THEPOWERGAME
Βαρύ είναι το κλίμα στις σχέσεις του υπουργείου Υποδομών με ορισμένους μετόχους των εταιρειών διαχείρισης των οδικών αξόνων, οι οποίοι αντιδρούν στο μορατόριουμ αυξήσεων στα διόδια, που θέλει να επιβάλει η κυβέρνηση λόγω της προεκλογικής χρονιάς. Η σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα με εκπροσώπους των έξι εταιρειών που διαχειρίζονται οδικούς άξονες στην Ελλάδα είχε άσχημη κατάληξη, με σκληρές κουβέντες τόσο από πλευράς υπουργείου Υποδομών όσο και κάποιων διοικήσεων. Στελέχη της αγοράς υποστηρίζουν πως το κλίμα αποτυπώνεται στις ανακοινώσεις του υπουργείου για την πτώση βράχων και το προσωρινό κλείσιμο της εθνικής οδού στην Κακιά Σκάλα.
Οι εκπρόσωποι των ξένων μετόχων των εταιρειών διαχείρισης ορισμένων οδικών αξόνων και συγκεκριμένα της γαλλικής Vinci (μεγαλύτερος μέτοχος της Ολυμπίας Οδού) και της γερμανικής Hochtief (μεγαλύτερος μέτοχος της Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου) υποστηρίζουν πως οι συμβάσεις παραχώρησης έχουν σαφείς προβλέψεις για ετήσιες αυξήσεις (ή μειώσεις) στα διόδια με βάση τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Με βάση αυτές τις προβλέψεις, τα διόδια φέτος πρέπει να αυξηθούν σημαντικά, καθώς ο πληθωρισμός έχει εκτιναχθεί. Με τα σημερινά επίπεδα του πληθωρισμού οι αυξήσεις για τα ΙΧ μπορεί να φτάσουν τα 20 και 35 λεπτά σε ορισμένους σταθμούς και για τα φορτηγά τα 80 λεπτά ή το ένα ευρώ. Εκτός από τις προβλέψεις των συμβάσεων, για την ανάγκη αυξήσεων στην τιμή των διοδίων οι παραχωρησιούχοι επικαλούνται και την εκτίναξη του κόστους συντήρησης των οδικών αξόνων λόγω αύξησης στα τιμολόγια της ενέργειας, της ασφάλτου κ.λπ.
Η σύνδεση των τιμών των διοδίων με τον πληθωρισμό προβλέπεται σε έξι από τις συμβάσεις παραχώρησης και συγκεκριμένα σε Ολυμπία Οδό (Ελευσίνα – Κόρινθος – Πάτρα – Πύργος), Νέα Οδό (Ιόνια Οδό και τμήμα Μεταμόρφωση – Σκάρφεια του ΠΑΘΕ), Κεντρική Οδό (Άξονας Κεντρικής Ελλάδας), Αυτοκινητόδρομο Αιγαίου (τμήμα Μαλιακός – Κλειδί), Μορέα (Κόρινθος – Τρίπολη – Καλαμάτα) και στη Ζεύξη Ρίου – Αντιρρίου (κοινοπραξία ΓΕΦΥΡΑ). Την περίοδο της οικονομικής κρίσης οι αναπροσαρμογές στις τιμές των διοδίων ήταν μηδαμινές (λόγω χαμηλού πληθωρισμού), ενώ υπήρξαν και χρονιές που έγιναν μειώσεις. Τώρα, όμως, που ο πληθωρισμός κινείται κοντά στο 10%, πρέπει να γίνουν μεγάλες αυξήσεις στα διόδια.
Η γραμμή της κυβέρνησης, όπως εκφράζεται και από επίσημες δηλώσεις του υπουργού Υποδομών, Κώστα Καραμανλή, και του υφυπουργού, Γιώργου Καραγιάννη, είναι πως δεν θα γίνουν αυξήσεις στα διόδια. Ειδικά σε μια περίοδο μεγάλων αυξήσεων σε ενέργεια, τρόφιμα κ.λπ. και με τις εκλογές να πλησιάζουν, στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν ζητήσει συγκράτηση τιμών. Η συγκεκριμένη επιλογή έχει μεταφερθεί εδώ και μήνες στους παραχωρησιούχους, χωρίς όμως να έχει επιτευχθεί συμφωνία. Αντίθετα, όπως δείχνουν και όσα συνέβησαν στη σύσκεψη της προηγούμενης εβδομάδας, βρισκόμαστε μακριά από μια κοινή λύση.
Επίσημες ανακοινώσεις για τη σύσκεψη ή για τις διαπραγματεύσεις δεν έχουν γίνει μέχρι σήμερα από το υπουργείο. Σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν πέσει στο τραπέζι, από πλευράς των εταιρειών διαχείρισης των οδικών αξόνων, προτάσεις όπως η αποζημίωση για το πρόσθετο κόστος συντήρησης, καθώς και πιο προχωρημένες σκέψεις για παράταση των συμβάσεων παραχώρησης. Τυχόν παράταση των συμβάσεων εξυπηρετεί και τον σχεδιασμό της κυβέρνησης για την προώθηση της ηλεκτροκίνησης (θα χρειαστούν εκατοντάδες φορτιστές στο οδικό δίκτυο) και άλλων έργων, όπως τα νέα, αναλογικά, διόδια. Οι παραχωρησιούχοι θα αναλάβουν να υλοποιήσουν τα πρόσθετα έργα και θα αποζημιωθούν μέσω της παράτασης των συμβάσεων, οι περισσότερες από τις οποίες λήγουν το 2037.
Όμως, με βάση τη συμφωνία με τους δανειστές, μετά τη λήξη των σημερινών συμβάσεων το ΤΑΙΠΕΔ θα είναι αυτό που θα αναλάβει να προκηρύξει τους νέους διαγωνισμούς παραχώρησης, όπως κάνει σήμερα με την Αττική Οδό. Τα έσοδα από τις νέες συμβάσεις, με βάση τη συμφωνία με τους δανειστές, θα κατευθυνθούν για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους. Συνεπώς, κάποιοι στην κυβέρνηση θέλουν παράταση, ώστε να συνεχίσουν τα έσοδα από τα διόδια να στηρίζουν τον Προϋπολογισμό και να μην πέφτουν στη μαύρη τρύπα του χρέους. Όμως πρέπει να ρωτήσουμε και τους δανειστές…
Προς το παρόν, πάντως, φόρμουλα συμβιβασμού για τις αυξήσεις τα διόδια δεν έχει βρεθεί.