THEPOWERGAME
Μπορεί η προετοιμασία των διαγωνισμών και η τεχνική ή χρηματοοικονομική ωρίμανση να αποδεικνύονται δύσκολες, αλλά στην κυβέρνηση, έχοντας κλείσει έναν πρώτο κύκλο διαγωνισμών μεγάλων έργων, ύψους άνω των 8 δισ. ευρώ, προωθούν αυτή την περίοδο περισσότερους από 20 διαγωνισμούς με Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ).
Την πρωτοκαθεδρία και στα νέα έργα με ΣΔΙΤ έχει το υπουργείο Υποδομών το οποίο αναμένεται μέχρι τα τέλη του χρόνου να προκηρύξει το μεγάλο διαγωνισμό ΣΔΙΤ για το φορέα λειτουργίας και συντήρησης του μετρό Θεσσαλονίκης, προϋπολογισμού 292 εκατ. ευρώ. Η σύμπραξη θα αφορά στη λειτουργία και συντήρηση του δικτύου και των σταθμών του Μετρό Θεσσαλονίκης, τόσο για τη βασική γραμμή, όσο και για την επέκταση προς Καλαμαριά, καθώς και του τροχαίου υλικού που θα χρησιμοποιηθεί. Η διάρκεια του έργου ΣΔΙΤ είναι συνολικά 12 χρόνια.
Στο υπουργείο Υποδομών έχουν και ένα ακόμα μεγαλύτερο στοίχημα. Να προετοιμάσουν τους διαγωνισμούς για τη συντήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου, με βάση τη συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Προβλέπεται πως ο ΟΣΕ θα υπογράψει τρεις ξεχωριστές συμβάσεις ΣΔΙΤ, συνολικού ύψους 1,2 δισ. ευρώ. Η πρώτη θα αφορά τον άξονα Πειραιάς – Αθήνα – Θεσσαλονίκη – βόρεια σύνορα, η δεύτερη τον άξονα Μακεδονίας – Θράκης και η τρίτη το τμήμα Αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» μέχρι Κιάτο (και αργότερα, όταν ολοκληρωθεί το δίκτυο, μέχρι Πάτρα). Στον ΟΣΕ σχεδιάζουν και ΣΔΙΤ για εγκατάσταση και λειτουργία συστημάτων διαχείρισης εισιτηρίων και τηλεματικής με στόχο τουλάχιστον το 60% των επιβατών να χρησιμοποιεί ηλεκτρονικά εισιτήρια μέχρι το 2025, υποδομή για έξυπνους σταθμούς, διαδίκτυο υψηλών ταχυτήτων σε τρένα και σταθμούς και σύστημα τηλεματικής οχημάτων (θα ενημερώνονται οι επιβάτες με ακρίβεια για την ώρα άφιξης των συρμών).
Συνολικά το υπουργείο Υποδομών, όπως έχουν δηλώσει ο υπουργός Κ. Καραμανλής και ο υφυπουργός Γ. Καραγιάννης, έχει ένα πρόγραμμα 20 ΣΔΙΤ συνολικού ύψους κοντά στα 4 δισ. ευρώ. Μέχρι στιγμής έχουν προχωρήσει οι δέκα διαγωνισμοί, ύψους 1,7 δισ. ευρώ και απομένουν οι άλλοι μισοί, το συνολικό κόστος των οποίων κινείται κοντά στα 2,3 δισ. ευρώ.
Κάποιοι από αυτούς τους διαγωνισμούς θα προχωρήσουν φέτος ενώ περισσότερο πολύπλοκη αποδεικνύεται η υλοποίηση ορισμένων κτιριακών ΣΔΙΤ όπως τα δικαστικά μέγαρα (έχει προχωρήσει ο ένας από τους τρεις διαγωνισμούς) και τα πέντε κτίρια αστυνομικών διευθύνσεων. Σε στάδιο αρχικής προετοιμασίας βρίσκονται και δύο οδικά ΣΔΙΤ που είχε ανακοινώσει πέρυσι ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο άξονας Δράμα – Αμφίπολη και το τμήμα Θεσσαλονίκη – Έδεσσα.
Σε συζητήσεις με τους τεχνικούς συμβούλους και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκονται τα υπουργεία Υποδομών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης για άλλα δύο ενδιαφέροντα ΣΔΙΤ που ανήκουν στις λεγόμενες «έξυπνες υποδομές». Πρόκειται για το νέο σύστημα Ηλεκτρονικών Διοδίων και την εγκατάσταση υποδομής πέμπτης γενιάς (5G) κινητής τηλεφωνίας στο εθνικό οδικό δίκτυο. Εξετάζονται διάφορα σενάρια, μεταξύ των οποίων και η ενοποίηση των δύο διαγωνισμών. Στο πακέτο των ΣΔΙΤ του υπουργείου Υποδομών περιλαμβάνονται και οι «Έξυπνες Γέφυρες», η εγκατάσταση και λειτουργία συστήματος αισθητήρων μέσω του οποίου θα καταγράφεται η κατάσταση των γεφυρών της χώρας.
Προσωρινούς ή οριστικούς αναδόχους έχουν κάποια άλλα ΣΔΙΤ όπως το τμήμα Χερσόνησος – Νεάπολη του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) στο οποίο επικράτησε η κοινοπραξία ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ – ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – Intrakat, η περιφερειακή Θεσσαλονίκης (με το υπερυψωμένο τμήμα, το γνωστό flyover) στο οποίο επικράτησε η κοινοπραξία Mytilineos – ΑΒΑΞ και το τμήμα Καλαμάτα – Πύλος – Μεθώνη, στο οποίο ανάδοχος είναι η κοινοπραξία ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις – Intrakat. Σε εξέλιξη είναι πλήθος διαγωνισμών όπως το Εξωτερικό Υδροδοτικό Σύστημα της Αττικής, κ.α.
Τα υπουργεία Υποδομών και Αγροτικής Ανάπτυξης ωριμάζουν και σχεδόν δύο ντουζίνες διαγωνισμούς ΣΔΙΤ για φράγματα και διαχείριση υδάτων σε ολόκληρη την Ελλάδα. Στο Υποδομών ωριμάζουν τρεις μεγάλους διαγωνισμούς για τα φράγματα Ταυρωνίτη στα Χανιά, Ενιπέα στην Θεσσαλία και την ύδρευση της Κέρκυρας. Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης υλοποιεί το πρόγραμμα «ΥΔΩΡ 2.0» το οποίο κοιτάζουν ακόμα και ξένοι όμιλοι από το χώρο των υποδομών και της διαχείρισης νερού όπως οι γαλλικές Veolia και EGIS.
Τα πρώτα έργα είναι το φράγμα Μιναγιώτικο Πύλου (Μεσσηνία) και δικτύου άρδευσης στη νοτιοδυτική Πελοπόννησο, ύψους 98, 5 εκατ. ευρώ (292,5 εκατ. ευρώ μαζί με το κόστος συντήρησης και λειτουργίας και τις πληρωμές διαθεσιμότητας στην 25ετία παραχώρησης) και ο εκσυγχρονισμός δικτύων άρδευσης ΤΟΕΒ Ταυρωπού στην Καρδίτσα, κόστους κατασκευής 114 εκατ. ευρώ (ανεβαίνει στα 322,5 εκατ. ευρώ στην 25ετία). Το φθινόπωρο αναμένεται να προχωρήσουν και νέα έργα όπως στην Ξάνθη, στη Σητεία, κ.α.