THEPOWERGAME
Στο τέλος του 2019 οι πέντε εισηγμένοι κατασκευαστικοί όμιλοι της χώρας είχαν συνολικό ανεκτέλεστο υπόλοιπο υπογεγραμμένων συμβάσεων που δεν ξεπερνούσε τα 5 δισ. ευρώ. Σήμερα μόνο το ανεκτέλεστο (μαζί με τις προς υπογραφή συμβάσεις σε διαγωνισμούς που έχει μειοδοτήσει) της ΤΕΡΝΑ φτάνει τα 5 δισ. ευρώ, ενώ σε επίπεδα κοντά στα 2,5 δισ. κινούνται τα αντίστοιχα μεγέθη των ΑΚΤΩΡ και ΑΒΑΞ. Μαζί με τη Mytilineos και την Intrakat, οι πέντε εισηγμένοι έχουν ανεκτέλεστο άνω των 10 δισ. ευρώ, που μέσα στο επόμενο 18μηνο μπορεί να φτάσει και τα 15 δισ.
Πρόκειται για μεγέθη που καταγράφονται για πρώτη φορά στον κατασκευαστικό κλάδο. Το υπουργείο Υποδομών, επί θητείας Κ. Καραμανλή και Γ. Καραγιάννη, δημοπράτησε έργα 8 δισ. και έχουν υπογραφεί συμβάσεις 3,5 δισ. ευρώ. Μέχρι το τέλος του χρόνου θα δημοπρατηθούν σχεδόν όλα τα έργα του υπουργείου που εντάχθηκαν στο Ταμείο Ανάκαμψης.
Περίπου 200.000 θέσεις εργασίας στην επόμενη τριετία
Μια μελέτη του ΕΜΠ, που επικαλέστηκε την περασμένη Τρίτη στο 5ο συνέδριο Υποδομών και Μεταφορών ο υφυπουργός Υποδομών Γ. Καραγιάννης, δείχνει πως για να υλοποιηθούν τα έργα υποδομής θα δημιουργηθούν την επόμενη τριετία περίπου 200.000 θέσεις εργασίας σε ολόκληρη την αλυσίδα παραγωγής, από μηχανικούς μέχρι τεχνίτες για τα έργα και προσωπικό για τους υπόλοιπους κλάδους, από το τσιμέντο και το σκυρόδεμα μέχρι το αλουμίνιο.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΙΟΒΕ στον ευρύτερο κατασκευαστικό κλάδο (κυρίως στην οικοδομή) δραστηριοποιούνταν το 2008 περίπου 600.000 εργαζόμενοι (οι 397.000 στις τεχνικές εταιρείες), αριθμός που είχε περιοριστεί σε μόλις 280.000 το 2019. Το μερίδιο της απασχόλησης στον κλάδο των κατασκευών μειώθηκε από 8,6% το 2008 σε μόλις 3,8% το 2019, κατάσταση που τώρα πρέπει να αντιστραφεί ταχύτατα.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα στην αναζήτηση μηχανικών και εξειδικευμένου προσωπικού, αλλά και ανειδίκευτων εργατών το έχουν οι διοικήσεις των κατασκευαστικών ομίλων που εμφανίζονται εξαιρετικά ανήσυχες. Το ζήτημα έχει τεθεί σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο καθώς αναζητούνται λύσεις ακόμα και μέσω διακρατικών συμφωνιών όπως, για παράδειγμα, με την Αίγυπτο ή άλλες γειτονικές χώρες.
«Εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν» εξηγεί ιστορικό στέλεχος του κατασκευαστικού κλάδου και παραπέμπει στην προσπάθεια να βρεθούν εργάτες από την Ινδία που μέχρι στιγμής δεν έχει αποδώσει. Υπενθυμίζεται πως ο ινδικός όμιλος GMR συμμετέχει στην εταιρεία που θα διαχειριστεί το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Ηρακλείου Κρήτης. Το έργο εκτελείται στο σύνολό του από την ΤΕΡΝΑ.
