«Μαζευτείτε!»: Αυτό θα μπορούσε να είναι με μία λέξη το κεντρικό μήνυμα που έστειλαν στους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης οι εκπρόσωποι της Κομισιόν, του ESM και της ΕΚΤ που βρέθηκαν στη συνεδρίαση του Eurogroup.
Ο τόνος είχε δοθεί ήδη από το μεσημέρι, κατά τις δηλώσεις εισόδου του αντιπροέδρου της Κομισιόν, Βάλντις Ντομπρόφσκις, αλλά και του Επιτρόπου Οικονομικών Υποθέσεων, Πάολο Τζεντιλόνι. Ο Λετονός (με τα «ξύλινα» αγγλικά του) είχε πει ότι η πλειονότητα των μέτρων που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις δεν είναι στοχευμένα και πως αυτό θα πρέπει να αλλάξει. Στις δηλώσεις μετά το τέλος της συνεδρίασης ο Ιταλός επίτροπος ξεκαθάρισε ότι δεν μπορεί το 70% των μέτρων που λαμβάνονται απ’ όλες τις κυβερνήσεις να απευθύνεται στο σύνολο των πολιτών. Όπως ανέφερε πριν από λίγες εβδομάδες, μόλις το 20% των μέτρων που έλαβαν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης ήταν στοχευμένα, με το νούμερο να αυξάνεται μεν στο 30%, ποσοστό όμως που απέχει πάρα πολύ από το επιθυμητό. Όπως συμπλήρωσε ο κ. Τζεντιλόνι, τα μέτρα που θα λαμβάνονται από εδώ και μπρος πρέπει να έχουν τα εξής χαρακτηριστικά:
- Να δικαιολογούνται από την ύπαρξη του σχετικού δημοσιονομικού χώρου.
- Θα πρέπει να βοηθούν μόνο τους οικονομικά ασθενέστερους, όχι το σύνολο των πολιτών και
- Θα πρέπει να στέλνουν ένα μήνυμα σταθερότητας των τιμών.
Όπως παραδέχθηκε ο Τζεντιλόνι (που είναι πολιτικός), η υιοθέτηση μέτρων προστασίας από την εκτόξευση των ενεργειακών τιμών αυτή τη στιγμή είναι αναγκαία, αλλά όπως εξήγησε στη συνέχεια ο πιο τεχνοκράτης Ρολφ Στράους, επικεφαλής οικονομολόγος του ESM, η σημερινή κατάσταση διαφέρει από εκείνη της πανδημίας. Τότε η Ευρώπη δέχθηκε οι κυβερνήσεις να δώσουν μεγάλες ενισχύσεις σχεδόν σε όλους τους πολίτες, όμως σήμερα η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική. Τότε ο πληθωρισμός δεν ήταν πρόβλημα. Κανείς δεν τον σκεφτόταν. Αυτή τη στιγμή, όμως, οι πολιτικές που θα αποφασιστούν στην Ευρώπη συνολικά, αλλά και στην κάθε χώρα ξεχωριστά, πρέπει να ακολουθούν την ίδια στρατηγική. Δηλαδή πρέπει οι δημοσιονομικές αποφάσεις να είναι εναρμονισμένες με τις νομισματικές αποφάσεις, καθώς ο απώτερος στόχος είναι η συγκράτηση του πληθωρισμού. Έτσι, και ο Στράους εξήγησε ότι ο ESM ζητεί τα μέτρα να απευθύνονται στους πιο αδύναμους, αλλά να είναι και προσωρινά, διότι τα μόνιμα μέτρα δημιουργούν πληθωριστικές προοπτικές. Στην ουσία αυτό που είπε ήταν ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες θα πρέπει να ξεχάσουν τις μισθολογικές αυξήσεις, οι οποίες αν δοθούν τώρα, θα προκαλέσουν εδραίωση του πληθωρισμού για πολύ μεγαλύτερο διάστημα. Επίσης ο τεχνοκράτης οικονομολόγος εξήγησε ότι πλέον δεν είναι δυνατόν οι ευρωπαϊκές οικονομίες να επεκτείνουν τον δανεισμό τους ώστε να δώσουν νέες ενισχύσεις, διότι πλέον βρισκόμαστε σε μία περίοδο με αυξημένο κόστος δανεισμού.
Η συζήτηση για τη μορφή που θα λάβουν τα μέτρα στήριξης για την ενεργειακή κρίση ήταν τόσο έντονη που κατά την είσοδό της στο Eurogroup η Ολλανδέζα υπουργός Οικονομικών, Ζίγκριντ Κάαγκ, έχει ήδη πάει ένα βήμα παραπέρα, ξεκαθαρίζοντας ότι η χώρα της όχι μόνο προτίθεται να λάβει όσο το δυνατόν πιο στοχευμένα μέτρα γίνεται (κάτι που, όπως τόνισε, έχει αποδειχθεί δύσκολο), αλλά παράλληλα προετοιμάζει μία «στρατηγική εξόδου» από τις γενικευμένες επιδοτήσεις των πολιτών, αφήνοντας σε ισχύ μόνο εκείνες τις πολιτικές που θα στηρίξουν τους πολίτες που έχουν πραγματική ανάγκη ενόψει του χειμώνα που όλο και πιο πολύ κάνει αισθητή την παρουσία του στη Βόρεια Ευρώπη.
