THEPOWERGAME
Βαρύτητα στην τιμή, η οποία αυξάνεται όσο μικρότερη είναι η ηλικία και κατά τεκμήριο χαμηλότερο το εισόδημα αλλά και στην διατροφική σύσταση του τροφίμου, αποφεύγοντας τα ανθυγιεινά τρόφιμα, δίνουν οι Έλληνες, σύμφωνα με νέα μελέτη του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών και του ΕΦΕΤ.
Έξι στους 10 αγοράζουν τρόφιμα με βάση την τιμή, ποσοστό που αυξάνεται στο 80,2% μεταξύ των νέων 18-25 ετών, ενώ μειώνεται στο 51,9% για τους άνω των 60. Όμως, μόνο 1 στους 5 θεωρεί την τιμή ενός τροφίμου πιο σημαντικό παράγοντα από τη διατροφική του σύσταση καθώς μάλιστα 4 στους 5 αποφεύγουν να αγοράσουν τρόφιμα που θεωρούν ανθυγιεινά. Σχεδόν 7 στους 10 Έλληνες (68%) δηλώνουν ότι έχουν καλή γνώση των διατροφικών συστάσεων για υγιεινή διατροφή.
Το Nutriscore βοηθά τους καταναλωτές, να τροποποιηθεί ο αλγόριθμος
Αυτά είναι βασικά συμπεράσματα της έρευνας που διενεργήθηκε διαδικτυακά με βασικό στόχο να διερευνηθούν η κατανόηση, οι αντιλήψεις και στάσεις (πέρα της προτίμησης) των καταναλωτών ως προς τα διαφορετικά σχήματα διατροφικής επισήμανσης εμπρόσθιου πεδίου στις συσκευασίες τροφίμων, τα λεγόμενα FoPNL, ανάμεσα στα οποία και το πολυσυζητημένο Nutriscore για το οποίο υπάρχει έντονη αντίδραση στην Ελλάδα καθώς, για παράδειγμα, βαθμολογεί το ελαιόλαδο χαμηλότερα ως λιγότερο υγιεινό απ’ ότι αναψυκτικά τύπου κόλα.
Από τη μελέτη, λοιπόν, προέκυψε ότι «το Nutriscore βοηθάει τους καταναλωτές να κατανοήσουν καλύτερα τη διατροφική σύσταση των περισσότερων τροφίμων». Οι μελετητές, προτείνουν, όμως «ο αλγόριθμος του Nutriscore να επαναξιολογηθεί και ενδεχομένως να τροποποιηθεί προκειμένου να αξιολογεί σωστότερα όλα τα τρόφιμα βάσει των διατροφικών συστάσεων. Υπάρχει περιθώριο βελτίωσης του αλγορίθμου του Nutriscore, π.χ. για το ελαιόλαδο, τους φυσικούς χυμούς, γιαούρτια», αναφέρουν χαρακτηριστικά και αξιολογούν ως μείζονος σημασίας ότι «στην περίπτωση που υιοθετηθεί το σχήμα Nutriscore στην ΕΕ o αλγόριθμος δεν θα πρέπει να ανήκει σε κανένα πανεπιστήμιο ή κράτος-μέλος, αλλά θα πρέπει να συσταθεί ειδική ομάδα στην ΕΕ και η οποία θα αξιολογεί και επαναξιολογεί σε τακτά χρονικά διαστήματα τον αλγόριθμο και θα τον διαφοροποιεί, όποτε κρίνεται αναγκαίο».
Τα συμπεράσματα της έρευνας
Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της έρευνας επιλέχτηκαν 15 τρόφιμα διαφορετικών κατηγοριών για το καθένα από τα οποία χρησιμοποιήθηκαν ο πίνακας διατροφικής δήλωσης (είναι ο γνωστός πίνακας που υπάρχει σήμερα στα τρόφιμα και αναφέρει πληροφορίες για τη διατροφική τους σύσταση και τις θερμίδες) και δύο σχήματα διατροφικής δήλωσης FoPNL, το Nutriscore (επιλογή 3 στον εικονιζόμενο πίνακα) και το σχήμα NutriInform Battery (επιλογή 1).
