THEPOWERGAME
Με τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Κώστα Καραμανλή να υπόσχεται χθες πως θα εξεταστούν και νέες πρωτοβουλίες, οι διοικήσεις των ισχυρών κατασκευαστικών ομίλων της χώρας ζήτησαν πρόσθετες παρεμβάσεις, ώστε να αντιμετωπιστούν οι μεγάλες αυξήσεις σε υλικά και ενέργεια. Από το βήμα του 5ου Συνεδρίου Υποδομών και Μεταφορών, οι διοικήσεις υποστήριξαν πως τα μέτρα που ανακοίνωσε πρόσφατα το υπουργείο και αναμένεται να ψηφιστούν την επόμενη εβδομάδα από τη Βουλή είναι σημαντικό βήμα. Όμως δεν αρκούν, με αποτέλεσμα να απειλούνται τα χρονοδιαγράμματα των έργων και η βιωσιμότητα των εταιρειών, που καλούνται να καλύψουν με ίδιους πόρους τις αυξήσεις.
Στην ομιλία του στο ίδιο συνέδριο ο κ. Καραμανλής υποστήριξε πως η Ελλάδα είναι από τις ελάχιστες χώρες στην Ευρωπαϊκή Ένωση που δεν διαθέτει μηχανισμό, ώστε οι μεταβολές στις τιμές των υλικών να αποτυπώνονται στις συμβάσεις. Υπενθύμισε πως η σημερινή κυβέρνηση ψήφισε τη ρύθμιση για το Παρατηρητήριο Τιμών, μέσω του οποίου θα καθορίζονται οι τιμές σε υλικά και εργασία και θα μεταφέρονται «σε πραγματικό χρόνο» στα σχεδιαζόμενα ή υπό κατασκευή έργα. Υποσχέθηκε, μάλιστα, πως θα γίνει προσπάθεια επιτάχυνσης της διαδικασίας για τη σύσταση της εταιρείας που θα αναλάβει να αναπτύξει και να λειτουργήσει το Παρατηρητήριο Τιμών. Ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ) Γ. Στασινός είπε πως το επιμελητήριο «θα βάλει πλάτη» για να λειτουργήσει νωρίτερα το Παρατηρητήριο.
Το υπουργείο Υποδομών φέρνει στη Βουλή, την επόμενη εβδομάδα, το πρώτο κύμα μέτρων για την αντιμετώπιση των έκρηξης τιμών σε υλικά και ενέργεια που απειλεί να παγώσει τα εργοτάξια και να καθυστερήσει μεγάλους διαγωνισμούς. Προβλέπει αναθεώρηση συντελεστών, για περίπου 500 εργασίες, για το τέταρτο τρίμηνο του 2021 (ήδη ετοιμάζεται η αναθεώρηση για το πρώτο τρίμηνο του 2022), απολογιστικές πληρωμές (δηλαδή ο ανάδοχος θα πληρώνεται με βάση τις σημερινές τιμές) για άσφαλτο και PVC (κυρίως σωλήνες). Προβλέπει επίσης και εξάμηνη παράταση των συμβάσεων αλλά και μπόνους σε όσους εργολάβους δεν πάρουν παράταση και ολοκληρώσουν τα έργα εντός του αρχικού χρονοδιαγράμματος.
Ο εντεταλμένος σύμβουλος της ΤΕΡΝΑ Αλ. Μιχαηλίδης υποστήριξε χθες πως πρέπει να λειτουργήσει το Παρατηρητήριο Τιμών γιατί σε διαφορετική περίπτωση οι τεχνικές εταιρείες θα είναι δύσκολο να ετοιμάσουν προσφορές για τα έργα που διεκδικούν. Έτσι «θα γίνει τζόγος στα δημόσια έργα με χαμένο το δημόσιο» τόνισε ο κ. Μιχαηλίδης. Ο διευθύνων σύμβουλος της ΑΒΑΞ Κ. Μιτζάλης θεωρεί πως «οι πρωτοβουλίες του υπουργείου καλύπτουν μόνο ένα μέρος της αύξησης του κόστους» και πως «είναι αναγκαίο να επεκταθούν οι απολογιστικές πληρωμές και σε άλλα βασικά υλικά» πέρα από την άσφαλτο και το PVC. Ο ίδιος θεωρεί πως το δημοσιονομικό κόστος, που το υπολογίζει σε μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για όλα τα έργα της χώρας ώστε να καλυφθούν οι αυξήσεις τιμών σε υλικά και ενέργεια, είναι διαχειρίσιμο καθώς θα προχωρήσουν κρίσιμα έργα και τα χρήματα θα επιστρέψουν στο δημόσιο. «Τώρα που είμαστε έτοιμοι να φουλάρουμε, δεν πρέπει να πατήσουμε φρένο» είπε ο κ. Μιτζάλης.