«Την τριετία της ολυμπιακής προετοιμασίας χρειάστηκαν περίπου 100.000 εργαζόμενοι σε ολόκληρο το οικοσύστημα των κατασκευών, αλλά τώρα χρειαζόμαστε υπερδιπλάσιους για να προχωρήσουν τα μεγάλα έργα» υποστηρίζει ο επικεφαλής ισχυρού κατασκευαστικού ομίλου.
Υπενθυμίζει πως οι Αλβανοί που κυριαρχούσαν στα εργοτάξια εκείνη την περίοδο σήμερα έχουν φύγει στο εξωτερικό ή έχουν μεταπηδήσει σε άλλες δραστηριότητες όπως ο τουρισμός. Στο εξωτερικό έφυγαν και περίπου 80.000 Έλληνες μηχανικοί, λέει το ίδιο στέλεχος του κατασκευαστικού κλάδου, επισημαίνοντας πως «ένας στους τέσσερις έχει πλέον επιστρέψει».
Το θέμα του προσωπικού βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα των κατασκευαστικών
Το θέμα του προσωπικού βρίσκεται ψηλότερα στην ατζέντα των κατασκευαστικών ομίλων ακόμα και από το μέγα ζήτημα των αυξήσεων σε πρώτες ύλες και υλικά που απειλεί να τινάξει στον αέρα πολλά εργοτάξια. «Δεν μπορείτε να κάνετε τα έργα γιατί δεν υπάρχουν τεχνίτες (ή αυτοί που υπάρχουν ζητούν διπλά μεροκάματα), ούτε οι μηχανικοί» είπε στις διοικήσεις των ισχυρών κατασκευαστικών ομίλων από το βήμα του ίδιου συνεδρίου, ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) Γιώργος Στασινός.
«Το μεγαλύτερο ζήτημα είναι το ανθρώπινο κεφάλαιο» είπε στο 5ο Συνέδριο Υποδομών και Μεταφορών ο εντεταλμένος σύμβουλος της ΤΕΡΝΑ Αλέξανδρος Μιχαηλίδης. «Η οικονομική κρίση και η πτώση της κατασκευαστικής δραστηριότητα οδήγησε μεγάλο ποσοστό του ανθρώπινου δυναμικού πήγε στο εξωτερικό και όσοι έμειναν στερήθηκαν εμπειρίας στο πεδίο.
Πρέπει να δούμε πως θα επιστρέψει το τεχνικό προσωπικό στην Ελλάδα όταν μεγάλα έργα εκτελούνται ήδη και στην Ευρώπη και πως θα εκπαιδεύσουμε τους ανθρώπους που έμειναν. Έχει απαξιωθεί η ίδια η τεχνική εργασία και δεν αντιμετωπίζεται με το δέοντα σεβασμό από την ελληνική κοινωνία και κατ’ επέκταση όλο και λιγότεροι άνθρωποι στρέφονται σε αυτά τα επαγγέλματα».
«Έστω πως ξεκινούν τα έργα, ποιος θα κάνει; Υπάρχουν οι υπεργολάβοι, ο εξοπλισμός και το προσωπικό;» αναρωτήθηκε στο ίδιο συνέδριο ο διευθύνων σύμβουλος της ΑΒΑΞ Κώστας Μιτζάλης ο οποίος έδωσε, όμως, και μια αισιόδοξη νότα. «Υπάρχει η μαγιά και κάτι παραπάνω. Έχει αρχίσει στο δικό μας όμιλο η επιστροφή νέων καταρτισμένων Ελλήνων». Ο κ. Μιτζάλης θεωρεί πως «θα χρειαστεί η βοήθεια της πολιτείας για να προσελκύσουμε εργαζομένους με δεξιότητες».
