THEPOWERGAME
Ξανά στη κορυφή βρέθηκε η Ελλάδα στις απορροφήσεις του ΕΣΠΑ για την προγραμματική περίοδο που ολοκληρώνεται στο τέλος του έτους. Η αλλαγή χρονιάς και τα αιτήματα πληρωμών που κατατέθηκαν από τις ελληνικές αρχές έφεραν ξανά τη χώρα στην κορυφή του πίνακα των χωρών μελών της Ε.Ε. με τις υψηλότερες απορροφήσεις.
Με βάση τα στοιχεία της, στις 6 Ιανουαρίου 2023 η Ελλάδα είχε απορροφήσει 16,07 δισ. ευρώ κοινοτικής χρηματοδότησης ή το 91% του συνόλου της κοινοτικής χρηματοδότησης (18,27 δισ. ευρώ) για την περίοδο 2014-2020. Την Ελλάδα ακολουθούν η Εσθονία με απορρόφηση που προσεγγίζει κι αυτή το 91% και η Πολωνία με 90%.
Η επίδοση αυτή, αποδίδεται κυρίως τη πορεία αξιοποίησης των πόρων δύο διαρθρωτικών ταμείων της Ε.Ε. Πρόκειται για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης – το γνωστό ΕΤΠΑ – όπου η απορρόφηση έχει ανέλθει στο 96% και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (ΕΚΤ), όπου η απορρόφηση ανέρχεται στο 94%. Αντίθετα μέτριες ή χαμηλές είναι οι επιδόσεις στα υπόλοιπα διαρθρωτικά ταμεία όπως είναι π.χ. το Ταμείο Συνοχής όπου η απορρόφηση ανέρχεται στο 74% ή το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας & Αλιείας (ΕΤΘΑ), όπου οι απορροφήσεις ανέρχονται ακόμη πιο χαμηλά στο 50%.
Ωστόσο, καθώς τα δύο πρώτα διαρθρωτικά ταμεία (ΕΤΠΑ και ΕΚΤ), μαζί με το Ταμείο Συνοχής, είναι τα μεγαλύτερα -αντιστοιχούν στο 90% των πόρων του ΕΣΠΑ- αυτά δίνουν εν πολλοίς και το ρυθμό απορρόφησης του ΕΣΠΑ 2014-2020. Τα τρία αυτά ταμεία διαχειρίζεται το υπ. Ανάπτυξης, έχοντας ως επικεφαλής τους ειδικούς γραμματείς Γιώργο Ζερβό (ΕΤΠΑ, ΤΣ) τη Νίκη Δάνδολου (ΕΚΤ). Τα εύσημα βεβαίως για τη πορεία αυτή σίγουρα ανήκουν στον προϊστάμενό τους Γενικό Γραμματέα ΕΣΠΑ Δημήτρη Σκάλκο και τον πολιτικό προϊστάμενο για το ΕΣΠΑ Γιάννη Τσακίρη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η πρωτιά της Ελλάδας ήρθε παρά και τη νέα αύξηση του προϋπολογισμού του ΕΣΠΑ 2014-2020 στη διάρκεια της περυσινής χρονιάς. Πέρυσι ο προϋπολογισμός αυξήθηκε κατά περίπου 276 εκατ. ευρώ, επιπλέον στα περίπου 3 δισ. ευρώ που είχαν προστεθεί το 2021..
Με την πορεία που πήρε το πρόγραμμα, η απορρόφηση των πόρων του ΕΣΠΑ θεωρείται πλέον εξασφαλισμένη στο 100% μέχρι τέλος του έτους που λήγει η περίοδος υλοποίησης δαπανών. «Αγκάθια» στην εκτέλεση φυσικά υπάρχουν και είναι κυρίως κάποια μεγάλα έργα που αστόχησαν. Τέτοια έργα εστιάζονται κυρίως στον τομέα Μεταφορών (π.χ. σιδηροδρομικά έργα, έργα ύδρευσης & αποχέτευσης κ.λπ.), του τομέα της Ψηφιακής Διακυβέρνησης (UFBB, Κτηματολόγιο) και του τομέα Περιβάλλοντος (εργοστάσια ανακύκλωσης κ.λπ.).
Τώρα το ενδιαφέρον εστιάζεται στη νέα προγραμματική περίοδο που τυπικά άνοιξε το 2021, αλλά ουσιαστικά τώρα ανοίγει. Παρόλο που η Ε.Ε. δεν παρουσιάζει δεδομένα στην πορεία απορρόφησης, η Ελλάδα βρίσκεται και στη νέα προγραμματική περίοδο μπροστά, αφού κατά τις πρώτες ημέρες του έτους υπέβαλε το πρώτο αίτημα πληρωμής προς την Κομισιόν, ύψους 120 εκατ. ευρώ για το έργο της Γραμμής 4 του μετρό της Αθήνας. Το αίτημα αυτό είναι το πρώτο που υποβάλλεται σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης δίνοντας στη χώρα μας μια επιπλέον πρωτιά.