THEPOWERGAME
Διαστάσεις χιονοστιβάδας λαμβάνει ο ρυθμός αύξησης των κονδυλίων που ενδέχεται να χρειαστούν μέσα στον επόμενο χειμώνα, με τον προϋπολογισμό να είναι άγνωστο τί μπορεί να αντέξει. Μόνο για τις ενισχύσεις του ηλεκτρικού ρεύματος που θα συνεχιστούν με την ίδια μορφή (κάλυψη πάνω από 90% των αυξήσεων για όλους) για τους επόμενους τρεις μήνες, το κόστος είναι περί τα 750 εκατομμύρια. Το ποσό το αποκάλυψε ο Χρήστος Σταϊκούρας, εξηγώντας ότι ο αρχικός σχεδιασμός ήταν για κάτι λιγότερο από 2 δισ. για όλο το 2022.
Έχουν ήδη δοθεί 200 εκατομμύρια τον Ιούλιο, 250 τον Αύγουστο και θα δοθούν 800 τον Σεπτέμβριο καθώς αυτή την περίοδο η χώρα μας ήταν ιδιαίτερα «φτωχή» ενεργειακά. Αυτή ήταν και η αιτία που εκτοξεύτηκε το κόστος στα 800 εκατομμύρια. Είναι όμως άγνωστο που θα πάνε οι τιμές του φυσικού αερίου, και άρα και αυτός ο σχεδιασμός μπορεί να ανατραπεί.
Αυτό που καθησυχάζει το οικονομικό επιτελείο είναι ότι αν συνεχιστεί η άνοδος των τιμών του αερίου από το σημείο που βρίσκεται σήμερα, τότε θα αρχίσει να μειώνεται εντονότατα η κατανάλωση. Άρα, αν δεν αλλάξει κάτι ουσιαστικά ο προϋπολογισμός θα καταβάλει κάθε μήνα για τον Οκτώβριο, Νοέμβριο και Δεκέμβριο περί τα 250 εκατομμύρια ευρώ. Τα χρήματα αυτά θα προστεθούν στους πόρους που συγκεντρώνει το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης ανεβάζοντας κατά μέσο όρο τα μηνιαία ποσά που θα λάβουν οι καταναλωτές, περίπου στο 1,1 δισ. ευρώ κάθε μήνα, όπως έγινε και τον Αύγουστο.
Την ίδια περίοδο πάντως το οικονομικό επιτελείο θα έχει δύο ακόμη ενεργειακά προβλήματα να αντιμετωπίσει, καθώς από τα μέσα Οκτωβρίου θα έχει αρχίσει και η περίοδος θέρμανσης. Δειλά στην αρχή, ταχύτερα στη συνέχεια. Όπως αποκάλυψε χθες ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να επαναλάβει το περυσινό επίδομα θέρμανσης το οποίο εκτός από το πετρέλαιο, θα περιλάβει και το φυσικό αέριο (δεν έγινε λόγος για τα πέλετ).
Μοιραία είναι αυτονόητο ότι το κονδύλι για τη στήριξη της θέρμανσης των νοικοκυριών που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο θα είναι εντονότατα αυξημένο. Υπολογίζεται ότι η χώρα μας καταναλώνει περί τα 16 δισ. κιλοβατώρες κάθε χειμώνα και η συνολική δαπάνη μπορεί να φτάσει ακόμη και στα 4 δισ. ευρώ. Και αυτό τη στιγμή που πέρυσι για την ίδια κατανάλωση η τιμή ήταν μόλις 256 εκατομμύρια.
Και το ερώτημα είναι: Ποιο ποσό είναι διατεθειμένη η κυβέρνηση να καλύψει από μία αύξηση της τάξεως των 3,74 δισ.; Αν κάνει ό,τι και στο ηλεκτρικό ρεύμα -δηλαδή να καλύψει πάνω από το 90%- θα κληθεί να καταβάλει 3,5 δισ. μέχρι τον επόμενο Μάρτιο.
Όσον αφορά το πετρέλαιο θέρμανσης, και εδώ οι τιμές αναμένεται να είναι αυξημένες και οι προβλέψεις παραγόντων της αγοράς μιλούν για έναρξη πώλησης στη λιανική στο 1,9 €/λίτρο. Αν υπολογίσουμε ότι η κατανάλωση φτάνει περίπου στα 1,3 δισ. λίτρα, τότε η συνολική επιβάρυνση μπορεί να φτάσει στα 2 δισ. ευρώ, όταν πέρυσι δόθηκαν μόλις 170 εκατομμύρια για επιδοτήσεις.
Όλα αυτά έχουν ήδη συμπεριληφθεί στους σχεδιασμούς του Υπουργείου Οικονομικών, με το οικονομικό επιτελείο να έχει ποσοτικοποιήσει κάθε μέτρο, έτσι ώστε να αποφασιστεί ποια θα συμπεριληφθούν στις πρωθυπουργικές ανακοινώσεις στη ΔΕΘ. Πρόκειται για μέτρα τα οποία στο μεγαλύτερο μέρος τους θα καλυφθούν από τον φετινό προϋπολογισμό ο οποίος θα προσαυξηθεί κατά 2 δισ. με τον συμπληρωματικό που θα κατατεθεί τον Σεπτέμβριο. Μέρος των μέτρων όμως θα περάσουν και στον προϋπολογισμό του 2023, και θα αφορούν κυρίως τον Μάρτιο από πλευράς θέρμανσης, και τους επόμενους μήνες μέχρι τον Αύγουστο οπότε και έχει νομοθετήσει η κυβέρνηση ότι θα στηρίζει τους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος.
Ένα είναι σίγουρο πάντως: Ο επόμενος προϋπολογισμός θα πρέπει να δημιουργήσει και πρωτογενές πλεόνασμα 1%, κάτι που (όπως υπενθυμίζει ο Κεντρικός Τραπεζίτης Γιάννης Στουρνάρας μιλώντας στην Καθημερινή της Κυριακής) είναι προϋπόθεση για να πετύχουμε την επενδυτική βαθμίδα το 2023.
Με απλά λόγια, τα μέτρα θα πάνε μέχρι εκεί που φτάνει ο προϋπολογισμός και ούτε βήμα παραπέρα.