Παρά το τριπλό «χτύπημα» που δέχτηκε η ελληνική οικονομία (πανδημία, ενεργειακή κρίση και τουρκική απειλή), οι δείκτες της βελτιώνονται και η συνολική της εικόνα είναι, σήμερα, σημαντικά καλύτερη από αυτήν του 2019.
Ο υψηλός ρυθμός ανάπτυξης του 2022 (εκτίμηση οικονομικού επιτελείου: 5,6%, Κομισιόν: 6% και ΟΟΣΑ: 6,7%) έφερε την αποκλιμάκωση του χρέους. Από 186,4% ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2018, έφτασε σε 168,9% το 2022.
Παράλληλα, έχει μειωθεί, σημαντικά, το ποσοστό ανεργίας από το 17% σε κάτω από 12%, όπως και η φορολογία. Καταγράφεται αύξηση στις εξαγωγές, στις ηλεκτρονικές συναλλαγές (αποτέλεσμα της πανδημίας, αλλά και των κινήτρων που έδωσε η κυβέρνηση) και στις επενδύσεις. Οι τελευταίες, αυξήθηκαν κατά 30% περίπου, τη διετία 2021-2022 στην Ελλάδα, σε σύγκριση με το 2019 και θα συνεχίσουν να αυξάνονται, με την καθοριστική βοήθεια και του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0».
Ειδικότερα όσον αφορά στο «Ελλάδα 2.0» και στα προγράμματά του, καταρχάς, αυτό των δανείων είναι το μεγαλύτερο επενδυτικό εργαλείο που είχε ποτέ η χώρα. Απευθύνεται σε επιχειρήσεις που είτε έχουν είτε μπορούν να αποκτήσουν τραπεζικό προφίλ. Στα βασικά χαρακτηριστικά του, που το καθιστούν ελκυστική επιλογή για τους επενδυτές, είναι τα ευνοϊκά, σταθερά, επιτόκια δανεισμού (0,35% για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις και 1% για τις μεσαίες και μεγάλες). Ακόμη, καλύπτεται ο ΦΠΑ, ενώ υπάρχει και μία πρόβλεψη που δεν είχε κανένα επενδυτικό εργαλείο ως τώρα. Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι το κεφάλαιο κίνησης και οι δαπάνες προώθησης και επικοινωνίας (marketing) μπορούν να αφορούν, αθροιστικά, έως 30% των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου. Επιπρόσθετα, υπάρχει η δυνατότητα συνδυασμού των δανείων με τον Αναπτυξιακό νόμο και με άλλα επενδυτικά εργαλεία.
Όσον αφορά στη διαδικασία, η υποβολή αίτησης δανειοδότησης, στο πλαίσιο του «Ελλάδα 2.0», γίνεται, ηλεκτρονικά, και δεν απαιτείται καμία κρατική παρέμβαση (π.χ. υπογραφή Υπουργού, δημοσίου υπαλλήλου κ.λπ.), για να δρομολογηθεί η υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου. Ο μέσος χρόνος έγκρισης των προτάσεων είναι οι 2,5 μήνες και αναμένεται να μειωθεί όσο τα τραπεζικά στελέχη και οι αξιολογητές των σχεδίων θα εξοικειώνονται με τη διαδικασία.
Ήδη, υπάρχει μεγάλη ανταπόκριση από τις επιχειρήσεις για το συγκεκριμένο πρόγραμμα του «Ελλάδα 2.0». Μέχρι στιγμής, έχουν υποβληθεί επενδυτικά σχέδια, συνολικού προϋπολογισμού άνω των 9,5 δισ. ευρώ. Για άνω των 2 δισ. ευρώ από αυτά, έχουν υπογραφεί δανειακές συμβάσεις. Μάλιστα αξιόλογο μέρος, άνω των 2 δισ. ευρώ, έχει κατατεθεί από μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Υπάρχει, επίσης ακόμη άφθονος χώρος για τους ενδιαφερόμενους επενδυτές, καθώς το δανειακό πρόγραμμα μπορεί να καλύψει επενδυτικά σχέδια, συνολικού ύψους 25-30 δισ. ευρώ.
Ταυτόχρονα, έχουμε μπροστά μας να δαπανήσουμε περίπου το 85%-90% των πόρων που αφορούν στις επιδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης. Ο συνολικός προϋπολογισμός των 440 έργων που έχουν, ήδη, ενταχθεί διαμορφώνεται στα 13,7 δισ. ευρώ. Πρόκειται για έργα που εμπίπτουν στους τέσσερις βασικούς πυλώνες του Σχεδίου, δηλαδή στην «Πράσινη μετάβαση», στην «Ψηφιακή μετάβαση», σε «Απασχόληση – Δεξιότητες – Κοινωνική Συνοχή» και σε «Ιδιωτικές επενδύσεις και μετασχηματισμό της οικονομίας».
Είναι προφανές ότι το μέγεθος του αναπτυξιακού αυτού εργαλείου, αλλά και η αποτελεσματικότητα της διαχείρισής του θα έχουν καθοριστική σημασία για την οικονομική μας πορεία το 2023 και στη συνέχεια.
Γι’ αυτό και πιστεύω ότι εφόσον προφυλάξουμε το πολύτιμο, αναπτυξιακό εργαλείο από τις ακραίες κομματικές και πολιτικές αντιπαραθέσεις στη διάρκεια του επικείμενου το 2023 εκλογικού αγώνα και συνεχίζοντας να αξιοποιούμε αποτελεσματικά, τις δυνατότητες που παρέχει, μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι πως δεν θα εισέλθουμε σε ύφεση, ακόμη κι αν αυτό συμβεί στους κύριους εμπορικούς μας εταίρους, εξαιτίας της ανοδικής πορείας που ακολουθούν τα επιτόκια, διεθνώς. Το «Ελλάδα 2.0» μπορεί και πρέπει να είναι η «ασπίδα» μας, απέναντι στην επικείμενη ευρωπαϊκή ύφεση.
