THEPOWERGAME
Έκκληση στους κεντρικούς τραπεζίτες να συνεχίσουν να μάχονται τον πληθωρισμό, παρά τα σημάδια βελτίωσης, απευθύνουν οι οικονομικοί αναλυτές από το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός. Παράλληλα, επισημαίνουν το κίνδυνο ενός «ανταγωνισμού επιδοτήσεων» μεταξύ Ευρώπης και Ηνωμένων Πολιτειών για την πράσινη ενέργεια, ο οποίος θεωρούν ότι θα απειλήσει την πρόοδο στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης ιδιαίτερα στον αναπτυσσόμενο κόσμο.
Οι κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομία το 2023
Ως τους σημαντικότερους κινδύνους για την οικονομία το 2023, θεωρούν την επιστροφή του πληθωρισμού, τον πόλεμο στην Ουκρανία και την πιθανότητα μεταλλάξεων του ιού COVID-19.
Συγκεκριμένα, τα πιο πρόσφατα μηνύματα από το μέτωπο της οικονομίας δημιούργησαν ελπίδες, αν όχι εφησυχασμό για τις προοπτικές το 2023. Σημάδια μείωσης του πληθωρισμού, ανθεκτικές καταναλωτικές δαπάνες και ισχυρές αγορές εργασίας, μεταξύ άλλων, υποδηλώνουν ότι η ανάπτυξη θα μπορούσε να ανακάμψει βραχυπρόθεσμα.
«Θεωρώ ότι η κατάσταση είναι καλύτερη συγκριτικά με μερικούς μήνες πριν, αλλά αυτό δεν μας επιτρέπει να χαλαρώνουμε», δήλωσε η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, διευθύνουσα σύμβουλος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Η απειλή του αυξανόμενου πληθωρισμού φαίνεται να έχει υποχωρήσει σε πολλά μέρη του κόσμου, εν μέρει χάρη στις αυξήσεις των επιτοκίων από ορισμένες κεντρικές τράπεζες. Ενώ πολλοί υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων έχουν εκφράσει αποφασιστικότητα να διατηρήσουν τα επιτόκια, υπάρχει ο κίνδυνος οι πρόσφατες βελτιώσεις να αναγκάσουν τους ηγέτες να χαλαρώσουν τα επιτόκια.
«Η μεγαλύτερη τραγωδία αυτή τη στιγμή θα ήταν εάν οι κεντρικές τράπεζες απομακρυνθούν πρόωρα από τoν στόχο της διασφάλισης της σταθερότητας των τιμών και χρειαστεί να δώσουμε αυτή τη μάχη δύο φορές», δήλωσε ο Λόρενς Σάμμερς, καθηγητής στο Harvard Kennedy School of Government.
Η πράσινη ενέργεια και ο «ανταγωνισμός επιδοτήσεων»
Μια σημαντική οικονομική προτεραιότητα παγκοσμίως για το 2023 περιλαμβάνει την επιτάχυνση της απαλλαγής από τον άνθρακα. Η πρόσφατη νομοθεσία στις Ηνωμένες Πολιτείες για την υποστήριξη της πράσινης ενέργειας θα προσφέρει δισεκατομμύρια δολάρια σε χρηματοδότηση, αλλά έχει προκαλέσει ανησυχίες για την έναρξη ενός πολέμου επιδοτήσεων μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ σχετικά με την τεχνολογία απαλλαγής από άνθρακα. Από τη μία πλευρά, ο ανταγωνισμός για την προώθηση της πράσινης ενέργειας θα μπορούσε να επιταχύνει την πρόοδο προς όφελος όλων. Από την άλλη πλευρά, ο κίνδυνος ότι τα έθνη θα μπλοκάρουν τις τεχνολογικές εξελίξεις και θα παρουσιάσουν σημάδια εσωστρέφειας, θα περιορίσει την παγκόσμια πρόοδο.
«Ελπίζω πολύ ότι αυτός ο αγώνας επιδοτήσεων για τον οποίο ακούμε δεν θα είναι αγώνας προς τα κάτω», δήλωσε η Κριστίν Λαγκάρντ, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Μια αρνητική επίπτωση του ανταγωνισμού Ευρώπης-ΗΠΑ θα ήταν η παράβλεψη της επιτακτικής ανάγκης χρηματοδότησης του μετασχηματισμού της πράσινης ενέργειας στον αναπτυσσόμενο κόσμο, ο οποίος είναι ο πιο ευάλωτος στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
Η νέα παγκοσμιοποίηση
Ο ανταγωνισμός για την πράσινη ενέργεια θα μπορούσε να ενισχύσει άλλους κινδύνους κατακερματισμού στο παγκόσμιο εμπόριο, καθώς πολλά έθνη δίνουν προτεραιότητα στην εθνική ασφάλεια έναντι της παγκόσμιας ολοκλήρωσης. «Τα τελευταία τρία χρόνια, έχουμε εισέλθει σε μια νέα εποχή παγκοσμιοποίησης. Έχουμε μετατοπιστεί από την παγκοσμιοποίηση που καθοδηγείται από την αγορά στην παγκοσμιοποίηση με πολιτική δύναμη», δήλωσε ο Bruno Le Maire, Υπουργός Οικονομίας, Οικονομικών και Βιομηχανικής και Ψηφιακής Κυριαρχίας της Γαλλίας.
Ο κατακερματισμός εγκυμονεί πολλούς κινδύνους για την παγκόσμια οικονομία, όπως υψηλότερο κόστος που σχετίζεται με την αναδιοργάνωση των αλυσίδων εφοδιασμού. Για παράδειγμα, η Ευρώπη και οι ΗΠΑ έχουν επικεντρωθεί πρόσφατα στην αύξηση της εγχώριας παραγωγής τσιπ πυριτίου. Υπάρχει κίνδυνος μια τέτοια στροφή προς τα μέσα να εμποδίσει την παγκόσμια συνεργασία για τους στόχους του εμπορίου και του κλίματος.
Παράλληλα, η χαλάρωση των περιορισμών για την πανδημία στην Κίνα εγείρει ερωτήματα για τις οικονομικές προοπτικές του 2023. Μια πιθανή ανησυχία αφορά την αύξηση του ενεργειακού κόστους παγκοσμίως, καθώς αυξάνεται η κατανάλωση στην Κίνα.
Στην Ιαπωνία, ο πληθωρισμός παραμένει ανησυχητικός, αλλά το έθνος έχει δει πρόσφατες βελτιώσεις στη δημιουργία θέσεων εργασίας. «Οφείλουμε αυτήν την αλλαγή κυρίως λόγω στην αυξημένη συμμετοχή των γυναικών στην εργασία», δήλωσε ο Kuroda Haruhiko, Διοικητής της Τράπεζας της Ιαπωνίας.
Σχετικά με τους πιο πιεστικούς κινδύνους για το 2023, οι οικονομικοί εμπειρογνώμονες εστίασαν στον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία όχι μόνο ως γεωπολιτική και ανθρωπιστική κρίση αλλά και ως ανησυχία για τις οικονομίες σε όλο τον κόσμο. Ομοίως, οι ειδικοί εξέφρασαν αβεβαιότητα για το εάν ο πληθωρισμός θα συνεχίσει την πτωτική τροχιά και για τη συνεχιζόμενη απειλή μεταλλάξεων του COVID-19. Παρά τα πρόσφατα σημάδια βελτίωσης, «η ανακούφιση δεν πρέπει να γίνει εφησυχασμός», σημείωσε ο Σάμερς.