«Ένας τρόπος για να αντιμετωπίσουμε την έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού είναι να υπάρξουν συνεργασίες με μικρότερες εταιρείες» είπε ο πρόεδρος της ΑΚΤΩΡ Χρήστος Παναγιωτόπουλος. «Να δούμε από τα κίνητρα επιστροφής επιστημόνων μέχρι την επαγγελματική εκπαίδευση των νέων» πρότεινε ο διευθύνων σύμβουλος της Intrakat Πέτρος Σουρέτης που επισήμανε πως ο κλάδος βρίσκεται «σε διαρκή διαχείριση κρίσεων».
Κατά τον κ. Σουρέτη, «πρέπει και το ΤΕΕ να αναλάβει πρωτοβουλίες» και να υπάρξουν κρατικές πρωτοβουλίες ώστε «να επιστρέψει στην αγορά» μέρος των ανθρώπων που σήμερα είναι άνεργοι αλλά αποφεύγουν να ασχοληθούν με τον κατασκευαστικό κλάδο.
Ο ανταγωνισμός για στελέχη από Ευρώπη και Μέση Ανατολή
Τα στελέχη του κατασκευαστικού κλάδου υποστηρίζουν πως η Ελλάδα έχει ανταγωνισμό από αρκετές χώρες της Ευρώπης αλλά και της Μέσης Ανατολής όσον αφορά το επιστημονικό προσωπικό αλλά και τους εξειδικευμένους εργάτες. «Έχουν και οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες Ταμεία Ανάπτυξης» έλεγχε χαρακτηριστικά την Τρίτη ο επικεφαλής μεγάλης τεχνικής εταιρείας.
Σε ολόκληρη την Ευρώπη υπάρχει θέμα δυναμικότητας (capacity) σε προσωπικό είπε στο ίδιο συνέδριο ο Μανώλης Σιγάλας, αντιπρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Hill International Νότιας Ευρώπης. Πρόσθεσε πως ο ανταγωνισμός για τις ελληνικές εταιρείες του κατασκευαστικού κλάδου που ψάχνουν προσωπικό «θα είναι ευρωπαϊκός, αλλά και από τη Μέση Ανατολή.
Για να φέρουν κόσμο θα πληρώσουν αρκετά χρήματα. Εμείς βρίσκουμε προσωπικό γιατί η Ελλάδα έχει μεγάλη δεξαμενή μηχανικών, ακόμα και αυτούς που έχουν φύγει στο εξωτερικό».
Οι εταιρείες συμβούλων μηχανικών, όπως η Hill Internatonal, περνούν χρυσές ημέρες στην Ελλάδα και αποτελούν τον κύριο ανταγωνιστή των κατασκευαστικών εταιρειών στην προσέλκυση επιστημονικού προσωπικού, δηλαδή μηχανικών.
Όπως εξηγεί ανώτερο στέλεχος κατασκευαστικού ομίλου, αυτή τη στιγμή βρίσκονται σε εξέλιξη ή πρόκειται να ανατεθούν συμβάσεις εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ για υπηρεσίες τεχνικών συμβούλων σε μεγάλα δημόσια έργα (όπως τα σιδηροδρομικά) ή σε ιδιωτικά έργα όπως το Ελληνικό.
Ως αποτέλεσμα «υπάρχει κυριολεκτικά κυνηγητό για μηχανικούς» που θα αναλάβουν να στελεχώσουν τις εταιρείες συμβούλων και τα τεχνικά γραφεία.
Πριν ακόμα ξεκινήσουν τα μεγάλα έργα, ιδιώτες επενδυτές δυσκολεύονται να βρουν τεχνικά γραφεία προκειμένου να αναθέσουν μελέτες για τουριστικά ή άλλα έργα που προωθούν.
«Μας ζητούν να περιμένουμε μέχρι και έξι μήνες καθώς αδυνατούν να ανταποκριθούν στο φόρτο εργασίας» έλεγε προ ημερών επιχειρηματίας από το χώρο του τουρισμού που προωθεί επένδυση για νέα ξενοδοχειακή μονάδα.
Ακολουθήστε το Powergame.gr στο Google News για άμεση και έγκυρη οικονομική ενημέρωση!
