THEPOWERGAME
Η επίσημη πρώτη του νέου ΕΣΠΑ πραγματοποιείται σήμερα στην Καλαμάτα. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα δώσει το εναρκτήριο λάκτισμα στο ΕΣΠΑ της περιόδου 2021-2027, το οποίο αναμένεται να ρίξει στην ελληνική οικονομία 26,2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 20,9 δισ. ευρώ θα προέλθουν από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Χθες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μετά από ομολογουμένως μεγάλη καθυστέρηση, έδωσε το «πράσινο φως» στο πρώτο Τομεακό Πρόγραμμα του νέου ΕΣΠΑ. Πρόκειται για το Τομεακό Πρόγραμμα της «Ανταγωνιστικότητας» -ΕΠΑνΕΚ ονομάζεται στο υφιστάμενο ΕΣΠΑ- ύψους 3,9 δισ. ευρώ.
Η χώρα πετυχαίνει άλλη μια πρωτιά
Είναι το πρώτο μεγάλου μεγέθους πρόγραμμα ενίσχυσης μέσω των διαρθρωτικών ταμείων που εγκρίνει η Κομισιόν και υπό αυτή την έννοια η χώρα πετυχαίνει άλλη μια πρωτιά. Όπως αναφέρει ο Γ.Γ. Δημοσίων Επενδύσεων & ΕΣΠΑ του υπ. Ανάπτυξης Δημήτρης Σκάλκος, σήμερα αναμένεται και η έγκριση του Τομεακού Προγράμματος της «Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης» (ΤΠ ΔΑΜ) ύψους 1,63 δισ. ευρώ και του Τομεακού Προγράμματος της «Πολιτικής Προστασίας» (ΤΠ ΠΠ) ύψους 0,71 δισ. ευρώ.
Στις 20 Ιουνίου, αναμένεται η έγκριση του Τομεακού Προγράμματος «Ψηφιακός Μετασχηματισμός» ύψους 0,93 δισ. ευρώ, ενώ τα υπόλοιπα μεγάλα τομεακά προγράμματα «Περιβάλλοντος & Κλιματικής Αλλαγής» (3,61 δισ. ευρώ), «Μεταφορών» (2,22 δισ. ευρώ) «Ανθρώπινου Δυναμικού και Κοινωνικής Συνοχής» (4,16 δισ. ευρώ) και «Αλιείας» (0,45 δισ. ευρώ) αναμένεται να εγκριθούν μέσα στον Ιούλιο. Στη συνέχεια, θα ακολουθήσουν τα 13 Περιφερειακά Προγράμματα συνολικού ύψους 8,07 δισ. ευρώ.
Το οικονομικό επιτελείο «καιγόταν» για την έγκριση κυρίως των ΤΠ «Ανταγωνιστικότητας» και της «Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης». Αυτό συνέβαινε επειδή το ΕΠΑνΕΚ έχει εξαντληθεί από πόρους λόγω των υπέρογκων ενισχύσεων που διατέθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Έτσι, από το υφιστάμενο ΕΣΠΑ, το ΕΠΑνΕΚ είναι το πρόγραμμα που έχει κυριολεκτικά «στραγγίσει» από πόρους. Αντίθετα υπάρχουν ακόμη αρκετά δισ. ευρώ να δαπανηθούν μέχρι το τέλος του 2023 για τα προγράμματα των Μεταφορών, του Περιβάλλοντος κ.λπ.
Η κυβέρνηση θα πρέπει να τρέξει όσο το δυνατόν περισσότερο
Από την άλλη πλευρά, το ΤΠ «Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης» είχε ειδικό ενδιαφέρον, αφού αποτελούσε τροχοπέδη στην εφαρμογή του Αναπτυξιακού Νόμου. Όπως ανέφερε χθες ο αν. Υπουργός Ανάπτυξης Νίκος Παπαθανάσης, η κυβέρνηση ανέμενε την έγκριση του ΤΠ ΔΑΜ, προκειμένου να ξεκινήσει η εφαρμογή του Αναπτυξιακού Νόμου.
Αυτό συνέβη καθώς το «Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης» προβλέπει αυξημένες ενισχύσεις για περιοχές που τελικά δεν περιορίζονται στην Δυτ. Μακεδονία, αλλά αφορούν μια ευρύτερη γεωγραφική περιοχή, όπως π.χ. την Πελοπόννησο και τα νησιά του Αιγαίου. Επομένως είναι ευρεία η γεωγραφική έκταση και μεγάλος ο αριθμός των επιχειρήσεων που επηρεάζονται από τις ενισχύσεις του και κατά συνέπεια κρίθηκε η εφαρμογή του Αναπτυξιακού Νόμου να αναμένει την έγκριση του συγκεκριμένου Τομεακού Προγράμματος του ΕΣΠΑ.
Από την άλλη πλευρά και η Κομισιόν επέδειξε ειδικό ενδιαφέρον για το ΤΠ ΔΑΜ. Αυτό συνέβη λόγω του ότι συνιστά το πρώτο πρόγραμμα ΔΑΜ που χρηματοδοτείται από τα διαρθρωτικά ταμεία. Σύμφωνα με πληροφορίες το ενδιαφέρον αυτό της Κομισιόν αναμένεται ν’ αποτυπωθεί και στο μήνυμα της αρμόδιας Επιτρόπου Ελίζας Φερέιρα, που θα απευθύνει στην σημερινή εκδήλωση η οποία θα πραγματοποιηθεί στο Μέγαρο Χορού Καλαμάτας, παρουσία του πρωθυπουργού.
Απ’ εδώ και στο εξής, όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου Ανάπτυξης, η κυβέρνηση θα πρέπει να τρέξει όσο το δυνατόν περισσότερο για να φέρει πιο μπροστά τις εκταμιεύσεις του νέου ΕΣΠΑ. Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί πριν το τέλος του έτους στην καλύτερη περίπτωση. Θεωρητικά αναμένεται να υπάρξουν οι πρώτες προσκλήσεις μέσα στον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο, έτσι ώστε οι πρώτες εκταμιεύσεις, αν όλα πάνε καλά να γίνουν στο τέλος του έτους.