Το σχήμα Nutriscore, το οποίο προωθούν πολλές χώρες της ΕΕ, παρέχει εκτίμηση της συνολικής θρεπτικής αξίας ενός τροφίμου, μέσω βαθμολογικής κλίμακας (π.χ. Α, Β, C, D, E) και αντίστοιχων χρωματικών δεικτών (π.χ. από το πράσινο χρώμα ως το κόκκινο).
Το σχήμα NutriInform Battery, το οποίο υποστηρίζουν η Ελλάδα και η Ιταλία, δεν αξιολογεί την περιεκτικότητα του τροφίμου σε μεμονωμένα θρεπτικά συστατικά, αλλά ούτε συνολικά το τρόφιμο, απλώς παρέχει αριθμητικές πληροφορίες σχετικά με την ενεργειακή αξία του τροφίμου, την περιεκτικότητα του σε τέσσερα θρεπτικά συστατικά (λιπαρά, κορεσμένα λιπαρά, σάκχαρα και αλάτι), καθώς και το ποσοστό τους επί της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης είτε ανά 100g ή 100ml (GDA), είτε στην προτεινόμενη μερίδα.
Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι τα σχήματα βοηθούν στις περισσότερες περιπτώσεις τους καταναλωτές να κατανοήσουν καλύτερα τη διατροφική σύσταση των τροφίμων. Εξαιρέσεις αποτέλεσαν τα επιδόρπια γιαουρτιού, οι χυμοί, καθώς και τα φρουτοποτά που περιέχουν πρόσθετα σάκχαρα όπου ο πίνακας διατροφικής δήλωσης φάνηκε ότι βοήθησε περισσότερο τους συμμετέχοντες να κατανοήσουν τη διατροφική σύσταση των προϊόντων αυτών συγκριτικά με τα σχήματα FOPNL.
Όσον αφορά σε προϊόντα εθνικής σημασίας (ελαιόλαδο και τυρί φέτα) και λαμβάνοντας υπόψη τις εθνικές και διεθνείς διατροφικές συστάσεις για τη μείωση θερμίδων, κορεσμένων λιπαρών οξέων και αλατιού στη διατροφή, η χρήση του σχήματος Nutriscore βοήθησε το ίδιο (στην περίπτωση του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου) ή και καλύτερα (στην περίπτωση του ελαιόλαδου αποτελούμενου από εξευγενισμένα και παρθένα ελαιόλαδα και στην περίπτωση του τυριού φέτας) στην αντικειμενική κατανόηση της ποσότητας και συχνότητας κατανάλωσης των εν λόγω τροφίμων εθνικής σημασίας, συγκριτικά με τον πίνακα διατροφικής δήλωσης και το σχήμα NutrInform.
Ένας στους 2 προτιμά το σχήμα των «φωτεινών σηματοδοτών»
Από τα προτεινόμενα τέσσερα σχήματα FoPNL, οι περισσότεροι καταναλωτές (48,3%) επέλεξαν, πάντως, το λεγόμενο Multiple Traffic Lights (MTL), το σχήμα των «πολλαπλών φωτεινών σηματοδοτών» (επιλογή 2 στον πίνακα). Το συγκεκριμένο σχήμα, που αναπτύχθηκε στη Μεγ. Βρετανία, παρέχει αριθμητικές πληροφορίες σχετικά με την ενεργειακή αξία του τροφίμου, την περιεκτικότητα του σε τέσσερα θρεπτικά συστατικά (λιπαρά, κορεσμένα λιπαρά, σάκχαρα και αλάτι), καθώς και το ποσοστό τους επί της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης. Τα χρώματα χρησιμοποιούνται για την ταξινόμηση της περιεκτικότητας των εν λόγω θρεπτικών συστατικών ως «χαμηλής περιεκτικότητας» (πράσινο χρώμα), «μεσαίας περιεκτικότητας» (πορτοκαλί χρώμα) ή «υψηλής περιεκτικότητας» (κόκκινο χρώμα).
