Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει επιδεινώσει περαιτέρω την προοπτική της παγκόσμιας οικονομίας με την ευρωπαϊκή οικονομία να είναι αντιμετωπίζει πολλαπλά εμπόδια δεδομένων των εμπορικών, επενδυτικών και χρηματοοικονομικών σχέσεων που έχει αναπτύξει με τις δυο χώρες, σύμφωνα με μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ).
Το ΔΝΤ καταλήγει στο συμπέρασμα πως η ανατολική Ευρώπη και η Ιταλία κινδυνεύουν με βαθιά ύφεση εάν υπάρξει ρωσικό εμπάργκο στην ενέργεια, ένα δυσάρεστο ενδεχόμενο που μελετά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Παροτρύνει δε τις χώρες-μέλη της ΕΕ να συνεργαστούν για την ενεργειακή τους επάρκεια και να επιδείξουν αλληλεγγύη μεταξύ τους.
Οι οικονομίες της Τσεχίας, της Ουγγαρίας, της Σλοβακίας και της Ιταλίας μπορεί να υποστούν πτώση της οικονομικής δραστηριότητας άνω του 5% μέσα στο επόμενο έτος εάν η Ευρώπη δεν μοιραστεί τις προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου και δεν διατηρηθούν τεχνητά οι τιμές σε χαμηλότερα επίπεδα. Το 42% των εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ προέρχονται από τη Ρωσία, παρέχοντας πάνω από το 50% των εισαγωγών σε οκτώ χώρες-μέλη.
Λιγότερο βαριές θα είναι οι επιπτώσεις για τη Γερμανία και την Αυστρία, αλλά θα εξαρτηθούν από τη διαθεσιμότητα των εναλλακτικών πηγών ενέργειας και τη δυνατότητα να μειωθεί η κατανάλωση από τα νοικοκυριά. Για την Ελλάδα προβλέπεται ύφεση μικρότερη του 1% βάσει του προαναφερόμενου σεναρίου των κατακερματισμένων αγορών ενέργειας στην Ε.Ε και της απουσίας πλαφόν στις τιμές. Στην ίδια κατηγορία συγκαταλέγονται χώρες όπως η Πορτογαλία, η Βουλγαρία, ή η Εσθονία. Πλεονέκτημα για αρκετές χώρες είναι η ικανοποιητική πρόσβαση σε LNG.
Η αρνητική επίδραση μιας ολοκληρωτικής διακοπής των προμηθειών φυσικού αερίου από τη Ρωσία θα κορυφωθεί στο επόμενο έτος, εκτιμά το ΔΝΤ. Υπενθυμίζουμε πως το 42% των εισαγωγών φυσικού αερίου της ΕΕ προέρχονται από τη Ρωσία, παρέχοντας πάνω από το 50% των εισαγωγών σε οκτώ χώρες-μέλη.
Το Ταμείο υπολογίζει πως οι υποδομές στην Ευρώπη και η παγκόσμια προσφορά έχουν ανταπεξέλθει την πτώση των προμηθειών από τη Ρωσία που φθάνει το 60% από τον Ιούνιο του 2021. Η συνολική κατανάλωση φυσικού αερίου μειώθηκε κατά 9% το α΄ τρίμηνο σε σχέση με έναν χρόνο πριν, ενώ έχουν βρεθεί εναλλακτικές προμήθειες, ιδιαίτερα LNG από τις διεθνείς αγορές.
Από όλα τα σενάρια που εξέτασε το ΔΝΤ συμπεραίνει πως η Ευρώπη έχει τη δυνατότητα να διαχειριστεί μια μείωση έως και 70% του ρωσικού φυσικού αερίου σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, αξιοποιώντας διαφορετικούς προμηθευτές, εναλλακτικές πηγές ενέργειας και την αποδυνάμωση της ζήτησης από την άνοδο των τιμών.
To ΔΝΤ υπογραμμίζει πως η αναζήτηση εναλλακτικών προμηθειών ενέργειας θα είναι πολύ πιο δύσκολη εάν υπάρξει πλήρης διακοπή του φυσικού αερίου από τη Ρωσία. Θα υπάρξουν εμπόδια και δυσκολίες για την αλλαγή των δρομολογίων φυσικού αερίου εντός Ευρώπης, με ισχυρό το ενδεχόμενο να παρατηρηθούν ελλείψεις από 15% έως 40% στην ετήσια κατανάλωση ορισμένων χωρών στην κεντρική και ανατολική Ευρώπη.