Πρόβλημα με τα παλαιότερα έργα
Ο πρόεδρος της ΑΚΤΩΡ Χρ. Παναγιωτόπουλος εξήγησε πως το Παρατηρητήριο Τιμών δεν θα έχει άμεση παρέμβαση καθώς θα απαιτηθούν μήνες μέχρι να λειτουργήσει. Συνεπώς «θα υποφέρουμε», είπε, και τόνισε ότι ήδη οι εταιρείες προσπαθούν να χρηματοδοτήσουν έργα με δικά τους κεφάλαια όταν είναι δύσκολο να απευθυνθούν στις τράπεζες. Ανέφερε το παράδειγμα του έργου Βόνιτσα – Λευκάδα που είχε αναλάβει η ΑΚΤΩΡ επί προηγούμενης διοίκησης με έκπτωση 50% και με το διεθνές ράλι τιμών στα υλικά το κόστος κατασκευής αυξήθηκε κατά 30%…
Ο κ. Παν. Γαρδελίνος, γενικός διευθυντής τομέα έργων βιώσιμης ανάπτυξης της Mytilineos ανέφερε δύο παραδείγματα έργων στο εξωτερικό που ανέλαβε η εταιρεία το τελευταίο δίμηνο σε Βρετανία και Πολωνία και στα οποία υπήρξε αναπροσαρμογή τιμών, σε σχέση με τον προϋπολογισμό. Το αρχικό τους κόστος ήταν 450 εκατ. και τελικά υπεγράφησαν συμβάσεις συνολικού ύψους 530 εκατ. ευρώ.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Intrakat Πέτρος Σουρέτης ανέφερε πως η αύξηση φτάνει το 174% στην άσφαλτο, το 80% στον σίδηρο, στο 160% στον μορφοσίδηρο, 60% στο πλαστικό, 200% στην ενέργεια. «Το μείζον θέμα των αυξήσεων τιμών απαιτεί ουσιαστική λύση που να εξασφαλίζει τη γρήγορη υλοποίηση των έργων» πρόσθεσε και τόνισε πως «ας γίνουν ένα – δύο έργα λιγότερα. Είμαστε πολύ ανήσυχοι».
Ο κ. Καραμανλής απάντησε πως «αν συνεχιστεί αυτή τη κατάσταση θα ακολουθήσουν και άλλα μέτρα». Πρόσθεσε όμως πως «η μπάλα είναι και στο δικό σας χώρο. Το ζήτημα είναι η διάχυση του ανεκτέλεστο στον υπόλοιπο κλάδο και η ταχύτητα υλοποίησης. Να μπορέσει ο κατασκευαστικός κλάδος να τρέξει τα έργα με ταχύτητα. Βλέπουμε το θέμα των αυξήσεων του ενεργειακού κόστους αλλά υπάρχουν και πεπερασμένα περιθώρια». Υπενθύμισε πως όταν ανέλαβε το υπουργείο οι τιμές σε πολλές εργασίες ήταν πολύ χαμηλότερες από αυτές με βάση τις οποίες δημοπρατούνταν τα έργα.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο υφυπουργός Υποδομών Γ. Καραγιάννης ο οποίος είπε πως πέρα από το Παρατηρητήριο Τιμών, προβλέπεται και η επαναλειτουργία της Επιτροπής Διαπίστωσης Τιμών ώστε να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικότερα το πρόβλημα.