Αντίθετα, μόνο ένας στους 5 (19,8%) επέλεξε το σχήμα NutrInform Battery (επιλογή 1) και ακόμη λιγότεροι, μόλις 1 στους 8 (12,4%) το Nutriscore. Παράλληλα, ένας στους 9 (11,2%) επέλεξε το Healthy Choice, (επιλογή 3) το οποίο παρέχει εκτίμηση της συνολικής θρεπτικής αξίας ενός τροφίμου, μέσω ενός θετικού λογότυπου, που εφαρμόζεται μόνο σε τρόφιμα που πληρούν τα διατροφικά κριτήρια (διατροφικά περιγράμματα) που έχουν τεθεί.
Το Nutriscore δεν φάνηκε να προτιμάται ούτε μεταξύ εκείνων που πάσχουν από κάποιο χρόνιο μεταβολικό νόσημα, όπως υπερλιπιδαιμία, υπέρταση και σακχαρώδης διαβήτης, συγκριτικά με τα υπόλοιπα σχήματα.
Σύγκριση σχημάτων με βάση 100ml – 100g κι όχι μερίδων
Οι μελετητές εκφράζουν, πάντως, την αντίθεσή τους στην έκφραση FoPNL ανά μερίδα, δεδομένου, όπως επισημαίνουν ότι «στην ΕΕ δεν έχει οριστεί το μέγεθος της μερίδας για τις διάφορες κατηγορίες τροφίμων παρόλο που είχε ζητηθεί στο παρελθόν από διάφορα κράτη μέλη (συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας), και οι μερίδες αυτές δεν μπορούν να θεσπιστούν βάσει επιστημονικών δεδομένων αλλά καθορίζονται από την εκάστοτε βιομηχανία που παράγει ένα τρόφιμο».
Τονίζουν, συνεπώς, ότι «η έκφραση ενός FoPNL σχήματος ανά μερίδα ελλοχεύει αρκετούς κινδύνους καθώς μια αλλαγή της ποσότητας της μερίδας μπορεί να επιφέρει σημαντική αλλαγή στην παρουσίαση του FoPNL. Επιπλέον, η σύγκριση προϊόντων με διαφορετικά μεγέθη μερίδων είναι πολύ δύσκολη, εάν όχι αδύνατη, από τον μέσο καταναλωτή. Με βάση τα παραπάνω και λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα της μελέτης ΓΠΑ-ΕΦΕΤ που δείχνουν ότι το NutrInform Battery το οποίο βασίζεται στο μέγεθος της μερίδας και όχι στην περιεκτικότητα των θρεπτικών συστατικών ανά 100g ή 100ml δεν είναι περισσότερο κατανοητό από το Nutriscore, προτείνεται το οποιοδήποτε διατροφικό σχήμα υιοθετηθεί, να ανάγεται στα 100 g ή στα 100ml».
Μόλις 1 στους 20 δηλώνει χορτοφάγος
Στην έρευνα συμμετείχαν 1574 άτομα, εκ των οποίων το 65,5% ήταν γυναίκες. Η μέση ηλικία στις γυναίκες ήταν 39,5 έτη, ενώ στους άντρες τα 43,5 έτη. Οι 8 στους 10 συμμετέχοντες ήταν από τους νομούς Αττικής και Θεσσαλονίκης, ενώ οι περισσότεροι κατείχαν πτυχίο πανεπιστημίου (85%). Περίπου το ένα τέταρτο των συμμετεχόντων δήλωσε ότι ακολουθεί ειδική δίαιτα, ενώ συνολικά το 0,5% δήλωσαν ότι είναι χορτοφάγοι.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
