στον Κρόκο, μεταμορφώνοντας το άψυχο κορμί σε ένα πανέμορφο μοβ λουλούδι και το αίμα του κρόκου σε τρία κόκκινα στίγματα στην καρδιά του λουλουδιού. Ο κρόκος ως φυτό, χρωστική ουσία, φάρμακο, βότανο ή άρτυμα, ήταν γνωστός τόσο στην αρχαία Ελλάδα όσο και στους άλλους αρχαίους λαούς.
Καλλιέργεια
Η σημερινή πάντως καλλιέργεια του κρόκου στην Ελλάδα (περιοχή Κοζάνης) έχει εισαχθεί από την Αυστρία κατά τον 17ο αιώνα. Συγκεκριμένα, τη μετέφεραν Κοζανίτες έμποροι, που εκείνη την εποχή διατηρούσαν στενές εμπορικές σχέσεις με την Αυστρία. Ο κρόκος καλλιεργείται στην Κοζάνη και συγκεκριμένα σε: Κρόκο, Άνω Κώμη, Κάτω Κώμη, Καρυδίτσα, Κοζάνη, Αγία Παρασκευή, Αιανή, Βαθύλακο, Κεσαριά, Πετρανά, Λευκοπηγή κ.λπ.
Ύστερα, δε, από τις κατά καιρούς αυξομειώσεις των καλλιεργούμενων εκτάσεων και αφού απειλήθηκε η εξαφάνισή της κατά τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια (1941-1950), καλύπτει σήμερα γύρω στα 5.500 στρέμματα, πολλά από τα οποία είναι βιολογικής παραγωγής και για τον λόγο αυτό, σύμφωνα με τον Β. Μητσόπουλο, ίσως το μέλλον να προδιαγράφεται ευοίωνο.